SMART > Poradniki > Rachunki bankowe > Debet: jak naprawdę działa debet na koncie bankowym?
   Aktualizacja:

Debet: jak naprawdę działa debet na koncie bankowym?

Może właśnie nagle zepsuł Ci się samochód lub lodówka, a może po prostu pragniesz zafundować sobie spontaniczny wyjazd nie mając wystarczającej ilości gotówki. Niewielka, dodatkowa gotówka może się przydać w najmniej spodziewanym momencie. Oto moment, w którym debet może uratować sytuację, pozwalając ci na elastyczne korzystanie z dodatkowych środków. Zobaczmy, czy opłaca się z niego korzystać oraz właściwie jak działa debet. 

Debet: jak naprawdę działa debet na koncie bankowym?
Spis treści
więcej Ikona strzałki


Osoby poszukujące dodatkowych środków często narzekają na sformalizowane procedury i koszty, z jakimi wiąże się np. wzięcie kredytu gotówkowego. To rozwiązanie ma wiele zalet, ale nie jest z pewnością opcją dla osób, które szukają większych sum. Maksymalna wysokość debetu zwykle wynosi kilka tysięcy zł, choć pod tym względem oferty banków potrafią się znacząco między sobą różnić. Ze względu na mechanizm działania znakomicie sprawdzi się np. w przypadku niespodziewanych wydatków lub w czasie oczekiwania na wypłatę wynagrodzenia. Zobaczmy jak działa debet na rachunku bankowym. 

Czym jest debet?

Debet to forma krótkoterminowego finansowania, która pozwala posiadaczowi konta bankowego przekroczyć dostępne na koncie saldo do określonego limitu. Jest to rodzaj "pożyczki" od banku, która umożliwia dokonywanie płatności czy wypłatę gotówki nawet wtedy, gdy na koncie brakuje wystarczających środków. Jest to forma oprocentowana, choć czasami posiada kilkudniowy okres bezodsetkowy, a niespłacony może wpłynąć negatywnie na relacje z bankiem i zdolność kredytową klienta.

Debet a ujemne saldo 

Czasem ludzie mylą dwie rzeczy: 

  • Debet: jest to forma “potencjalnej pożyczki”, na którą właściciel konta wyraził zgodę, ustalając z bankiem limit przekroczenia. 

  • Ujemne saldo: w tym przypadku klient banku ma do czynienia z przekroczeniem swojego salda, które nie było wcześniej ustalone z bankiem. Może powstać np. w przypadku, gdy bank pobierze opłaty za jakieś wcześniej uzgodnione usługi. Koszty jego niespłacania są zazwyczaj znacznie wyższe. 

Jaki jest mechanizm działania debetu?

  1. Ustalanie limitu: bank i klient ustalają limit debetu, czyli maksymalną kwotę, do której konto może być obciążone ponad stan dostępnych środków.

  2. Korzystanie z debetu: gdy na koncie brakuje środków na pokrycie dokonywanych operacji, aktywowany jest debet do ustalonego limitu.

  3. Opłaty i odsetki: za korzystanie z niego bank najczęściej nalicza odsetki od kwoty przekroczenia.

  4. Spłata debetu: klient musi zwrócić bankowi wykorzystane środki w określonym czasie, zwykle w ciągu miesiąca. Jeżeli tego nie zrobi, bank może nałożyć dodatkowe opłaty, a w skrajnym przypadku wypowiedzieć umowę oraz skierować sprawę do windykatora. 

Debet a kredyt odnawialny

Pierwszą różnicą jest to, że debet należy spłacić zwykle w ciągu 30 dni. Natomiast umowy na kredyt odnawialne są zawierane na okres. jednego roku. Najczęściej jest on wtedy automatycznie przedłużany na kolejny rok. Choć znajdujemy na polskim rynku oferty nazwane debetem, ale wyglądające, jak kredyt odnawialne. Może to wprowadzać zamieszanie. Mówimy jednak o klasycznej wersji obu sformułowań. 

W przypadku kredytu odnawialnego istnieje ryzyko, że przestaniemy go regularnie spłacać i zaczniemy traktować podobnie, jak konto bankowe, czyli coś naturalnego. Pomimo tego, że w pewnym momencie nasz limit kredytowy może zostać wypowiedziany przez bank. Wykorzystaniej kwoty limitu możemy teoretycznie wiecznie nie spłacać, póki mamy pieniądze na odsetki. W ten sposób może powstać nam wieczny dług, od którego będziemy musieli odprowadzać comiesięczne odsetki i coroczne prowizje. Szczególnie że maksymalna wysokość kredytu odnawialnego potrafi wynieść wielokrotność naszej pensji. 

Natomiast spłacić debet będziemy musieli zawsze w ciągu miesiąca, wobec tego jest bezpieczniejsze, gdy z zawsze musimy mieć wizję posiadania za kilka tygodni pełnej kwoty na spłatę debetu.

Debet a kredyt 

Podstawowym celem zarówno debetu, jak i kredytu jest udostępnienie klientowi określonych środków finansowych w zamian za pobranie określonej opłaty w formie oprocentowania. Istnieją jednak znaczące różnice pomiędzy tymi dwoma formami finansowania, zwłaszcza w kontekście ich spłaty i dostępu do środków.

Debet to rodzaj ustalonego limitu finansowego, który nie jest wypłacany klientowi jako jednorazowa transza. Daje to możliwość korzystania z dodatkowych środków w miarę potrzeb lub rezygnacji z nich. Co więcej, można z tego limitu korzystać wielokrotnie, nie przekraczając jednak ustalonej w umowie granicy. Zazwyczaj maksymalna kwota debetu wynosi około 5 tysięcy złotych.

W przeciwieństwie do kredytu gotówkowego, spłata pożyczonych środków nie jest rozłożona na raty. Po uregulowaniu należności można kontynuować korzystanie z debetu. Warto też zauważyć, że wszelkie wpływy na konto są w pierwszej kolejności przeznaczane na spłatę limitu debetowego. Oznacza to, że jeżeli wykorzystaliśmy, na przykład, 500 zł, a na koncie pojawia się wpływ w wysokości 2000 zł, saldo wyniesie 1500 zł.

W przypadku kredytu gotówkowego, z konta klienta regularnie pobierana jest rata na rzecz spłaty zadłużenia. Dodatkowo, za wszelkie opóźnienia w spłacie naliczane są karne odsetki.

W ten sposób, debet i kredyt gotówkowy różnią się zarówno sposobem dostępu do środków, jak i zasadami ich spłaty, choć ich podstawowym celem jest ten sam – udostępnienie dodatkowych środków finansowych.

Zalety debetu na koncie 

Główną zaletą debetu jest jego nieskomplikowana procedura przyznawania. W odróżnieniu od kredytów gotówkowych, banki nie są zobowiązane do przeprowadzenia szczegółowej oceny zdolności kredytowej wnioskodawcy. Limit debetowy jest ustalany indywidualnie, często na podstawie średnich wpływów z ostatnich trzech miesięcy lub nawet posiadanych środków na koncie. W przypadku kredytów, brane pod uwagę są głównie stałe dochody, na przykład z umowy o pracę, a także czas trwania obowiązującej umowy.

Innym atutem limitu debetowego jest łatwość wnioskowania o jego rozszerzenie. W większości przypadków wystarczy zalogować się do serwisu bankowości internetowej i wybrać odpowiednią opcję. Oczywiście, wszystkie formalności można również załatwić osobiście w oddziale banku. Jeżeli wniosek o ustalenie limitu debetowego składamy w banku, z którego usług korzystamy na co dzień, możemy liczyć na błyskawiczne podjęcie decyzji i uzyskanie szybkiego dostępu do dodatkowych środków.

Dzięki tym cechom, debet stanowi atrakcyjną i elastyczną opcję finansowania, szczególnie dla osób ceniących sobie prostotę i szybkość działania.

Jakie są koszty debetu

Kwestia kosztów i oprocentowania debetu jest zależna od oferty konkretnego banku. Często obowiązuje kilkudniowy okres bezodsetkowy, po którym następuje naliczenie oprocentowania. Zazwyczaj wynosi ono od 20 do 30 procent w skali roku. Co istotne, odsetki są naliczane jedynie od kwoty, którą faktycznie wykorzystaliśmy, a nie od całego dostępnego limitu debetowego.

Dodatkowe koszty mogą się wiązać z samoistnym udzieleniem limitu. Niektóre banki naliczają opłatę proporcjonalną do jego wielkości, podczas gdy inne oferują stałą stawkę. Aby skorzystać z oferty debetu, zwykle wymagane jest posiadanie pewnej minimalnej ilości środków na koncie, często na poziomie kilku tysięcy złotych. 

Co się stanie, gdy nie stać mnie na spłatę salda debetowego w terminie?

Niespłacony debet może generować procentowo niemałe koszty i wpłynie negatywnie na zdolność kredytową. Nieuregulowanie go na czas może prowadzić do sytuacji, w której bank najpierw zażąda natychmiastowej spłaty limitu zadłużenia. Następnie może z nami rozwiązać umowę prowadzenia rachunku bankowego oraz zgłosić brak spłaty do Biura Informacji Kredytowej. Na końcu zaś przekazać naszą sprawę firmie windykacyjnej. Więcej na temat braku spłaty debetu na rachunku płatniczym napisaliśmy w artykule: Co, jeśli nie spłacę debetu na czas? Co mi za to grozi?

Debet a konto osobiste

Chcąc korzystać z debetu, podstawowym wymogiem jest posiadanie konta osobistego. Oferta różni się nie tylko pomiędzy konkretnymi bankami, ale również poszczególnymi produktami. Dlatego, aby cieszyć się z taniego i łatwego pożyczania nowych środków, warto zaznajomić się skrupulatnie z informacjami na temat taryf i oprocentowania wybranych rachunków osobistych.

Bardzo często od tego, z jakiego rozwiązania korzystamy, zależy wysokość limitu debetowego, warunki spłaty oraz dodatkowe opłaty, w tym te za wydanie i obsługę karty debetowej. Co ważne – debet zostanie zaproponowany nawet w przypadku bezpłatnych kont, nie musi więc wiązać się z koniecznością ponoszenia dodatkowych opłat.

Jakie są alternatywy dla debetu?

Istnieje kilka alternatyw dla debetu, które można rozważyć w zależności od własnych potrzeb i sytuacji finansowej:

Karta kredytowa

Jest to wygodne zabezpieczenie na wypadek nieoczekiwanych wydatków. Szczególnie że posiada kilkudziesięciodniowy okres bezodsetkowy. Potem jednak odsetki są często wyższe niż te występujące przy debecie. 

Linia kredytowa

Jest to elastyczna forma pożyczki, która pozwala na wypłatę określonej sumy w dowolnym momencie. Oprocentowanie zwykle jest niższe niż w przypadku kart kredytowych.

Pożyczki krótkoterminowe lub chwilówki

Są to szybkie formy finansowania, ale zwykle mają wysokie oprocentowanie. Mogą być odpowiednie dla nagłych sytuacji, ale są ryzykowne jako długoterminowe rozwiązanie.

Oszczędności

Najlepszą alternatywą jest posiadanie oszczędności, które mogą zastąpić debet w sytuacji nagłego wydatku. To najbezpieczniejsza opcja, która nie wpływa na zdolność kredytową.

Pożyczka od rodziny lub przyjaciół

Jeśli masz taką możliwość, pożyczka od bliskich jest zwykle najtańszą i najłatwiejszą opcją, chociaż może komplikować relacje interpersonalne.

Sprzedaż aktywów

W przypadku jednorazowego, nieoczekiwanego wydatku, sprzedaż niepotrzebnych przedmiotów może być dobrym sposobem na zdobycie potrzebnych środków bez zaciągania długu.

Sprawdź też: Linia kredytowa — jak działa i kto może z niej skorzystać?

Publikacja zawiera linki afiliacyjne.

Debet na koncie

Poradniki