Lobelia - odmiany, stanowisko, uprawa, pielęgnacja
Luty w ogrodzie

Lobelia - odmiany, stanowisko, uprawa, pielęgnacja

Należąca do rodziny dzwonkowatych lobelia to niezwykle dekoracyjna roślina, która często zdobi ogrody, balkony czy tarasy. Roślina ta wyróżnia się bogactwem form (można wybierać wśród odmian zarówno wzniesionych, jak i zwisających), a także różnorodnością kolorów. Lobelia doskonale prezentuje się w zestawieniu z innymi kwiatami, tworząc dekoracyjne kompozycje.Przyjrzyjmy się bliżej lobelii i dowiedzmy się więcej o jej najpopularniejszych odmianach, a także o uprawie tej rośliny.

Sprawdź najpopularniejsze lobelie w naszym sklepie

Zobacz wszystkie lobelie strzałka

Wybrane gatunki lobelii

Wyróżnia się ponad 350 gatunków lobelii obejmujących krzewy, byliny i rośliny jednoroczne. W Polsce dziko rosnącą lobelię spotkać można tylko w jednym gatunku, lobelii jeziornej (Lobelia dortmanna), która rośnie przy bagiennych jeziorach.

Lobelie występują najczęściej w kolorach: niebieskim, białym, karminowym, różowym, fioletowym czy ciemnoniebieskim. Spotkać można również rośliny dwukolorowe (np. odmiany Hot Tiger, Superstar, Blue Splash czy Anabel Blue Hope).

Gatunki lobelii, które najczęściej spotkać można w naszych ogrodach i na balkonach to: lobelia przylądkowa, lobelia szkarłatna, lobelia wielka i lobelia lśniąca. Poznajmy je lepiej.

Lobelia przylądkowa (Lobelia erinus) jest zdecydowanie najpopularniejszym gatunkiem lobelii uprawianym w Polsce. Jest rośliną jednoroczną pochodzącą z Afryki Południowej. Wysokość lobelii przylądkowej dochodzi do 25-30 cm wysokości. Jej łodygi są dość wiotkie, liście natomiast niewielkie i błyszczące. Największą ozdobą lobelii są oczywiście pojawiające się w czerwcu jednobarwne lub dwubarwne kwiaty, pokrywające kaskadowo całą roślinę. Lobelia przylądkowa kwitnie aż do jesieni, do czasu, kiedy pojawiają się wczesne przymrozki. Kwiaty nie nadają się jednak do cięcia.

Ciekawą formą lobelii przylądkowej jest forma zwisająca, idealna do uprawy w doniczce na balkonie. Odmiany lobelii przylądkowej o długich pędach to: Fountain, Cascade i Regatta. Doskonale komponuja się z pelargonią w kompozycjach doniczkowych. Więcej o pelargonii poczytasz tu: Pelargonie - odmiany, uprawa i pielęgnacja.

Wartymi uwagi odmianami lobelii przylądkowej są:

  • Crystal Palace (ciemnoniebieskie kwiaty),
  • Blue Carpet (niebieskie kwiaty),
  • Purple Star (różowe kwiaty),
  • Mrs Clibran (ciemnoniebieskie kwiaty z dużym białym oczkiem),
  • Rosamund (czerwone kwiaty z białymi oczkami),
  • Rose Moon (różowe kwiaty),
  • White Lady (białe kwiaty),
  • Lilac (biało-różowe kwiaty),
  • Mitternachtsblau (fioletowe kwiaty).

Lobelia szkarłatna (Lobelia cardinalis, Lobelia fulgens): pochodząca z Ameryki Północnej szkarłatna odmiana lobelii jest rośliną znacznie wyższą od lobelii przylądkowej, dorasta do 70 cm wysokości. Liście lobelii szkarłatnej są duże i błyszczące. Dzwonkowate kwiaty natomiast są zebrane w grona i wybarwione na piękny czerwony kolor. Odmiana ta występuje w formie wzniesionej.

Lobelia szkarłatna kwitnie od lipca do pierwszych przymrozków. Roślina ta nie jest mrozoodporna, zatem należy ją w sezonie zimowym osłonić lub przenieść do pomieszczenia o niskiej temperaturze. 

Ciekawe odmiany lobelii szkarłatnej:

  • Queen Victoria (czerwone kwiaty i ciemnobrązowe liście),
  • Angel Song (łososiowe i kremowe kwiaty),
  • Blau (ciemnoniebieskie kwiaty),
  • Twilight Zone (różowe kwiaty),
  • Alba (białe kwiaty),
  • Ruby Slippers (ciemno-szkarłatne kwiaty).

Lobelia wielka (Lobelia siphilitica): ta dorastająca do 80 cm wysokości bylina posiada mocne, wzniesione pędy, a jej liście są owalne i charakterystycznie ząbkowane. W lipcu na lobelii wielkiej pojawiają się gęste kwiatostany, najczęściej w kolorze niebieskim. Kwiaty utrzymują się do września.

Ten gatunek lobelii jest całkowicie odporny nawet na siarczyste mrozy i może zimować nieosłonięta. Nadaje się również na kwiat cięty.

Ciekawe odmiany lobelii wielkiej:

  • Blue Star (niebieskie kwiaty),
  • Big Blue (niebieskie kwiaty),
  • Blue Peter (niebieskie kwiaty),
  • White Star (białe kwiaty),
  • Albiflora (białe kwiaty).

Lobelia lśniąca (Lobelia fulgens): ten pochodzący z Meksyku gatunek lobelii przypomina lobelię szkarłatną. Bylina ta dorasta do 90 cm wysokości, jej wzniesione łodygi mają barwę czerwoną. W tym kolorze są również dzwonkowate kwiaty lobelii lśniącej. Gatunek ten zakwita w lipcu, a kwiaty utrzymują się do pierwszych przymrozków. Lobelia lśniąca nie jest rośliną mrozoodporną i wymaga osłonięcia na zimę lub przetrzymywania w pomieszczeniu o temperaturze powyżej 0°C. Nadaje się na kwiat cięty.

Najciekawsze odmiany lobelii lśniącej:

  • Quuen Victoria (szkarłatne kwiaty oraz purpurowe liście)
  • Elmos Fire (szkarłatne kwiaty i bordowe liście).

lobelia

Lobelia przylądkowa Stroiczka Mieszanka 0,3g - Nasiona - W. Legutko

Wymagania uprawowe lobelii 

Stanowisko dla lobelii powinno być, w zależności od gatunku, w pełni słoneczne lub lekko zacienione. Pamiętać należy o tym, że w pełnym słońcu kwiaty lobelii tracą intensywność koloru, zbyt duża ilość cienia natomiast nie sprzyja kwitnieniu. Stanowisko do uprawy lobelii powinno być również ciepłe i osłonięte od wiatru.

Podłoże do uprawy lobelii powinna być żyzna, próchnicza, przepuszczalna i lekko wilgotna o lekko kwaśnym odczynie pH (5,5-6). Lobelia toleruje jednak różne typy gleb. 

Lobelie doskonale nadają się do sadzenia w ogrodzie, ale ich zwisające odmiany są idealne do uprawy w donicach oraz na balkonie, zwłaszcza na balkonie południowym. Można uprawiać je samodzielnie, ale wspaniale komponują się z takimi roślinami balkonowymi takimi jak np. werbena, pelargonia, petunia. Lobelie wieloletnie dobrze komponują się z innymi bylinami, takimi jak np. rudbekia, pysznogłówka, złocień czy liliowce. 

Lobelia wysiew i sadzenie

Lobelię sadzi się z sadzonek, do ogrodu lub do donicy. Sadzonki z kolei możemy wyprodukować samodzielnie. Przyjrzyjmy się bliżej, jak wygląda przygotowanie sadzonek lobelii.

Nasiona lobelii wysiewać można do skrzynek lub do inspektu znajdującego się na zewnątrz. W pierwszym przypadku należy robić to w lutym bądź marcu, w drugim raczej pod koniec kwietnia.

Przed siewem konieczny jest drenaż ziemi, a także jej podlanie. Nasiona siejemy bezpośrednio na powierzchnię gleby i nie przykrywamy ich ziemią. Jako podłoża najlepiej używać mieszanki torfu i piasku (np. w proporcji 3:1). Możemy wybrać ziemię ze sklepu, np. ziemię uniwersalną WOKAS, zawierającą mieszanke torfów, kory, perlitu, kruszyw i nawozu wieloskładnikowego.

Z uwagi na niewielki rozmiar nasion, warto przed siewem wymieszać je z piaskiem. Skrzynkę dobrze jest przykryć folią, należy jednak zrobić w niej dziurki lub nie przykrywać jej zbyt szczelnie. Od czasu do czasu dobrze jest przewietrzyć całą roślinę. Skrzynka powinna stać w ciepłym i słonecznym miejscu. Folię zdejmujemy, gdy roślina wypuści małe listki.

Należy pamiętać o regularnym podlewaniu sadzonek. Idealna temperatura do kiełkowania nasion lobelii to 18-20°C. Pierwsze listki powinny pojawić się po ok. 2 tygodniach. Należy je wówczas przepikować do doniczki, zachowując odległość 2 cm. W kwietniu można zacząć wystawiać doniczki na zewnątrz, aby się zahartowały. Na przełomie maja i czerwca sadzonki można wysadzać do gruntu, zachowując pomiędzy nimi odstępy ok. 10-15 cm.

Pielęgnacja lobelii

Lobelie nie są roślinami trudnymi w uprawie, należy jednak poświęcić im sporo uwagi. Właściwa pielęgnacja tych roślin jest kluczem do prawidłowego ich wzrostu i rozwoju kwiatów.

Podlewanie lobelii

Podlewanie jest najważniejszym zabiegiem w pielęgnacji lobelii. Ze względu na dużą ilość kwiatów, roślina ta ma duże zapotrzebowanie na wodę, zwłaszcza w czasie upałów. Należy ją wówczas podlewać nawet dwukrotnie w ciągu dnia (rano i wieczorem). Nie oznacza to oczywiście, że lobelia powinna stać w wodzie. Wodę należy dostarczać wtedy, gdy wierzchnia warstwa ziemi jest przeschnięta. W przypadku nadmiaru wody na pędach mogą pojawić się choroby grzybowe. 

Nawożenie lobelii

Oprócz podlewania, lobelii należy od kwietnia dostarczać także odpowiednie dawki składników odżywczych. Odpowiednie będą w tym celu nawozy mineralne wieloskładnikowe (zwłaszcza z zawartością potasu, fosforu i azotu) lub nawozy organiczne (humusowe). Można również zastosować nawóz wieloskładnikowy przeznaczony dla roślin kwitnących w dawce według zaleceń producenta. 

Rozmnażanie lobelii

Lobelię rozmnażać możemy na dwa sposoby z wysiewu nasion lub przez podział kęp:

  • Rozmnażanie lobelii z wysiewu nasion: Rozmnażać w ten sposób można zarówno gatunki jednoroczne, jak i wieloletnie. Wysiew nasion nastąpić powinien w lutym lub marcu. Nasiona wysiewa się bezpośrednio na przepuszczalne podłoże, po uprzednim drenażu. Skrzynkę należy przykryć folią, ale konieczne jest częste wietrzenie roślin. Gdy pojawią się pierwsze liście, lobelię należy przepikować do doniczek lub skrzynek. Po zahartowaniu, rozsadę można w maju wysadzić do gleby w miejscu stałym.
  • Rozmnażanie lobelii przez podział kęp: W ten sposób rozmnaża się jedynie gatunki wieloletnie (byliny). Rozmnażanie przez podział kęp odbywa się od kwietnia do czerwca. Kępę lobelii podzielić należy na kilka części. Sadzonki warto jest lepiej ukorzenić, w związku z tym należy je przed wysadzeniem do gruntu posadzić w doniczkach. W miejscu stałym sadzonki wysadzać można w połowie kwietnia. 

Choroby i szkodniki lobelii

Lobelie to rośliny o dużej odporności na choroby i szkodniki. Okazuje się, że najczęstszą przyczyną problemów w uprawie tych roślin jest niedobór lub nadmiar wody. W przypadku zbyt dużej wilgotności, lobelii grozi choroba grzybowa przejawiająca się czarnymi plamami na liściach. Grzyby mogą również wywołać więdnięcie rośliny.

Pasożytami najczęściej żerującymi na lobeliach są:

  • mszyce – szkodniki są łatwe do zauważenia, co pozwala na szybkie rozwiązanie problemu przy zastosowaniu odpowiedniego preparatu,
  • przędziorki – są niewielkie i występują na spodnich częściach liści, wobec czego są trudniejsze do dostrzeżenia, zwalczać je należy przeznaczonym do tego preparatem,
  • ślimaki – występują praktycznie wyłącznie na roślinach zasadzonych do gruntu. 

Przycinanie lobelii

Przycinanie lobelii jest konieczne wówczas, gdy chcemy, aby roślina ponownie zakwitła w tym samym sezonie. Zabieg należy przeprowadzić po pierwszym kwitnieniu. Przycięcie lobelii do 2/3 wysokości spowodować powinno kwitnienie rośliny aż do jesieni. Zobacz narzędzia, które pomogą Ci wykonać tą pielęgnację.

Zimowanie lobelii

Lobelie wieloletnie mogą zimować w gruncie. Pozostawione w gruncie rośliny należy dobrze okryć warstwą kompostu, kory, gałązek, liści czy trocin. Dobrze jest w tym celu wykorzystać agrowłókninę, która przepuszcza powietrze i światło. co zapewni właściwe warunki do wegetacji dla naszych roślin. 

Lobelia na balkonie 

Lobelia jest doskonałą rośliną do uprawy na balkonie. Doskonale nadają się do tego zwisające odmiany rośliny. Najlepszym miejscem dla lobelii uprawianej na balkonie będzie stanowisko słoneczne lub lekko zacienione. Musi być ono również ciepłe i osłonięte od wiatru. Dobrze jest uprawiać lobelię pod zadaszeniem lub na czas deszczowej i wietrznej pogody przenosić do pomieszczenia. Deszcz i wiatr mogą zniszczyć łodygi i kwiaty lobelii.

Odpowiednia dla lobelii uprawianej w skrzynkach lub doniczkach będzie każda ziemia przeznaczona do kwiatów. W doniczce ważne jest ułożenie na dnie warstwy drenażowej, aby zapobiec zastojowi wody. Konieczne jest jednak częste podlewanie lobelii, nawet dwukrotnie w ciągu dnia.

Lobelia to przepiękna roślina, która może stać się prawdziwą ozdobą każdego ogrodu, tarasu czy balkonu. Odpowiednia pielęgnacja zapewni pojawienie się kwiatów, które same w sobie cieszą oko swoją urodą. W kompozycji jednak z innymi roślinami staną się prawdziwym kwiatowym dziełem sztuki. Zachęcamy do zapoznania się z innymi artykułami dotyczącymi uprawy i pielęgnacji roślin ogrodowych zamieszczonych w naszym serwisie. Miłej lektury!

Lobelia przylądkowa, Stroiczka Niebieska 0,2g - Nasiona - W. Legutko

Zobacz wszystkie lobelieZobacz w naszym sklepie - strzałka

 Dorota Kowalska
Autorka artykułu
Doświadczony ogrodnik, który nie tylko może pochwalić się ukończonymi studiami na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu, ale też licznymi realizacjami dla przyjaciół i rodziny. Zajmuje się roślinami ozdobnymi, które namiętnie produkuje, uprawia, rozsadza i pielęgnuje. Z prostego kwiatu jest w stanie wyczarować zachwycającą kompozycję, a pod jej opieką nawet najbardziej marne przypadki odzyskują pełnię swojego piękna.

Na skróty