Rolnicy z USA crackują ciągniki. Inaczej nie ma sensu ich naprawiać

Amerykańscy rolnicy coraz częściej crackują… swoje ciągniki firmy John Deere. By wyjść z pułapki, jaką są ograniczenia nakładane przez producenta, właściciele ciągników sięgają po firmware crackowany w centralnej Europie, dostępny tylko na zamkniętych, czarnorynkowych forach.

Nie chodzi tu o słuchanie pirackiej muzyki, jak twierdzi producent. John Deere całkowicie blokuje nieautoryzowane naprawy i zaprzecza idei posiadania maszyny. Od października firma wymaga, by kupujący podpisywali licencję zabraniającą praktycznie wszystkich modyfikacji i samodzielnych napraw. Umowa ponadto blokuje rolnikom mozliwość dochodzenia swoich praw w przypadku utraty plonów, obniżenia zysków czy niemożności używania sprzętu, jeśli winne jest oprogramowanie.

Dla rolników to znaczące ograniczenie, a także ogromne ryzyko finansowe. Sprzęt nie jest tani, a jeśli zepsuje się w nieodpowiednim momencie, los plonów i roczny dochód stają pod znakiem zapytania. W czasie żniw nie można pozwolić sobie na czekanie kilka dni, aż pojawi się ktoś z obsługi firmowej maszyny i ściągnie aktualizację oprogramowania albo zresetuje czujnik. Według licencji jednak tylko autoryzowane serwisy mogą naprawiać nowsze ciągniki, modyfikacje nie wchodzą w grę.

Podobnie jak właściciele wielu innych urzadzeń, rolnicy są zdania, że powinni móc naprawiać swoje ciągniki tak, jak im to pasuje. Obecnie, by wymienić część można podjechać do lokalnego mechanika, ale ciągnik nie ruszy. Trzeba poczekać aż przyjedzie ktoś z autoryzowanego serwisu, podłączy laptopa i zatwierdzi zmianę. Taka przyjemność kosztuje 230 dolarów plus 130 dolarów za godzinę, wliczając w to podróż. Mówimy o Stanach Zjednoczonych, gdzie gospodarstwa są oddalone od siebie o dziesiątki kilometrów.

Co gorsza, amerykańscy rolnicy boją się, że obsługa firmy John Deere może po prostu zdalnie wyłączyć ich maszyny, nawet w czasie pracy. Właściciel (teoretyczny) drogiego sprzętu nie może nic zrobić, a ma wiele do stracenia. Na Motherboard można przeczytać kilka wypowiedzi zaniepokojonych rolników, którzy nie są w stanie wykonać najprostszych napraw bez kontaktu z odległym o kilkadziesiąt lub kilkaset kilometrów serwisem.

Efekt? Mechanicy instalują prawdopodobnie ukraińskie (białoruskie?) lub polskie oprogramowanie, kupione na czarnym rynku. Rolnicy z Nebraski tymczasem starają się o wprowadzenie zmian w prawie, które zagwarantują im możliwość samodzielnego naprawiania maszyn rolniczych i unieważnią drakońską licencję producenta. Kilka innych stanów także rozważa wprowadzenie takich zmian, a John Deere jest najbardziej zaciętym przeciwnikiem takiego prawa. Niemniej jednak crackowanie oprogramowania maszyn jest jedynym rozsądnym i opłacalnym krokiem w razie awarii, nawet jeśli w ten sposób łamie się licencję.

John Deere teoretycznie może pozwać swoich klientów. Firma twierdzi, że modyfikacja oprogramowania stwarza ryzyko, że sprzęt nie będzie działał prawidłowo i będzie niebezpieczny. Co więcej, informuje, że właściciele maszyn mają dostęp do instrukcji i zasobów niezbędnych do napraw i konserwacji maszyn. To oczywiście nieprawda, co podkreślił reprezentant organizacji Repair.org. Klientom odmawiano dostępu do profesjonalnych narzędzi diagnostycznych (mają tylko aplikacje).

Na zamkniętych forach można znaleźć różne rzeczy, w tym sterowniki i oprogramowanie do diagnostyki i tuningu (zazwyczaj OEM). W sprzedaży są też przewody do podłączania komputera do ciągnika, ale strony, gdzie można je kupić, nie zawsze budzą zaufanie. Walczący o prawo do naprawy są zdania, że te programy powinny być dostepne dla wszystkich, nie tylko dla dilerów i autoryzowanych serwisów. Obecnie John Deere ma monopol, a właściciele maszyn boją się, że jeśli coś się stanie, zostaną na lodzie. Producent w każdej chwili może uznać, że nie będzie serwisować ich maszyn, może zostać kupiony przez większy koncern albo upaść.

Co ciekawe, crackowanie oprogramowania ciągników jest legalne w świetle Digital Millennium Copyright Act. W 2015 roku Kongres wprowadził tam zapis zezwalający na obchodzenie zabezpieczeń oprogramowania pojazdów lądowych, w tym maszyn rolniczych, przez prawnego właściciela, jeśli jest to niezbędne do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania urządzenia lub diagnostyki. O ile więc zmodyfikowany pojazd nie będzie przekraczał norm dla swojej klasy, w świetle prawa wszystko jest w porządku.