2 miliony Polaków w wieku od 25 do 34 lat wciąż mieszka z przynajmniej jednym ze swoich rodziców – wynika z nowego badania Głównego Urzędu Statystycznego. Większość z nich ma już pracę i zakończyła proces edukacji, lecz zarabia mniej niż wynosi stawka minimalna.
Grupę osób, które pomimo osiągnięcia dorosłości wciąż mieszkają z przynajmniej jednym ze swoich rodziców nazywa się „gniazdownikami„.
W Polsce jest to duża grupa, szczególnie na tle innych państw Unii Europejskiej.
„Wyniki realizowanego w krajach Unii Europejskiej badania dochodów i warunków życia (EU-SILC) wskazują na coraz późniejsze opuszczanie przez dzieci rodzinnego gniazda. Według danych z badania EU-SILC w 2018 roku 45,1 proc. Polaków w wieku od 25 do 34 lat mieszkało przynajmniej z jednym ze swoich rodziców, zaliczając się do grona tzw. gniazdowników. Poziom zjawiska gniazdownictwa w Polsce jest znacznie wyższy od średniej dla Unii Europejskiej, która w 2018 roku wyniosła 28,6 proc.” – piszą autorzy raportu „Pokolenie gniazdowników w Polsce”.
W ciągu lat zjawisko to w Polsce coraz bardziej się rozszerza. jak podaje GUS, od 2005 roku odsetek osób w wieku od 25 do 34 lat, które mieszkały ze swoimi rodzicami wzrósł o niemal 9 pkt proc., podczas gdy w przypadku całej UE pozostawał na stabilnym poziomie ok. 28 proc.
Jaka jednak jest charakterystyka tej coraz liczniejszej w Polsce grupy osób? Co jest przyczyną decyzji o pozostaniu w rodzinnym domu?
Ponad połowa 26-latków i co piąty 34-latek mieszka z rodzicami
„W 2018 roku ponad 2 mln Polaków w wieku od 25 do 34 lat mieszkało przynajmniej z jednym ze swoich rodziców, tym samym zaliczając się do populacji tzw. gniazdowników. Udział gniazdowników w ogólnej liczbie osób w tej samej grupie wieku wyniósł 36 proc.” – piszą autorzy raportu.
Z badania GUS wynika, że zdecydowanie częściej (zgodnie z logiką) ze swoimi rodzicami mieszkają osoby młodsze. Wśród osób w wieku 25 i 26 lat to wciąż stanowią większość całej populacji. Co jednak istotne, nawet w grupie osób wieku 34 lat odsetek osób mieszkających w domu rodziców przekracza 20 proc.
W domu z rodzicami częściej mieszkają mężczyźni
„W 2018 roku odsetek gniazdowników w całej populacji w wieku 25-34 lat wśród mężczyzn był na poziomie 43 proc., podczas gdy wśród kobiet – 29 proc. We wszystkich województwach udział gniazdowników był wyższy w przypadku mężczyzn niż w przypadku kobiet” – czytamy w raporcie GUS.
Wśród osób w badanym przez GUS przedziale wiekowym większość stanowią mężczyźni, a wraz z wiekiem ich udział w grupie gniazdowników rośnie.
W populacji 25-latków na 100 kobiet mieszkających z rodzicami przypada 132 mężczyzn, a potem ten stosunek systematycznie maleje i osiąga poziom 170 mężczyzn-gniazdowników przypadających na 100 kobiet w grupie 34-latków.
Tu nie chodzi o studiowanie…
Jednym z możliwych wyjaśnień decyzji o dalszym zamieszkiwaniu rodzinnego domu u osób dorosłych jest kontynuowanie nauki – choćby w ramach studiów – czasem znacząco utrudniające znalezienie i wykonywanie pracy umożliwiającej samodzielne utrzymanie.
Jednak w przedziale wiekowym od 25-34 lat w ani jednym roczniku odsetek osób studiujących nie przekracza poziomu 18 proc., a po 25 roku życia spada do 1/10 i niżej. Oznacza to, że zdecydowana większość osób w grupie wiekowej 25-34 wciąż mieszka z rodzicami, mimo, że nie kontynuuje już edukacji i może podjąć pracę w pełnym wymiarze.
…ani o bezrobocie
Co ciekawe, większość z tych osób tę pracę podejmuje. W badanej grupie wiekowej 65 proc. osób mieszkających z rodzicami miała stałe miejsce pracy. Zatem bardzo duża grupa osób mieszkających z rodzicami wieku między 25 a 34 lat to osoby, które zakończyły proces edukacji i znalazły już zatrudnienie.
Według GUS nieco ponad 30 proc. gniazdowników w tej grupie była nieaktywna zawodowo lub znajdowała się poza rejestrami, a jedynie nieco ponad 4 proc. stanowiły osoby bezrobotne.
Ponad połowa gniazdowników zarabia poniżej stawki minimalnej
Jednak aż ok. 60 proc. w każdym roczniku gniazdowników z przedziału 25-34 lat zarabia mniej niż wynosi stawka minimalna lub nie przynosi żadnych dochodów. Niskie dochody z pewnością motywują te osoby do ograniczania kosztów i dalszym życiu w rodzinnym domu.
Z drugiej jednak strony, wśród osób w wieku 27 lat i starszych 1/5 stanowią gniazdownicy zarabiający powyżej 4 tys. zł brutto, czyli więcej niż wynosi mediana zarobków w Polsce. Niewykluczone zatem, że w pewnych okolicznościach (np. w grupie osób zamieszkujących duże miasta) nawet zarobki wyższe od mediany w całej populacji nie zapewniają środków niezbędnych do samodzielnego utrzymania.