Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

farbiarnia płócien - Zabytek.pl

farbiarnia płócien


architektura przemysłowa XVIII w. Orawka

Adres
Orawka, 61

Lokalizacja
woj. małopolskie, pow. nowotarski, gm. Jabłonka

Stanowi unikatowy obiekt przemysłu wiejskiego na Orawie.

Historia

Budynek wybudowano w XVIII w. Pierwotnie służył jako skład soli na „szlaku węgierskim” i komora celna. Nie zachowały się dokumenty świadczące o takich funkcjach obiektu. Pozostały one w pamięci i świadomości mieszkańców Orawki. Najprawdopodobniej w XVIII w. zaczęto farbować w niej płótno i sprzedawać za pośrednictwem tzw. płócienników. Na początku XIX w. farbiarnię nabył Jan Harbich, po którym obiekt przejął jego siostrzeniec Jan Klein, pochodzący z sudeckiej wsi Rothwasser. Farbiarnia Kleina, mimo konkurencji warsztatów w pobliskiej Jabłonce i Lipnicy, funkcjonowała nieźle. Największy jej rozkwit przypadł na lata 60. XIX w. Technologia opierała się na drukowaniu rozpostartego na kamiennych stołach nakrochmalonego i wymaglowanego płótna nieskomplikowanymi motywami roślinnymi, przy użyciu drewnianych klocków zanurzanych w roztartej i rozwodnionej farbie. W końcu XIX w., wobec upadku płóciennictwa na Orawie i konkurencji przemysłowych metod barwienia, Klein zamknął przedsiębiorstwo i wyjechał do Andrychowa, gdzie znalazł zatrudnienie jako doświadczony farbiarz. Po zamknięciu, farbiarnia była przez pewien czas nie użytkowana. Na przełomie XIX i XX w. w budynku Jan Cegielny, zięć Kleina, założył pracownię stolarską, którą następnie prowadzili jego synowie. Po śmierci ostatniego syna Jana, Józefa w 1993 r. farbiarnię odziedziczyły jego córki i przeprowadziły jej remont. Obecnie budynek jest nie użytkowany.

Opis

Farbiarnia położona jest w pobliżu drewnianego kościoła pw. św. Jana Chrzciciela, przy drodze do Jabłonki. Założona jest na rzucie prostokąta, z głębokimi piwnicami. Jest parterowa z półpiętrem w dachu. Nakryta jest dachem łamanym (mansardowym), dwuspadowym, w dolnej kondygnacji wklęsłym, krytym gontem. Farbiarnia jest obiektem murowanym, tynkowanym na biało. W ścianie szczytowej znajduje się zegar słoneczny.

Własność prywatna. Obiekt dostępny z zewnątrz.

Oprac. Olga Dyba, OT NID w Krakowie, 14.07.2014 r.

Rodzaj: architektura przemysłowa

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  kamienne

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_12_BK.196498, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_12_BK.429730