Co to jest szkolenie i jak się ono odbywa?

Według definicji, szkoleniem nazywamy pozaszkolne zajęcia mające na celu nabycie, uzupełnienie lub zwyczajnie doskonalenie umiejętności oraz kwalifikacji zawodowych. Dotyczą one zarówno wykonywania pracy, jak i jej poszukiwania. Szkolenie, w przeciwieństwie do konferencji, obejmuje stosunkowo niewielką liczbę osób biorących udział – od 10 do 30. Bez względu na to czy szkolenia są otwarte czy zamknięte, wewnętrzne czy zewnętrzne, płatne czy bezpłatne, można zauważyć kilka stałych punktów.

Niniejszy tekst jest przeznaczony dla wszystkich, którzy chcieliby dowiedzieć się co to jest szkolenie oraz jak się ono odbywa.

Krótki podział

Szkolenia mogą być otwarte lub zamknięte, w zależności od tego czy dotyczą osób z różnych firm, czy pracowników jednej. Przekłada się to oczywiście na prezentowane treści – na szkoleniu otwartym prezentuje się zazwyczaj wiedzę ogólną, natomiast na zamkniętym szczegółowe informacje pozwalające na podniesienie konkretnych umiejętności.

Kolejne rozróżnienie to podział na szkolenia wewnętrzne (wewnątrzzakładowe) i zewnętrzne. Szkolenie pracowników możemy zarówno przeprowadzić samemu (pod warunkiem, że posiadamy odpowiednią kadrę), jak i zlecić je specjalistom .

Przebieg szkolenia

Szkolenia na stanowisku pracy są stosowane np. w przypadku implementowania w firmie nowych rozwiązań. Podczas ich przebiegu, instruktorzy towarzyszą osobom szkolonym przy wykonywaniu obowiązków, udzielając im od czasu do czasu niezbędnych instrukcji. Bardziej zaawansowana wersja polega na wyznaczeniu mentora, który (poprzez stawianie przed pracownikiem kolejnych, bardziej zaawansowanych zadań) uczy pracownika nowych rzeczy i nadzoruje jego rozwój.

Szkolenia poza stanowiskiem pracy to wszelkiego rodzaju wykłady, seminaria, warsztaty, ćwiczenia oraz treningi. Pozwalają one przekazać pracownikom zarówno ogólną, uniwersalną wiedzę jak i rozwinąć konkretne umiejętności, podnosząc tym samym ich kompetencje. Dotyczą nie tylko zakresu wykonywanych obowiązków, ale również rozwijają osobowość, pomagają radzić sobie ze stresem i wspomagają umiejętności interpersonalne.

W ostatnim czasie coraz większą popularnością cieszą się również szkolenia internetowe, czyli tzw. e-learning. Uczestnictwo w nich odbywa się za pośrednictwem wyszukiwarki internetowej, a one same, w celu zaoszczędzenia czasu, poruszają zazwyczaj dość wąskie zagadnienia. Dzięki temu można podzielić je na krótkie, przystępne cykle.

Badanie potrzeb i efektywności szkolenia

Szkolenia poprzedza zazwyczaj proces oceny potrzeb szkoleniowych. Dzięki porównaniu potrzeb firmy pod kątem kwalifikacji personelu z ich stanem faktycznym uzyskujemy informację o potrzebie przeszkolenia pracowników. W zadaniu tym wydatnie pomagają ankiety, wywiady oraz testy. Analiza potrzeb szkoleniowych powinna zakończyć się stworzeniem jasno opisanego celu, co pozwoli przeprowadzić, a następnie skutecznie ocenić efekty szkolenia.

Po zakończeniu szkolenia przychodzi czas na ocenę jego efektywności. Najłatwiej jest w tym celu porównać wyniki pracy sprzed szkolenia z wynikami po jego przeprowadzeniu. Za podstawę takiej analizy mogą posłużyć zarówno wskaźniki produkcyjne (obrót, czas pracy, ilość produktów, itp.) jak i oceny przełożonych oraz współpracowników. Dobrym pomysłem jest również przeprowadzenie wywiadu z pracownikami i pytaniu ich o zdobytą wiedzę, samopoczucie, itp. Należy jednak pamiętać, że jest to ich subiektywna opinia i, jako taka, nie powinna zastępować wyników pomiaru, a jedynie go uzupełniać.