Artykuł autorstwa:
Zespół Synevo
Glista ludzka to jeden z pasożytów układu pokarmowego, którego obecność w organizmie człowieka wywołuje chorobę określaną mianem glistnicy. Pasożyt przenosi się w wyniku spożycia zainfekowanej ziemi (z jajami glisty ludzkiej) znajdującej się w ogródkach, na polach czy na owocach i warzywach. W jaki sposób objawia się glistnica? Jakie badania należy wykonać, by rozpoznać tę chorobę i na czym polega jej leczenie?
Glistnica jest chorobą pasożytniczą wywoływaną przez glistę ludzką (Ascaris lumbricoides hominis), należącą do rodziny nicieni. Do zakażenia dochodzi drogą pokarmową, poprzez spożycie ziemi, w której znajdują się jaja robaka. Może to nastąpić w wyniku zaniechania dokładnego mycia owoców i warzyw, ale również przez przypadkowy kontakt gleby z dłońmi, a później z ustami (co zdarza się najczęściej w przypadku dzieci).
Po wprowadzeniu jaj do ludzkiego organizmu, w obrębie jelita cienkiego uwalniają się z nich larwy. Dalsza droga zakażenia jest dość długa i skomplikowana. Larwa, poprzez ścianę przewodu pokarmowego, dostaje się do naczyń krwionośnych i wraz z krążącą w nich krwią – do wątroby, a później – do płuc. Stamtąd, poprzez migrowanie do drzewa oskrzelowego, przedostaje się dalej, do krtani i gardła. W wyniku tego zostaje połknięta, znów trafia do jelita cienkiego i tam przeistacza się w dorosłego osobnika. Robak przyczepia się otworem gębowym do nabłonka pokrywającego ścianę jelita. Żywi się substancjami zawartymi w pokarmie, który spożywa człowiek, a także krwią żywiciela.
Co istotne – osoba zakażona glistnicą nie zaraża, a glisty w jej ciele nie rozmnażają się.
Objawy glistnicy różnią się w zależności od tego, jaka postać choroby rozwija się u pacjenta. I tak:
Warto tutaj dodać, że glistnica, nawet przez kilka lat, może nie dawać żadnych objawów. Diagnostyka jest wówczas utrudniona, natomiast nieprawidłowe wyniki rutynowych badań krwi czy USG jamy brzusznej ze zmianami w obrębie wątroby lub dróg żółciowych powinny zaalarmować personel medyczny zlecający i interpretujący takie badania.
Standardem w rozpoznawaniu zarówno glisty ludzkiej, jak i obecności innych pasożytów w przewodzie pokarmowym, jest badanie co najmniej 3 próbek kału, zbieranych przez pacjenta w odstępie od 2 do 3 dni. Jest to badanie mikroskopowe, uwidaczniające znajdujące się ewentualnie w kale jaja pasożytów. Należy zaznaczyć, że nie są one widoczne gołym okiem, dlatego dla postawienia pewnej diagnozy wykonanie testu na pasożyty z kału jest koniecznością. W odchodach można byłoby rozpoznać ewentualnie dorosłe osobniki, natomiast bez wdrożenia leczenia ich samoistne wydalenie zdarza się rzadko (szacuje się, że następuje to u około 3% pacjentów).
Podobne objawy mogą dawać również inne choroby pasożytnicze układu pokarmowego, dlatego podczas badania kału testuje się próbki także na obecność pozostałych robaków infekujących ludzki organizm. Jest to element diagnostyki różnicującej, wspierającej odpowiednie dobranie leczenia.
Oprócz badania kału wykonuje się również badanie krwi w kierunku swoistych przeciwciał IgG przeciwko gliździe ludzkiej, pojawiających się w organizmie jedynie przy obecności pasożyta.
Leczenie glisty ludzkiej to w większości przypadków leczenie farmakologiczne. Polega ono na doustnym przyjmowaniu preparatu przeciwpasożytniczego (mebendazol, albendazol, pyrantel – ten ostatni skuteczny również w terapii owsicy) w określonych dawkach i w dostosowanym do wagi pacjenta schemacie. Dawkowanie musi zostać skonsultowane z lekarzem.
Po odbyciu pełnej, zalecanej kuracji pasożyt ginie i zostaje wydalony z organizmu. Dla potwierdzenia powodzenia farmakoterapii, w terminie wyznaczonym przez lekarza prowadzącego, wykonuje się kontrolne badania kału i/lub badania krwi na obecność wspomnianych już powyżej przeciwciał. W przypadku powikłań (zapalenie płuc, zajęcie dróg żółciowych, zapalenie wątroby i inne) wdrażane jest zarówno leczenie przyczynowe (eliminacja pasożyta), jak i objawowe.
Źródła:
Synevo jest jednym z wiodących dostawców usług diagnostyki laboratoryjnej w Polsce, oferującym ponad 2 tysiące rutynowych i zaawansowanych badań.
2024 © Synevo. Wszystkie prawa zastrzeżone.