Krótsza kolejka do schedy
Kolejna zmiana ogranicza krąg osób uprawnionych do spadku, gdy spadkodawca nie pozostawił testamentu, czyli spadkobierców ustawowych (art. 934 k.c.). Nic nie zmienia się w I i II kręgu osób powoływanych do spadku (małżonek, dzieci, wnuki, rodzice, rodzeństwo i zstępni rodzeństwa). Zmiany obejmują dopiero krąg trzeci tj. dziadków spadkodawcy i ich zstępnych.
Do 15 listopada obowiązuje zasada, że jeżeli nie ma osób z I i II kręgu, do dziedziczenia dochodzą dziadkowie spadkodawcy od strony matki i ojca. Jeżeli któreś z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym, czyli wujom, stryjom czy ciotkom zmarłego, jego kuzynom, a dalej - dzieciom kuzynów.
Od 15 listopada 2023 r., w przypadku, gdy nie ma dziadków, ich dzieci i wnuków, sąd spadku nie będzie już szukał dalszych spadkobierców, a schedę przejmie gmina, w której spadkodawca mieszkał przed śmiercią.
Ograniczenie to nie będzie miało zastosowania do spadków otwartych przed 15 listopada 2023 r., czyli po osobach zmarłych przed tą datą.
Prostsze odrzucenie spadku za dziecko
Chodzi o zgodę sądu wymaganą do tego w przypadku małoletnich dzieci.
Obecnie rodzice, którzy uznali, że powinni odrzucić spadek w imieniu dziecka, potrzebują na to zezwolenia sądu opiekuńczego. Taka zgoda nadal będzie wymagana w pewnych sytuacjach (np. gdy dziecko samo jest powołane do dziedziczenia, przykładowo po swoim ojcu czy matce). Jednak zgoda sądu od 15 listopada nie będzie potrzebna gdy małoletni jest powołany do dziedziczenia wskutek uprzedniego odrzucenia spadku przez jego rodzica. Wtedy wystarczające będzie oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu dziecka złożone przed notariuszem lub - co też warto podkreślić - w sądzie spadku. Muszą być jednak spełnione warunki określone w art. 101 § 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, czyli spadek odrzuca w imieniu małoletniego jeden rodzic za zgodą drugiego albo gdy odrzucają go wspólnie w imieniu małoletniego (i oboje mają władzę rodzicielską) i spadek odrzucają też wtedy inni zstępni rodziców tego dziecka np. jego rodzeństwo.