-200x800-nobckgr.webp)
Niedożywienie to stan organizmu spowodowany brakiem dostarczania lub wchłaniania substancji odżywczych, który skutkuje wieloma komplikacjami zdrowotnymi, w tym niekorzystnymi zmianami składu ciała, a także zaburzeniami pracy różnych narządów. Nieleczone niedożywienie stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia. W niniejszym artykule omówiliśmy, jakie są najczęstsze przyczyny i skutki niedożywienia oraz w jaki sposób je leczyć.
Spis Treści
Niedożywienie - przyczyny
Istnieje wiele czynników, które mogą predysponować do rozwoju niedożywienia. Wśród nich należy wymienić przede wszystkim:
- Choroby, które nasilają przemiany kataboliczne oraz zwiększają zapotrzebowanie organizmu na energię (np. choroby nowotworowe, niewydolność nerek i wątroby)
- Stany, które cechują się zaburzonym wchłanianiem składników pokarmowych (np. resekcja żołądka lub jelita cienkiego, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna, celiakia, przewlekła biegunka)
- Zaburzenia odżywiania (anoreksja, bulimia)
- Zaburzenia neurologiczne (np. choroba Parkinsona, choroba Alzheimera)
- Trudną sytuację ekonomiczną (szczególnie dotyczy to osób starszych)
- Problemy z uzębieniem
- Powtarzające się hospitalizacje
- Ograniczoną sprawność ruchową
Skutki niedożywienia
Niedożywienie to stan bezpośrednio zagrażający zdrowiu i życiu. Charakteryzuje się on wystąpieniem objawów takich, jak:
- Brak apetytu
- Pogorszenie stanu skóry (np. suchość skóry)
- Uczucie zimna i obniżona temperatura ciała
- Problemy z koncentracją
- Przewlekłe zmęczenie i drażliwość
- Utrudnione gojenie się ran
- Obniżenie zawartości tkanki mięśniowej w organizmie i zmniejszenie siły mięśniowej
- Pogorszenie nastroju
Osoby zmagające się z niedożywieniem cechują się wyższym ryzykiem rozwoju powikłań po zabiegach operacyjnych. Dodatkowo osoby wychudzone mają słabszą odporność i obniżoną płodność. Są również bardziej podatne na rozwój niedokrwistości, niewydolności serca, zapalenia płuc, zakrzepów, osteoporozy.
Niedożywienie - leczenie
Sposób leczenia niedożywienia jest uzależniony od jego przyczyny i stopnia. Najważniejszym czynnikiem pozwalającym na powrót do zdrowia jest wprowadzenie odpowiedniej diety. Leczenie żywieniowe polega na uzupełnieniu niedoborów składników odżywczych, w tym witamin, składników mineralnych, białka, tłuszczu, węglowodanów, a także dostarczeniu odpowiedniej porcji energii.
Niedożywienie - dieta
Wiele osób zastanawia się, jak powinna wyglądać dieta dla pacjentów, u których stwierdzono niedożywienie. Interwencja żywieniowa u osób niedożywionych najczęściej składa się z kilku poniższych elementów:
- Wprowadzenie posiłków wysokoenergetycznych o małej objętości
- Dostosowanie odpowiedniej konsystencji posiłków (np. dieta półpłynna, papkowata)
- Włączenie doustnych suplementów diety
- Zastosowanie żywienia drogą przewodu pokarmowego (np. PEG, zgłębnik nosowo-żołądkowy) lub żywienia pozajelitowego.
Sprawdź również: Niedożywienie – definicja, objawy i rodzaje
Literatura:
- Saunders J. i wsp.: Malnutrition: causes and consequences. Clinical Medicine (London), 2010, 10, 6, 624-627.
- Alberda C. i wsp.: Malnutrition: etiology, consequences, and assessment of a patient at risk. Best Practice & Research. Clinical Gastroenterology, 2006, 20, 3, 419-439.
- Kimura A. i wsp.: Malnutrition is associated with behavioral and psychiatric symptoms of dementia in older women with mild cognitive impairment and early-stage Alzheimer's Disease. Nutrients, 2019, 11, 8, 1951.
- Rytter MJ. i wsp.: The immune system in children with malnutrition--a systematic review. PLoS One, 2014, 9, 8.
mgr Bartek KulczyńskiDyplomowany Dietetyk, Doktorant na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu
NowaFarmacja.pl
Obecnie wykładowca na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu. Jest współzałożycielem Fundacji „Kierunek Zdrowie” zajmującej się edukacją żywieniową społeczeństwa. Od 2011 prowadzi indywidualną praktykę dietetyczną skierowaną głównie do osób z nadwagą, otyłością i cierpiących na różne choroby cywilizacyjne..
