Objawy żylaków - poznaj najczęstsze! 27.08.2019

Żylaki kończyn dolnych

Żylaki kończyn dolnych są objawem przewlekłej choroby żylnej. Definiowane są one jako nadmiernie rozszerzone i wydłużone żyły, które charakteryzuje kręty przebieg. Na ich powstawanie wpływ ma wiele czynników, takich jak wiek, płeć, charakter wykonywanej pracy, uwarunkowania genetyczne oraz przebyte schorzenia i zabiegi operacyjne. Jest to choroba, która początkowo sprawia przede wszystkim problemy natury estetycznej, natomiast w zaawansowanym stadium może stanowić bezpośrednią przyczynę zagrożenia zdrowia i życia, ponieważ grozi oderwaniem się skrzepu i wywołaniem zatoru płucnego.

Objawy żylaków

Podstawowym objawem żylaków jest uwidocznienie na skórze rozszerzonych i wydłużonych naczyń krwionośnych. W zależności od stopnia zaawansowania choroby oraz rodzaju zajętych żył różnią się wyglądem i lokalizacją zmian.

W przypadku teleangiektazji, czyli żylaków, które rozwijają się z żył podbrodawkowatych skóry właściwej, widoczne są one na skórze w postaci czerwonych lub fioletowych żyłek, które mogą występować pojedynczo, jednak zazwyczaj występują w skupiskach, przypominając swoim wyglądem gałązki. Ich najczęstsza lokalizacja to boczna powierzchnia ud, doły podkolanowe oraz okolice kostki.

Kiedy żylaki dotyczą żył większego kalibru, pojawiają się one w postaci żył siatkowatych, które swoim wyglądem przypominają sieć rybacką.

Groźniejsze są żylaki pni żylnych układu powierzchownego i ich gałęzi. Często obecny jest wówczas w pachwinie niebolesny, miękki guz. Żylaki te są szczególnie dobrze widoczne u osób szczupłych oraz w zaawansowanym stadium choroby. Występują one również w postaci uwypukleń na nodze, które są szczególnie dobrze widoczne w pozycji stojącej.

Poza zmianami widocznymi na skórze, objawem żylaków kończyn dolnych jest również obrzęk. Pojawia się on u mniej więcej połowy osób z żylakami i najczęściej zlokalizowany jest nieco powyżej kostek. Nasilenie obrzęku jest związane ze stopniem nasilenia choroby. W początkowym stadium obrzęk jest zwykle praktycznie niezauważalny i ustępuje on po odpoczynku z uniesionymi nogami. Z czasem jednak, obrzęk cofa się coraz trudniej. Kiedy obrzęki takie pojawiają się przez lata, bardzo często dochodzi do zgrubienia skóry w miejscu ich powstawania. Charakterystyczne jest częstsze występowanie obrzęków w porze letniej, gdy panują wysokie temperatury.

Kolejnym objawem żylaków kończyn dolnych są zmiany odżywcze skóry. Początkowo objawiają się one w postaci nadmiernej pigmentacji skóry i występują w postaci ciemnych plamek, przypominających piegi. Z czasem plamki te zlewają się ze sobą i stopniowo przybierają coraz ciemniejsze zabarwienie, czemu równocześnie towarzyszy zmiana grubości skóry oraz tkanki podskórnej.

Późniejsza faza żylaków

W miarę zaawansowania choroby dochodzi również do stopniowego zastępowania tkanki tłuszczowej tkanką łączną, co zwiększa podatność skóry na infekcje oraz urazy. Mogą się również pojawiać miejscowe odczyny alergiczne. W ekstremalnych przypadkach zmiany skórne prowadzą do powstania owrzodzeń. Zwykle pojawiają się one po 2-5 latach i mogą powstać w wyniku niewielkiego uszkodzenia skóry, którego przyczyną może być nawet zadrapanie. Warto bowiem pamiętać, że jednym z objawów żylaków kończyn dolnych jest również występowanie świądu.

Ponadto, żylakom kończyn dolnych często towarzyszy dyskomfort, uczucie pełności i rozpierania, uczucie ciężkości nóg. Może się również pojawiać kłucie, uczucie pieczenia, jak również kurcze mięśni nóg. Nasilenie objawów następuje zwykle podczas długotrwałego przebywania w pozycji stojącej lub siedzącej. Często obecny jest również ból.

Piśmiennictwo:

1. Marona H., Kornobis A. Patofizjologia rozwoju żylaków oraz wybrane metody ich leczenia – aktualny stan wiedzy. Postępy Farmakoterapii 2009; 65(2): 88-92
2. Grzela T., Jawień A. Epidemiologia przewlekłej niewydolności żylnej. Przewodnik Lekarza 2004; 7(8): 29-32
3. Ciecierski M., Jawień A. Obraz kliniczny przewlekłej niewydolności żylnej. Przwodnik Lekarza 2004; 7(8): 36-48