Psychoza. Zrozum jej naturę, objawy i wpływ na życie codzienne

Spis treści:

W XXI wieku społeczeństwo jest coraz bardziej świadome w sprawach dotyczących zdrowia psychicznego. Psychoza jest jednym ze schorzeń, które po wdrożeniu odpowiedniego leczenia, pozwala na normalne funkcjonowanie. Warto zatem zrozumieć, jaka jest natura tej choroby, by nie wykluczać osób psychotycznych ze społeczeństwa. Psychoza ma dość charakterystyczne objawy, jednak w jej diagnozie zawsze jest konieczna współpraca z lekarzem psychiatrą. Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się więcej na temat tej choroby.

Psychoza – co to jest za choroba i jak się ją klasyfikuje?

Co to jest psychoza, zwana także zaburzeniem psychotycznym lub stanem psychotycznym? Jest to zbiór objawów chorobowych, które wywołują istotną dezorganizacją zachowania, postrzegania rzeczywistości i myślenia. Tak naprawdę, jak w większości chorób i zaburzeń psychicznych końcowa diagnoza jest utrudniona, ze względu na współwystępowanie z innymi chorobami. W związku z tym w zależności od rodzaju zaburzeń, czasu ich trwania, objawów, diagnoza, jak i leczenie powinno być wdrażane we współpracy z psychiatrą.

Można wskazać następujące rodzaje:

psychoza schizoafektywna – występują zarówno objawy psychotyczne, jak i nastroju, co uniemożliwia rozpoznanie jednoznacznej jednostki chorobowej w postaci schizofrenii czy epizodu depresyjnego,
psychoza alkoholowa – jest następstwem choroby alkoholowej, która uszkadza mózg i powoduje zmienione sposoby postrzegania rzeczywistości,
psychoza poporodowa – następuje kilka dni lub tygodni po porodzie, a przyczyną może być niedobór snu, zmiany hormonalne, wcześniejsze epizody choroby.
psychoza paranoidalna – gdy pacjent wpada w lęki i strach dotyczący urojeń, w które wierzą.

Wiedząc, co to jest psychoza, warto mieć świadomość, że różnymi jej stanami dotknięty jest ok. 1% populacji. Najczęściej występuje u osób młodych między 15. a 35. rokiem życia, a pod względem ryzyka płeć nie ma znaczenia.

cechy psychozy

Psychoza – najczęściej występujące objawy

Objawy psychozy są bardzo zróżnicowane i można podzielić je na kilka grup:

wytwórcze (pozytywne) – rozumiane jako coś, co jest dodawane do normalnego funkcjonowania pacjenta. Wskazuje się tu:

urojenia – niezgodne z rzeczywistością, sądy pochodzenia chorobowego,
omamy (halucynacje) – wrażenia pochodzące ze zmysłów, które powstają bez żadnego bodźca, np. wzrokowe, słuchowe, węchowe.

ubytkowe (negatywne) – rozumiane jako coś, co jest wycofane z życia pacjenta, np.:

spłycenie emocji – trudność w przeżywaniu i wyrażaniu uczuć,
ambiwalencja – przeżywanie przeciwstawnych uczuć w tym samym czasie,
alogia – uboga mowa,
anhedonia – brak zdolności do odczuwania przyjemności, zadowolenia,
aspołeczność – utrata chęci do interakcji społecznych,
zobojętnienie – brak zainteresowania sprawami, które wcześniej dawały radość.
dezorganizacja psychiczna i fizyczna – czynniki, które sprawiają trudność w codziennym życiu, jak:
dziwne zachowania – nietypowe gesty, pobudzenie, spowolnienie,
obniżenie sprawności intelektualnej – problemy z koncentracją, logicznym myśleniem, brak krytycyzmu.
inne, np. stany lękowe, niepokój, wahania nastroju, zaburzenia snu i apetytu.

Jakie są przyczyny psychozy?

Psychoza ma bardzo niejednoznaczne objawy, w związku z czym szczególnie trudne jest wskazanie jednoznacznej jej przyczyny. Najczęściej można wskazać tu dwie grupy czynników, które zwiększają ryzyko wystąpienia choroby:

genetyczne – w tym m.in. mutacje genów, obniżona odporność na stres, wrodzone zaburzenia neuroprzekaźnikowe,
środowiskowe – wskazuje się tu m.in. uzależnienie od alkoholu, narkotyków i wszelkiego rodzaju substancji psychoaktywnych, choroba, traumatyczne doświadczenie.

W zależności od przyczyn wyróżnia się dwie grupy psychoz:

endogenne – wynikające z czynników genetycznych, takie jak schizofrenia, psychoza afektywna, maniakalno–depresyjna,
egzogenne – wywołane przez czynniki zewnętrzne, jak nadużywanie leków, alkoholu, etc. Są to m.in. zespół majaczeniowy, czy zespół splątaniowy.

Życie z psychozą – o co zadbać?

Wiedząc, jakie objawy ma psychoza i co to jest za choroba, warto wiedzieć, że leczenie może przynieść bardzo pozytywne rezultaty, które umożliwią normalne funkcjonowanie w społeczeństwie. By jednak do tego doszło, ważne jest wsparcie osób z najbliższego otoczenia. W pierwszym etapie choroby, pacjent jest bezkrytyczny wobec swojego stanu, nie ma dystansu do swoich zachowań, w których nie upatruje choroby, w związku z czym nie widzi potrzeby leczenia.

Co ważne, pojedynczy epizod nie powinien być stawiany na równi z poważnym zaburzeniem. Kluczowa jest tu jednak szybka reakcja. Im prędzej zostanie wdrożone leczenie, tym lepsze są rokowania do przebiegu i uporania się z chorobą. W związku z tym ważną rolę w poprawie stanu pacjenta, która walczy z psychozą, odgrywają osoby z jego najbliższego otoczenia.

jak leczyć psychozę ?

Jak ważne jest profesjonalne wsparcie w leczeniu psychozy?

W zależności od rodzaju psychozy, stopnia zaawansowania choroby i podatności na leczenie możliwe są różne sposoby pracy. Najważniejsze jest leczenie farmakologiczne – stosuje się tu leki przeciwpsychotyczne, przeciwdepresyjne oraz przeciwlękowe. W szczególnie trudnych przypadkach psychozy leki są podawane dożylnie, a czasem konieczne jest leczenie w warunkach szpitalnych.

Drugim istotnym elementem leczenia objawów psychozy jest praca w nurcie poznawczo–behawioralnym. Jest to o tyle istotne, że ułatwi pacjentowi poznanie objawów oraz kontrolowanie stanu umysłu. Przydatna tu będzie współpraca z takim specjalistą jak psycholog online. Dzięki takiej formie spotkań możliwe są rozmowy niezależnie od lokalizacji. W My Way Clinic przeprowadzamy także testy na zaburzenia osobowości oraz psychoterapię, w tym m.in dostępna jest.:

psychoterapia psychoza