Trzcina ogrodowa (a właściwie: trzcina pospolita lub trzcina wodna, łac. Phragmites australis) to powszechnie znana roślina z rodziny wiechlinowatych. W warunkach naturalnych rośnie ona na obszarze terenów podmokłych, ale my chcieliśmy zwrócić uwagę na inne kwestie z tym związane, a mianowicie — wykorzystanie tej popularnej rośliny wodnej w ogrodzie, w tym np. w oczku wodnym. Co warto wiedzieć na temat trzciny pospolitej? Jakie jest jej zastosowanie w uprawie ogrodowej? Jeśli zaciekawił Cię ten temat, nie zwlekaj i po prostu przeczytaj nasz tekst. Z pewnością się nie zawiedziesz. Do dzieła!
Spis treści
Trzcina pospolita, trzcina wodna — co warto wiedzieć na temat ich temat?
Trzcina pospolita jest charakterystyczną, dobrze znaną w Polsce (i na całym świecie) rośliną, która w naturalnych warunkach zazwyczaj kwitnie od lipca do września. Ta ekspansywna odmiana tworzy imponujące i duże wiechy. Naturalnym środowiskiem dla trzciny pospolitej są brzegi zbiorników wodnych, w tym w szczególności jezior oraz stawów.
Podmokłe tereny, oczka wodne, wilgotne łąki, ale także przydrożne rowy, w których znajduje się mocno zawilgocone podłoże — są to tylko niektóre spośród wszystkich miejsc, w których można znaleźć zwarte łany trzciny pospolitej.
Z kolei jeśli chodzi o pozostałe warunki, to warto wiedzieć, że w przypadku trzciny pospolitej jej liście dorastają szczególnie obficie w przypadku, gdy okazy tej rośliny wodnej znajdują się na słonecznym stanowisku. Z drugiej strony, powinny one dobrze poradzić sobie również lokacji bardziej zacienionej.
Tak czy inaczej, konieczny jest stały dostęp do wody — to właśnie dlatego trzcina pospolita kwitnie głównie w zbiornikach wodnych oraz na wszelkich podmokłych terenach.
To tyle, jeśli chodzi o podstawowe informacje o tej roślinie. Zastanówmy się teraz nad tym, czy trzcina pospolita — jako roślina dziko rosnąca — sprawdzi się również w przypadku oczka wodnego, które posiadasz jako właściciel przydomowego lub działkowego ogródka? Cóż, przekonajmy się o tym. Do dzieła!
Trzcina pospolita a uprawa
Jeśli pod wpływem naszego tekstu zaczynasz zastanawiać się, czy warto uprawiać trzcinę w ogrodzie z oczkiem wodnym, mamy dla Ciebie jeszcze jeden argument, by zdecydować się właśnie na takie rozwiązanie: rośliny te są stosunkowo proste w uprawie. Aby stworzyć zwarte łany trzciny, możesz zasadzić je, wykorzystując do tego nasiona lub sadzonki.
Wspomnieliśmy Ci już, że odmiana ta preferuje miejsca z dobrym dostępem do promieni słonecznych, ale tak naprawdę nie powinny jej zaszkodzić również bardziej cieniste lokacje. Właściwie jedyne, o czym należy pamiętać, to odpowiednie odstępy między poszczególnymi sadzonkami — dzięki temu zapewnisz roślinom phragmites australis swobodny wzrost.
Trzcina pospolita należy do tych roślin, które nie wymagają nawożenia. A zatem… kolejny problem z głowy.
Poza tym nie ma właściwie żadnych szczególnych wymagań, jeśli chodzi o sposób uprawy poza oczywistym, tzn. dostępem do wody. Właśnie dlatego można znaleźć ją głównie nad brzegami wód stojących, a w warunkach uprawnych — w oczkach wodnych w ogrodzie/na działce.
Trzcina pospolita — zastosowanie w ogrodzie?
Jeśli chodzi o opisywaną przez nas odmianę rośliny, trzcina pospolita może zostać wykorzystana w ogrodzie na dwa główne sposoby, tzn. jako:
- estetyczna, naturalnie rosnąca roślina w ogrodzie ze zbiornikami wodnymi (na brzegach zbiorników wodnych),
- mata trzcinowa.
Przejdźmy teraz do możliwych zastosowań trzciny w uprawie ogrodowej.
Estetyka
Trzcina pospolita to odmiana, która może dobrze prezentować się pod kątem wizualnym. Oczywiście, nie będzie ona tak piękna jak inne gatunki, które chętnie wykorzystuje się w uprawach ogrodowych. Stanowi bardzo dobre uzupełnienie trawy pampasowej.
Mimo to zwraca się uwagę na takie walory estetyczne trzciny pospolitej jak m.in. wysokie i wyprostowane łodygi; jest to imponujący widok w szczególności w sytuacji, gdy mówimy o zwartych łanach trzciny.
Funkcjonalność
Aspekt wizualny to niezwykle ważna kwestia w przypadku rośliny uprawnych. Jeśli jednak chodzi o trzcinę pospolitą, to warto mieć na uwadze jeszcze jeden atut. Otóż, warto wiedzieć, że zwarte łany trzciny wykorzystuje się przede wszystkim jako tzw. maty trzcinowe.
Co to oznacza? Odpowiedź na pytanie jest bardzo prosta: maty trzcinowe to nic innego jak naturalna bariera. Sprawia ona, że trzciny z dużymi wiechami osłaniają:
- wodę przed różnego rodzaju zanieczyszczeniami,
- brzegi wód stojących.
Szczególnie ważna jest druga z wyżej wymienionych kwestii. Zwarte łany trzciny pospolitej mogą skutecznie chronić brzegi zbiorników wodnych przed erozją.
W pewnym uproszczeniu opisywana przez nas roślina tworzy naturalną barierę występującą między brzegach zbiorników wodnych a samą wodą. Taki stan rzeczy sprawia, że woda nie będzie w stanie podmywać brzegów zbiornika wodnego, co mogłoby doprowadzić do ich podniszczenia.
To jeszcze nie wszystko, ponieważ — z czego nie każdy zdaje sobie sprawę — trzcina może być skutecznym rozwiązaniem również w kontekście oczyszczania wody z różnego rodzaju zanieczyszczeń. Wydaje się jednak, że takie rozwiązanie jest stosowane głównie na większych uprawach lub w okolicy dużych obiektów infrastruktury (w tym np. oczyszczalni ścieków).
Jeśli chodzi o standardowe ogrody działkowe lub przydomowe, to sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Trzcina pospolita może być sama w sobie dobrym sposobem na naturalną filtrację wody; pozostaje jednak pytanie: czy na standardowej uprawie trzeba obawiać się zanieczyszczeń chemicznych?
Kolejną korzyścią wynikającą z zastosowania trzciny są wydawane przez nią dźwięki. Szelest, który powstaje pod wpływem wiatru, może być dla wielu kojący.
Pozostałe korzyści
Nie wolno zapominać również o tym, że zwarte łany trzciny stanowią potencjalne schronienie oraz siedlisko dla różnych gatunków zwierząt, gadów, płazów oraz ptaków. A zatem, nie będzie przesadą stwierdzenie, że trzcina jest rośliną, która może pomóc w budowie i rozwijaniu lokalnego ekosystemu.
To jeszcze nie wszystko, ponieważ warto wiedzieć, że z trzciny przygotowuje się paszę dla zwierząt hodowlanych.
Last but not least, trzcina pospolita może mieć niebagatelne znaczenie z punktu widzenia ochrony środowiska naturalnego. Jej obecność na terenach podmokłych, w pobliżu zbiorników wodnych to czynnik, który może pomóc utrzymaniu tzw. równowagi hydrologicznej.
Być może trzy ostatnie spośród wymienionych korzyści nie odgrywają dużej roli z punktu widzenia posiadaczy ogrodów działkowych czy przydomowych, ale po prostu warto mieć to na uwadze.
Zastosowanie w ogrodzie i wnętrzach
Trzcina znajduje zastosowanie nie tylko jako rosnąca roślina. W rzeczywistości bowiem możliwości jej wykorzystania są znacznie, znaczne szersze. Trzciny używa się także jako surowca podczas wyrobu przedmiotów i ozdób z wikliny, w tym na przykład:
- koszy,
- ozdób ściennych,
- stolików,
- krzeseł ogrodowych,
oraz wielu innych.
Niemal każdy dobrze zdaje sobie sprawę z tego, jak wyglądają wyroby stworzone z wykorzystaniem wikliny. Ich naturalny wygląd dobrze sprawdzi się niezależnie od tego, czy chcesz utrzymać ogród w tradycyjnym stylu, czy też preferujesz styl nowoczesny.
Taki stan rzeczy wynika z bardzo prostej przyczyny: nawet w nowoczesnym ogrodzie ważną rolę odgrywają rośliny, a to właśnie z roślinami świetnie komponuje się wiklina.
Oprócz tego przedmioty wytworzone z wykorzystaniem trzciny pospolitej mogą być z powodzeniem zastosowane również we wnętrzu:
- mieszkania,
- altany ogrodowej,
- domku narzędziowego,
w których postawiono na rustykalny wystrój wnętrz.