Podstawy pomiarów

Co to jest pomiar?

„Pomiar” to czynność wyznaczania wielkości, długości, masy, pojemności lub innego aspektu obiektu. Istnieją różne synonimy terminu „mierzyć”, które jednak dotyczą określonego celu (jak „ważyć”, „obliczać” i „liczyć”). Generalnie, pomiar można rozumieć jako jedną czynność w ramach terminu „opomiarowanie”.

Pomiar
  • Wskazywanie zmierzonych wyników przy użyciu wartości i symboli.
  • Korzystanie z narzędzi pomiarowych.
Kontrola
  • Wyznaczanie pewnej wielkości w celu osiągnięcia określonego celu.
  • Korzystanie z narzędzi pomiarowych zgodnie z potrzebami.

Uzasadnione jest także stwierdzenie, że pomiar jest wykonywany przez pracownika przy użyciu systemu pomiaru, a opomiarowaniem zajmują się inżynierowie. Na tej stronie jest omówiony pomiar w aspekcie procesu projektowania, produkcji i kontroli podzespołów maszyn.

Różnica między pomiarem i kontrolą

Pomiar oznacza kwantyfikację wyników uzyskanych przy użyciu narzędzi pomiarowych. Natomiast kontrola oznacza porównanie wartości uzyskanych na drodze pomiaru z dostępnymi wzorcami w celu ustalenia, czy produkt jest dopuszczalny czy nie. Mierząc długość linijką, można wydać opinię na podstawie uzyskanej wartości, jak na przykład „Ten wymiar jest za długi/krótki”. To stwierdzenie można też wyrazić w inny sposób: „Na podstawie wartości uzyskanych przy użyciu linijki (pomiaru), stwierdzono, że ten wymiar jest nieco dłuższy (lub krótszy) od wymaganej długości”. Chociaż rozdzielne stosowanie tych definicji zazwyczaj nie jest potrzebne, dobrze jest przynajmniej dostrzegać między nimi różnicę.

Różnice w metodach pomiaru

Obiekt może zostać zmierzony za pomocą pomiaru bezpośredniego lub pomiaru pośredniego.

Pomiar bezpośredni

Pomiar bezpośredni to pomiar wykonywany przez doprowadzenie obiektu do bezpośredniej styczności z systemem pomiaru w celu bezpośredniego odczytu długości, wysokości lub innego aspektu. Chociaż pomiar bezpośredni umożliwia poznanie rzeczywistych wyników pomiaru, to zależnie od poziomu umiejętności osoby wykonującej pomiar mogą wystąpić błędy.

A
Obiekt

Pomiar pośredni

Pomiar pośredni jest wykonywany na przykład, gdy mierzona jest różnica wysokości między obiektem pomiaru a płytką wzorcową przy użyciu czujnika zegarowego i na podstawie tej wysokości jest pośrednio ustalana wysokość obiektu. Ponieważ tego typu pomiar oparty jest na wzorcu, pomiar pośredni jest także nazywany „pomiarem porównawczym”.

A
Obiekt
B
Płytka wzorcowa

SPIS TREŚCI