Estragon - co to jest, jakie ma właściwości i zastosowanie 15.06.2020

Spis Treści

Co to jest estragon?

Estragon nosi zaszczytne miano króla przypraw, które zawdzięcza temu, że jest jedną z przypraw najmocniej cenionych przez europejskich kucharzy. Najbardziej wartościową częścią tej rośliny są liście. Wykorzystywane są jako przyprawa w różnych daniach oraz środkach leczniczych. Ziele nie jest odporne na mrozy, ale można z powodzeniem uprawiać ją nawet w domu w doniczce albo we własnym ogródku.

Jak wygląda estragon?

Bylica draganek to wieloletnia roślina, wytwarzająca proste i słabo rozgałęzione łodygi. W miarę wzrostu łodyga staje się zdrewniała. Roślina może osiągać nawet 1 metr wysokości. Liście estragonu, które stanowią najważniejszy produkt zielarski, są zielone i mają lancetowaty, podłużny kształt. Estragon zaczyna kwitnienie w sierpniu, a kończy późną jesienią. Jego kwiaty mają jasnożółtą lub białą barwę.

Smak estragonu

Estragon doskonale smakuje zarówno świeżo po zerwaniu, jak i ususzony. Smak przyprawy można określić jako lekko gorzki, przypominający anyż. Jako surowiec przyprawowy najlepiej pozyskiwać młode liście, ponieważ te będą mocno aromatyczne, starsze zaś mogą mieć nieco intensywniejszy, gorzkawy smak. Z uwagi na ten specyficzny i dominujący smak, należy unikać długiego gotowania oraz dodawania w zbyt dużej ilości estragonu.

Właściwości estragonu

Estragon powszechnie stosowany jest w kuchni jako aromatyczna przyprawa, jednak posiada on też niezwykłe właściwości lecznicze. Najważniejszymi substancjami leczniczymi występującymi w estragonie są: olejek estragonowy, fitosterole, kumaryny, gorycze, flawonoidy.

Do najważniejszych działań estragonu możemy zaliczyć działanie bakteriobójcze, rozkurczowe, przeciwzapalne i żółciopędne. Poprawia apetyt i usprawniania procesy związane z trawieniem, dlatego też stosuje się go przy zaburzeniach żołądkowo-trawiennych. Wspomaga zwalczanie niektórych pasożytów zasiedlających przewód pokarmowy. Odkryto także, że ekstrakty estragonu są skuteczne w zwalczaniu Helicobacter pylori, a tym samym w leczeniu stanów zapalnych żołądka i dwunastnicy w tym wrzodów i nadżerek. Estragon wykazuje korzystne działanie na układ moczowy, dzięki czemu wspiera usuwanie niekorzystnych substancji z organizmu. Działa moczopędne, poprawia wydalanie kwasu moczowego, dzięki czemu niweluje problemy reumatyczne, artretyczne oraz zmniejsza objawy skazy moczanowej (podagry). Warto także wspomnieć o działaniu wykrztuśnym przy uporczywym kaszlu oraz uspokajającym i ułatwiającym zasypianie.

Wężowe ziele zawiera dużo witaminy C, która wzmacnia naszą odporność i jest doskonałym antyutleniaczem. Będąc źródłem witaminy A, ma dobroczynny wpływ na nasz wzrok oraz skórę.    

Ziele estragonu zawiera olejki eteryczne, w których znajdują się m.in. jod, karoteny i garbniki. Posiada zatem zastosowanie również w aromaterapii. Literatura opisuje odprężające, wzmacniające psychikę i podnoszące odporność organizmu właściwości estragonowego olejku eterycznego.

Poznaj również właściwości mięty, która sprawdza się między innymi jako naturalny środek na problemy trawienne.

Zastosowania estragonu

Najbardziej popularne zastosowanie estragonu związane jest z wykorzystywaniem go do doprawiania wielu potraw. Estragon odznacza się intensywnym korzenno-ziołowym aromatem, dlatego w zestawieniu z innymi ziołami jego smak może dominować. Warto więc stosować go z umiarem. W kuchni sprawdzi się jako dodatek do ryb i owoców morza, duszonych warzyw, ale także do zup czy kremów.

W celach leczniczych wykorzystać można napary z ziela estragonu, nalewki, ocet, ekstrakty oraz olejek eteryczny. Najłatwiej dostępne w sklepach jest ziele estragonu, więc można przyrządzić z niego herbatkę, którą przy nieżytach układu pokarmowego należy pić co 2 godziny po 100 ml. Przy nieżytach układu oddechowego 100-200 ml co 3-4 godziny, najlepiej wzbogacając napar miodem i czosnkiem. Intensywniejszy napar można wykorzystać jako płukankę pomocną w leczeniu zapalenia jamy ustnej i gardła, kandydozy ust, aft i parodontozy.

Szczególnie wartościową miksturą zdrowotną jest prosty w wykonaniu ocet estragonowy. By go wykonać wystarczy do octu winnego lub jabłkowego włożyć gałązki estragonu. Szczelnie zamknąć i odstawić na 10 dni codziennie wstrząsając. Po 10 dniach przecedzić. Jego kosmetyczne właściwości wykorzystać można do pielęgnacji włosów, płucząc je po umyciu roztworem 1 łyżka na 1 l wody. Nada to włosom puszystość i połysk oraz zakwasi skórę głowy, co jest skuteczne przeciwko grzybom i łupieżowi. Ten sam roztwór świetnie nadaje się do przemywania skóry trądzikowej, łojotokowej, podatnej na grzybice i zakażenia bakteryjne.

Do jakich potraw dodawać estragon?

Jako przyprawę wzbogacającą smak potraw estragon dodaje się do kiszenia kapusty czy ogórków. Podkreśli smak musztard, majonezu, sosów śmietanowych oraz dressingów. Estragon wspomaga trawienie, dlatego warto go dodawać do ciężkostrawnych potraw. Dopełni smak wszelkich dań rybnych, z kurczaka, wieprzowiny, jagnięciny, grzybów, ziemniaków. Świetnie komponuje się z pomidorami, cukinią, ogórkami oraz szparagami. Dodanie świeżych gałązek tej rośliny podkreśli szczególnie smak octu.

Czy estragonu można używać w ciąży?

Zioła i przyprawy, które wydają się być zupełnie bezpieczne i bardzo zdrowe, w szczególnych sytuacjach, jak ciąża, czy karmienie piersią, mogą okazać się niewskazane lub wręcz niebezpieczne dla zdrowia matki i dziecka. Do takich niewskazanych w czasie ciąży ziół, należy estragon, ponieważ może zaburzać procesy krzepnięcia krwi. Istnieje również obawa, że​ może przedłużyć krwawienie podczas i po porodzie i operacji, jaką jest cesarskie cięcie.

Przeciwwskazania do stosowania estragonu

Estragon w ilościach jakie stosujemy w kuchni jest w pełni bezpieczny dla zdrowia, a nawet niesie ze sobą wiele korzyści. Jednocześnie pamiętać należy, że w bardzo dużych ilościach może wykazywać działanie toksyczne. Może się zdarzyć także indywidualna nadwrażliwość na tę roślinę, ale jest to rzadkość. Poza okresem ciąży i okresem karmienia piersią, możemy swobodnie używać tej rośliny w kuchni.

Jak przechować estragon?

Suszony estragon należy przechowywać w suchym, chłodnym, ciemnym miejscu. Opakowanie powinno być szczelnie zamknięte. Nie należy kupować ilości większych niż te, które można wykorzystać w krótkim czasie, gdyż jak każda aromatyczna przyprawa, z czasem traci swoje walory.

Czym można zastąpić estragon?

Z uwagi na specyficzny aromat estragonu, ciężko jest odwzorować jego smak za pomocą innych przypraw. Mieszanka tymianku i oregano sprawdzi się dobrze zamiast estragonu do doprawiania drobiu, ryb, warzyw gotowanych na parze, makaronów, zup oraz sałatek oraz grillowanego mięsa. Curry i kolendra, sprawdzą się jako zamiennik estragonu do marynat, mięs czy ryb.

Jeśli chcemy pobudzić trawienie, a napar z estragonu nam nie smakuje, zawsze warto sięgnąć po herbatkę z mięty, która stymuluje układ pokarmowy do prawidłowego funkcjonowania. Przyniesie ulgę w niestrawnościach, wzdęciach i uczuciu przepełnienia w żołądku. 

Gdzie można kupić estragon?

Estragon, jako przyprawę kupimy w większości dobrze zaopatrzonych marketów spożywczych. Jeśli zależy nam na surowcu ekologicznym lub zakupie ziela estragonu przeznaczonego do celów leczniczych, zaopatrzymy się w niego w sklepach zielarskich i ze zdrową żywnością.

Cena estragonu

Z uwagi na powszechne zastosowanie przyprawowe estragonu i liczne jego uprawy w Europie, nie jest on drogim surowcem. Opakowanie o gramaturze o 10 do 50 gram zakupić można w cenie około 2 do 4 złotych. Olejek estragonowy kupić można w cenie od 6 zł do 50 zł za wersję organiczną.

Bibliografia:

1. Fitoterapia i leki roślinne pod red. Elizy Ramer Zarawskiej, Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
2. Balcarek M., Modnicki D. Estragon odrywany na nowo. Panacea Nr 1 (22), styczeń - marzec 2008 strony: 9-11.
3. https://rozanski.li/1259/ziele-estragonu-herba-dracunculi/
4. https://sekrety-zdrowia.org/domowy-ocet-estragonowy/
5. http://www.poradnikzielarski.pl/ziola-lecznicze/estragon-artemisia-dracunculus.html