/* */
DREWNO.PL - Portal branży drzewnej - ogłoszenia
 

Jesion

Autor:
Źródło:
Data: 2005-03-18


Jesion wyniosły - Fraxinus excelsior L.

Inne nazwy botaniczne
Fraxinus apetala Lam.

Nazwy handlowe i regionalne
Polska: Robinia, Grochodrzew, Akacja;
Niemcy: Esche;
W. Brytania: Ash;
Francja: Frene;
Hiszpania: Fresno
Szwecja: Ask
Włochy: Frassino maggiore;
Holandia: Aesche;

Gatunki podobne
Fraxinus americana L., Fraxinus mandshurica Rupr., Fraxinus nigra Marsh., Fraxinus oregona Nutt., Fraxinus ornus L., Fraxinus pennsylvanica Marsh.

JesionJesion

Drewno
Biel i twardziel trudne do odróżnienia. Biel szeroki i niemal biały. Twardziel żółtawa do czerwono-białej, później wchodząca w ciemny jasny brąz; na skutek zróżnicowanych stref zabarwienia często nieregularnie pręgowana lub kłębiasta, a także zbliżona do barwy drewna oliwki. Drewno późne jest ciemniejsze od drewna wczesnego.
Drewno jesionu jest nieregularnie wybarwione, o wyraźnym rysunku słoi, bardzo dekoracyjne. Zapach słabo wyczuwalny, zaraz po ścięciu drewno jest słodkawo-aromatyczne.

Trwałość
Mała, drewno nie jest odporne na wpływ warunków atmosferycznych, po wysuszenie dobra.

Własności technologiczne
Obróbka mechaniczna: dobra; drewno o wyższych gęstościach wykazuje przy struganiu skłonności do wyrwań krawędziowych; dobre skrawanie płaskie i obwodowe; dobre do przybijania gwoździami i nawiercania, nadaje się do gięcia.
Suszenie: dobre, dobra stabilność, proces suszenia przebiega szybko i bez specjalnych skłonności do pękania; przy suszeniu sztucznym zalecane jest stosowanie umiarkowanych temperatur, aby nie suszyć za szybko.
Sklejanie: dobre.
Obróbka powierzchni: dobra; dobrze przyjmuje lakiery, łatwo się poleruje. Trudne do barwienia.
Przesiąkliwość: średnia, drewno trudne do impregnacji, ale jest ona możliwa.
Inne:
drewno odporne na działanie kwasów.

Wskazówki
Drewno należy przecierać zaraz po ścięciu ze względu na skłonność kłód do spękań czołowych i bocznych, ścięciu. Przetarcie należy prowadzić możliwie przed latem i zawsze z korą. Tarcicę sztaplować należy tylko na wolnym powietrzu; okleiny trzeba chronić przed pękaniem.

Najczęstsze wady drewna
Widlastość, pęknięcia mrozowe, przebarwienia oksydacyjne (zaszarzenie), fakultatywne powstawanie twardzieli (twardziel ciemna), krzywizny, skręt włókien, zgnilizny, chodniki owadzie.

Zastosowanie
Drewno na fornir, meble, deski, schody, parkiet, specjalne drewno do wyrobu sprzętu sportowego, szczebli, słupów, ramiaków, beczek, do wewnętrznej zabudowy, stosowane w szkutnictwie, budowie maszyn, wagonów, do toczenia, frezowania i rzeźbienia.

Budowa mikroskopowa
Gatunek pierścieniowo-naczyniowy, włókna libriformu i cewki vazicentryczne, naczynia ułożone pierścieniowo; naczynia drewna wczesnego ułożone pojedynczo i parami, wielorzędowo; naczynia drewna późnego pojedyńczo, parami i w krótkich promieniowych grupach, słabo rozproszone, grubościenne; miękisz podłużny - typ apotrachealno-marginalny, w drewnie późnym paratrachealno-vazicentryczny.

WŁASNOŚCI MECHANICZNE
Wytrzymałość w MPa
przy wilgotności drewna 12-15%
Moduł sprężystości podłużnej przy zginaniu w MPa
Eg
Udarność
J/cm2
Twardość
Ściskanie
RcII
Ścinanie
RtII
Rozciąga-
nie
RrII
Rozciąga-
nie
Rr_I_
Zginanie statyczne
Rg
Klasa
wg Janki
Brinella MPa
HB II
Brinella MPa
HB _I_
23-80 9-14,6 70-293 7-11,2 58-210 4400-18100
1,0-8,0 IV
36-100
37-41

WŁASNOŚCI FIZYCZNE
Gęstość
(ciężar właściwy drewna)
kg/m3
Całkowity skurcz drewna w % wymiarów drewna surowegoPrzewodnictwo
Świeżo
ścięte
Yw
Powietrzno
suche
Y12-15
Całkowicie
suche
Ya
Wzdłuż włókien
al
Promie-
niowy
ar
Styczny
at
Objętościowy
av
CieplneAkusty-
czne
Elektry-
czne
600-1140 450-860
410-820 0,2 4,6-5,0 8,0-8,4
12,8-13,6
b.d. b.d. b.d.

Drzewo
Szybkorosnące, zrzucające liście, średniej wielkości drzewo, wysokości 25-35 m i średnicy do ok. 100 cm. Pień drzew rosnących w zwarciu leśnym jest dobrze wyrośnięty, długi, prosty, do wysokości ok. 20 m wolny od gałęzi. W stanie wolnorosnącym drzewo wykazuje skłonności do rozwidleń. Kora do wieku ok. 50 lat gładka i zielonkawo-szara, później brunatna, niemal czarna, spękana. Udział kory - ok. 9-14% objętości pnia z korą.

W Polsce jest to dzikie drzewo leśne zaliczane do najbardziej cennych, szlachetnych gatunków rodzimych drzew liściastych. Wymaga gleb żyznych, głębokich, pulchnych, wilgotnych lub mokrych. Jest bardzo wrażliwy na przymrozki. Nie tworzy litych drzewostanów. Występuje w dolinach rzecznych gdzie z olszą i dębem tworzy drzewostany.

Występowanie
Jesion występuje w całej Europie od południowej Skandynawii do północnej linii brzegowej Morza Śródziemnego (nie występuje na Półwyspach Apenińskim, Peloponeskim. W Hiszpanii tylko na północy. Na terenach byłego ZSRR jego granica północna i wschodnia przebiegają od Sankt Petersburga przez Moskwę w kierunku Kazania i dalej w kierunku południowo-zachodnim na Krym..

Jesion (Zdjęcia: 3)

JesionZasięg występowania gatunku

Liczba wyświetleń: 16865


 
Komentarze Komentarze do artykułuSkomentuj Dodaj komentarz

Brak komentarzy. Twój komentarz może być pierwszy.

Powrót

REKLAMA

REKLAMA

REKLAMA