Krokodyl różańcowy

Duże, masywne ciało dorosłych krokodyli różańcowych kontrastuje ze szczupłą posturą większości innych krokodyli, co prowadziło do błędnego założenia, zgodnie z którym zwierzę miało być aligatorem.

Krokodyl różańcowy ma bardzo dużą głowę. Największa czaszka tego gatunku, której pochodzenie potwierdzono naukowo, znajduje się w Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu, do którego trafiła z Kambodży. Czaszka tego okazu ma długość 76 cm (czaszki samic przekraczające 45 cm długości należą do rzadkości), szczęka długość 98,3 cm i maksymalną szerokość 48 cm (przy podstawie czaszki). Nie wiadomo jak doszło do osiągnięcia przez osobnika takich rozmiarów, jednak bazując na proporcjach długości czaszki do długości ciała znacznej ilości zbadanych krokodyli różańcowych, długość tego osobnika musiała wynosić około 7 metrów. Gatunek ten to największy żyjący współcześnie krokodyl i gad. Inne krokodylowate mogą mieć proporcjonalnie dłuższe czaszki, mianowicie gawial gangesowy (Gavialis gangeticus) i krokodyl gawialowy (Tomistoma schlegelii), długość czaszki drugiego z nich liczy do 84 cm (największa autentyczna czaszka krokodyla spośród żyjących gatunków), jednak oba te wąsko-pyskie gatunki posiadają mniej masywną czaszkę i znacznie mniejsze ciało niż krokodyl różańcowy. Krokodyl różańcowy ma długie zęby, przy czym największy ząb jaki został zmierzony miał 9 cm długości (przedni czwarty ząb dolnej szczęki). Głowa dużej samicy oddzielona od reszty ciała może przekroczyć 200 kg, łącznie z dużymi mięśniami i ścięgnami u podstawy czaszki odpowiedzialnymi za bardzo dużą siłę z jaką zaciska szczęki.

Młode krokodyle różańcowe są barwy bladożółtej z czarnymi pasami i plamami na ciele i ogonie. Ubarwienie to pozostaje na kilka lat zanim krokodyl zostanie dojrzałym osobnikiem. Dorosłe osobniki mają znacznie ciemniejszą barwę, będącą kompozycją ciemnej zieleni i szarości, z rzadka usianymi płatami jaśniejszych brązów i szarości. Znanych jest wiele różnych typów ubarwień, przy czym niektóre dorosłe osobniki zachowują całkowicie jasną skórę, podczas gdy inne są tak ciemne, iż wydają się czarne. Strona brzuszna jest biała lub żółta i pozostaje taka przez całe życie krokodyli różańcowych. Prążki widoczne są w dolnych częściach obu boków ich ciała, lecz nie nachodzą na brzuch. Ogon przybiera barwę szarą z ciemnymi pasami.

Wykluczając obszary morskie, krokodyle są największymi żyjącymi drapieżnikami wodnymi i lądowymi na ziemi. Nowo wyklute krokodyle różańcowe mierzą średnio od 25 do 30 cm długości i ważą około 70 gramów. W drugim roku swojego życia, młode krokodyle wzrastają do 1 m długości i 2,5 kg wagi. Biorąc pod uwagę przyrost masy od nowo wyklutego małego do dużych rozmiarów i wagi osiąganych przez dorosłe samce, krokodyle różańcowe charakteryzują się jedną z największych zmian wagi i rozmiarów wśród znanych kręgowców na ziemi. Samce osiągają dojrzałość płciową mając około 3,3 m w wieku około 16 lat, a samice przy długości około 2,1 metra i w wieku 12–14 lat. Dorosły samiec krokodyla różańcowego osiąga najczęściej od 3,5 do 5,2 m przy wadze od 200 do 1000 kg. Według jednych badań, dorosłe samce posiadające ustabilizowane terytorium mierzą 4,17 m długości. Podczas innych badań określono średnią długość dorosłych samców na 4,49 m. Odwołując się do danych Australijskiego Departamentu Środowiska, średnia długość dorosłych samców krokodyli wynosi 5 m, a waga ponad 450 kg. W innym jeszcze przypadku, dorosłym samcom przypisano średnią wagę 590 kg, jednak Webb i Manolis (1989) określili średnią wagę dorosłych samców w rzekach pływowych na jedynie 240–350 kg i długość na 4–4,5 m (możliwe, że zmniejszenie masy ciała wynikło z odtwarzania gatunku po dziesięcioleciach intensywnych polowań). Rzadko spotykane, bardzo duże stare samce mogą przekraczać 6 m długości i ważyć ponad 1000 kg.

Badania rządowe w Australii dopuszczają możliwość występowania większych okazów gatunku, mierzących od 6 do 7 metrów i ważących od 1000 do 1800 kg. Największy potwierdzony krokodyl różańcowy jakiego opisano, odnaleziony został w Papui-Nowej Gwinei w maju 1966 roku, na północno-wschodnim wybrzeżu i mierzył 6,3 m długości oraz ważył około 1360 kg. Z powodu intensywnego kłusownictwa, które rozwinęło się w XX wieku, takie indywidua stały się dziś ekstremalną rzadkością, gdyż potrzeba wiele czasu, aby krokodyle mogły osiągnąć takie rozmiary. Możliwe jest również, iż wcześniej geny wywołujące tak duży wzrost tych zwierząt, zostały utracone, gdyż przez zabicie przekazujących je krokodyli, wypadły z puli genowej. Jednak dzięki odnowie środowiska krokodyla różańcowego, ograniczeniu kłusownictwa, liczba dużych krokodyli wzrasta, szczególnie w Indiach w stanie Orisa. Niedawno, Księga rekordów Guinnessa zaakceptowała dane o samcu krokodyla żyjącego w Parku Narodowym Bhitarkanika w Odisha, który to osiągnął 7,1 m długości i 2000 kg wagi. Szacunkowa liczba olbrzymich krokodyli jest trudna do ustalenia, z powodu kłopotów w chwytaniu i mierzeniu bardzo dużych żywych zwierząt. W Parku Bhitarkanika odnaleziono cztery inne krokodyle o długości przekraczającej 6 metrów. Być może, jeśli powiodą się zabiegi ochronne, tak duże okazy mogą okazać się częstszym zjawiskiem. Przedstawiciele tego gatunku są jedynymi żyjącymi krokodylami często przekraczającymi 5,2 m długości.

Głównym czynnikiem wpływającym na masę jest długość ciała. Waga krokodyla rośnie stopniowo wraz ze wzrostem długości. 10-centymetrowy przyrost u osobnika długości 1 m skutkuje zwiększeniem masy o 900 g, a o 34 kg u osobnika długości 5 m. Wyjaśnia to dlaczego 6-metrowe osobniki mogą ważyć dwukrotnie więcej niż osobniki 5-metrowe. Waga różni się również ogromnie w zależności od kondycji i wieku krokodyla: starsze samce są z reguły cięższe niż młodsze, zwłaszcza od momentu uzyskania i utrzymania swojego terytorium dającego możliwość lepszego, obfitszego żeru. Dla przykładu, krokodyle o długości 4,8 m ważą od 422 do 950 kg. Jeśli brać pod uwagę średnią, osobniki tej długości powinny ważyć około 520 kg, a przy 5,5–5,8 m powinny ważyć około 1000 kg.

Krokodyl różańcowy dysponuje największą znaną siłą zgryzu wśród żyjących współcześnie zwierząt: u pewnego osobnika zmierzono 16414 N, przy czym badacze przypuszczają, że największe stare samce mogą osiągać około 30000 N, czyli blisko połowę siły suchego ciągu myśliwca F16.

Gatunek ten charakteryzuje najbardziej wyraźny dymorfizm płciowy spośród wszystkich żyjących krokodyli, gdzie samice są znacznie mniejsze niż samce. Ekstremalnie duże samce mogą być około dwukrotnie dłuższe niż samice i nawet pięciokrotnie od nich cięższe. Typowa samica osiąga 2,3–3,5 m długości. Samice o 3 metrach, takie jak Connie i Cookie, trzymane w australijskim zoo, ważą około 150 kg. Dane Australijskiego Departamentu Środowiska również określają, iż średnia waga samic przy długości 3 metrów wynosi 150 kg. Mediana długości ciała dla samic plasuje się na poziomie 2,7 m zaś średnia waga przy tej długości od 80 do 100 kg. Jedne z badań prowadzonych w terenie doprowadziło do odnalezienia szeregu dorosłych samic mierzących od 2,7 do 3,08 m i ważących 76–103 kg. Inne badania wskazały na średnią długość 2,97 m. Średnia długości dorosłych samic w Filipinach wyniosła 3 m. Największe spośród samic mogą osiągać 3,5 m długości i ważyć 200–300 kg. Największa jak dotąd zmierzona samica miała około 4,2 m. Z powodu tak silnego dymorfizmu płciowego tego gatunku będącego w kontraście po tym względem wobec innych gatunków, oszacowanie mediany długości krokodyli różańcowych przez Guggisberg (1972) wyniosło jedynie na 3,84 m, zaś Brazaitis (1987) określił wartość środkową na zaledwie 4 m. Wartości te są niewiele większe niż w przypadku innych gatunków krokodyli np. gawiala gangesowego (20 cm różnicy), krokodyla gawialowego (30 cm różnicy), krokodyla nilowego (C. niloticus) itd.