szemrać - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

wydawać cichy szmer

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

dźwięki

Potok zdawał się szemrać nieco głośniej w głębokim parowie.

źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949

Miasto pod kopułą jest puste, rozdęte wszerz i wzwyż wielką ciszą, tylko fontanny szemrzą i rośliny szeleszczą od sztucznie wzbudzanego wiatru.

źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2000

Słońce obrzucało ziemię świetlistym pyłkiem jak kroplami dżdżu. Coś w powietrzu dźwięczało, szemrało, bzykało.

źródło: NKJP: Stanisław Dygat: Podróż, 1958

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	szemrałem +(e)m szemrał	szemrałam +(e)m szemrała	szemrałom +(e)m szemrało	szemraliśmy +(e)śmy szemrali	szemrałyśmy +(e)śmy szemrały
2 os.	szemrałeś +(e)ś szemrał	szemrałaś +(e)ś szemrała	szemrałoś +(e)ś szemrało	szemraliście +(e)ście szemrali	szemrałyście +(e)ście szemrały
3 os.	szemrał	szemrała	szemrało	szemrali	szemrały

bezosobnik: szemrano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę szemrał będę szemrać	będę szemrała będę szemrać	będę szemrało będę szemrać	będziemy szemrali będziemy szemrać	będziemy szemrały będziemy szemrać
2 os.	będziesz szemrał będziesz szemrać	będziesz szemrała będziesz szemrać	będziesz szemrało będziesz szemrać	będziecie szemrali będziecie szemrać	będziecie szemrały będziecie szemrać
3 os.	będzie szemrał będzie szemrać	będzie szemrała będzie szemrać	będzie szemrało będzie szemrać	będą szemrali będą szemrać	będą szemrały będą szemrać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		szemrajmy szemrzmy
2 os.	szemraj szemrz	szemrajcie szemrzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	szemrałbym bym szemrał	szemrałabym bym szemrała	szemrałobym bym szemrało	szemralibyśmy byśmy szemrali	szemrałybyśmy byśmy szemrały
2 os.	szemrałbyś byś szemrał	szemrałabyś byś szemrała	szemrałobyś byś szemrało	szemralibyście byście szemrali	szemrałybyście byście szemrały
3 os.	szemrałby by szemrał	szemrałaby by szemrała	szemrałoby by szemrało	szemraliby by szemrali	szemrałyby by szemrały

bezosobnik: szemrano by

bezokolicznik: szemrać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

szemrając
szemrząc

gerundium: szemranie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: szemrający

zach. psł. *šьmъrati (: *šьmъriti) 'wydawać szmer, szelest, szum'