umierać - Wielki słownik języka polskiego PAN

3.

pot. odczuwać to, co wyrażone jest następującym rzeczownikiem, tak bardzo intensywnie, że wydaje się, że nie można już bardziej

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Stany psychiczne człowieka

emocje i uczucia

synonimy:

konać
zdychać

umierać z bólu, z ciekawości, z głodu, z gorąca, z miłości, z nudów, z pragnienia, z przejedzenia, z przepracowania, z przerażenia, z rozkoszy, z rozpaczy, z tęsknoty, z żalu; ze strachu, ze szczęścia

	Doktor Emma miała dwóch synów i codziennie umierała ze strachu, że spotka ich najgorsze. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Wieże z kamienia, 2004
	Po trzech dniach przymusowego postu umierałam z głodu. źródło: KWSJP: Anna Kowalska-Lewicka: Koniec wojny na Podhalu (dokończenie z „TP” nr 7/99), Tygodnik Podhalański, 1999, nr 8
	Na tej wsi nie ma do kogo ust otworzyć. My, to jest ja, spadłem jej więc jak z nieba. Zaproponowała, abym udał chorego i został na plebanii jeszcze jeden albo dwa dni, bo ona tu umiera z nudów. źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008
	Miała przyjść do mnie dama, a ja umierałem z ciekawości, nie mogąc się doczekać, żeby zobaczyć, jak wygląda. źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Domofon, 2005
	Gorzowski Urząd Stanu Cywilnego to niewielkie i trudne do przewietrzenia pomieszczenia. Jak tylko robi się upał, USC zamienia się w łaźnię. Płyną damskie makijaże, panowie umierają z gorąca w eleganckich garniturach. źródło: KWSJP: Renata Ochwat: Ma być chłodniej, Gazeta Lubuska, 2005

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	umierałem +(e)m umierał	umierałam +(e)m umierała	umierałom +(e)m umierało	umieraliśmy +(e)śmy umierali	umierałyśmy +(e)śmy umierały
2 os.	umierałeś +(e)ś umierał	umierałaś +(e)ś umierała	umierałoś +(e)ś umierało	umieraliście +(e)ście umierali	umierałyście +(e)ście umierały
3 os.	umierał	umierała	umierało	umierali	umierały

bezosobnik: umierano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę umierał będę umierać	będę umierała będę umierać	będę umierało będę umierać	będziemy umierali będziemy umierać	będziemy umierały będziemy umierać
2 os.	będziesz umierał będziesz umierać	będziesz umierała będziesz umierać	będziesz umierało będziesz umierać	będziecie umierali będziecie umierać	będziecie umierały będziecie umierać
3 os.	będzie umierał będzie umierać	będzie umierała będzie umierać	będzie umierało będzie umierać	będą umierali będą umierać	będą umierały będą umierać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		umierajmy
2 os.	umieraj	umierajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	umierałbym bym umierał	umierałabym bym umierała	umierałobym bym umierało	umieralibyśmy byśmy umierali	umierałybyśmy byśmy umierały
2 os.	umierałbyś byś umierał	umierałabyś byś umierała	umierałobyś byś umierało	umieralibyście byście umierali	umierałybyście byście umierały
3 os.	umierałby by umierał	umierałaby by umierała	umierałoby by umierało	umieraliby by umierali	umierałyby by umierały

bezosobnik: umierano by

bezokolicznik: umierać

imiesłów przysłówkowy współczesny: umierając

gerundium: umieranie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: umierający

odpowiednik aspektowy: umrzeć

Rz_osobowy

+

umierać

+

z CZEGO