naturalistyczny

Otwarcie nawiązujący do naturalistycznej filozofii faszyzm, czy zanieczyszczony naturalizmem przez Engelsa komunizm, zakładały istnienie pierwotnego porządku, do którego miała powrócić wyalienowana ludzkość.

źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: W większym formacie - dziś: \„Społeczeństwo Otwarte?, Gazeta Wyborcza, 1995-03-16

Nie poszedłbym może tak daleko jak Steven Pinker*, który propaguje naturalistyczne wyjaśnienie kultury, łącznie ze sztuką i religią. Uważam, że sfera kultury od pewnego momentu dziejów rozwijała się autonomicznie i we względnej niezależności od biologicznej strony natury ludzkiej.

źródło: NKJP: Edward Nęcka: Człowiek - umysł - maszyna: rozmowy o twórczości i inteligencji, 2005

Romantyzm był ostatnią epoką, której dane było zrealizować ideał jedności między ideą a życiem, między marzeniem a rzeczywistością. Był zaprzeczeniem naturalistycznego determinizmu, zamykającego człowieka w fatalistycznych okowach natury i środowiska, akcentując w każdej jednostce przynależny jej przywilej wolności.

źródło: NKJP: Artur Hutnikiewicz: Młoda Polska,1994