oceniać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

1.

mówić o kimś lub czymś, czy jest dobre czy złe pod określonym względem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wartościować
znajdować
znajdywać

Połączenia

komisja ocenia; jury ocenia; eksperci, specjaliści oceniają
oceniać kandydatów, nauczycieli; działalność, działanie, inicjatywę, politykę, postępowanie, pracę, realizację czegoś, zachowanie; funkcjonowanie czegoś, sytuację; dokumenty, raport, sprawozdanie, ustawę, wiadomości; program, projekt, propozycję; efekty, skutki; jakość, możliwość
oceniać po czynach, po pozorach
oceniać coś w jakichś kategoriach
oceniać coś z jakiejś perspektywy
oceniać dobrze, krytycznie, negatywnie, nisko, pozytywnie, surowo, wysoko, źle; pochopnie; obiektywnie, realnie, rozsądnie, sprawiedliwie; merytorycznie, moralnie
oceniać i komentować, oceniać i krytykować, oceniać i nagradzać, oceniać i porównywać, oceniać i weryfikować; analizować i oceniać, badać i oceniać, rozpatrywać i oceniać, widzieć i oceniać

Cytaty

Aktualną sytuację państwa Skrzyński oceniał jako trudną.

źródło: NKJP: Waldemar Michowicz: Historia dyplomacji polskiej, 1995

- A personel? Jak pan postrzega zachowanie sióstr i pielęgniarzy? [...]
- Jak ich oceniam ? W zasadzie dobrze. Może tylko pielęgniarze są trochę za ostrzy.

źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998

- Piłkarze walczą o miejsce w kadrze. Grają zbyt nerwowo - ocenia Apostel. - Popełniają niepotrzebne błędy.

źródło: NKJP: Robert Błoński, PIŁKA NOŻNA: Polska - Arabia Saudyjska 1:0, Gazeta Wyborcza, 1994-04-14

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	oceniam	oceniamy
2 os.	oceniasz	oceniacie
3 os.	ocenia	oceniają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oceniałem +(e)m oceniał	oceniałam +(e)m oceniała	oceniałom +(e)m oceniało	ocenialiśmy +(e)śmy oceniali	oceniałyśmy +(e)śmy oceniały
2 os.	oceniałeś +(e)ś oceniał	oceniałaś +(e)ś oceniała	oceniałoś +(e)ś oceniało	ocenialiście +(e)ście oceniali	oceniałyście +(e)ście oceniały
3 os.	oceniał	oceniała	oceniało	oceniali	oceniały

bezosobnik: oceniano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę oceniał będę oceniać	będę oceniała będę oceniać	będę oceniało będę oceniać	będziemy oceniali będziemy oceniać	będziemy oceniały będziemy oceniać
2 os.	będziesz oceniał będziesz oceniać	będziesz oceniała będziesz oceniać	będziesz oceniało będziesz oceniać	będziecie oceniali będziecie oceniać	będziecie oceniały będziecie oceniać
3 os.	będzie oceniał będzie oceniać	będzie oceniała będzie oceniać	będzie oceniało będzie oceniać	będą oceniali będą oceniać	będą oceniały będą oceniać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oceniajmy
2 os.	oceniaj	oceniajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oceniałbym bym oceniał	oceniałabym bym oceniała	oceniałobym bym oceniało	ocenialibyśmy byśmy oceniali	oceniałybyśmy byśmy oceniały
2 os.	oceniałbyś byś oceniał	oceniałabyś byś oceniała	oceniałobyś byś oceniało	ocenialibyście byście oceniali	oceniałybyście byście oceniały
3 os.	oceniałby by oceniał	oceniałaby by oceniała	oceniałoby by oceniało	ocenialiby by oceniali	oceniałyby by oceniały

bezosobnik: oceniano by

bezokolicznik: oceniać

imiesłów przysłówkowy współczesny: oceniając

gerundium: ocenianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	ocenianie	oceniania
D.	oceniania	oceniań
C.	ocenianiu	ocenianiom
B.	ocenianie	oceniania
N.	ocenianiem	ocenianiami
Ms.	ocenianiu	ocenianiach
W.	ocenianie	oceniania

imiesłów przymiotnikowy czynny: oceniający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	oceniający	oceniający	oceniający	oceniające	oceniająca
D.	oceniającego	oceniającego	oceniającego	oceniającego	oceniającej
C.	oceniającemu	oceniającemu	oceniającemu	oceniającemu	oceniającej
B.	oceniającego	oceniającego	oceniający	oceniające	oceniającą
N.	oceniającym	oceniającym	oceniającym	oceniającym	oceniającą
Ms.	oceniającym	oceniającym	oceniającym	oceniającym	oceniającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	oceniający	oceniający	oceniające	oceniające
D.	oceniających	oceniających	oceniających	oceniających
C.	oceniającym	oceniającym	oceniającym	oceniającym
B.	oceniających	oceniających	oceniających	oceniające
N.	oceniającymi	oceniającymi	oceniającymi	oceniającymi
Ms.	oceniających	oceniających	oceniających	oceniających

imiesłów przymiotnikowy bierny: oceniany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	oceniany	oceniany	oceniany	oceniane	oceniana
D.	ocenianego	ocenianego	ocenianego	ocenianego	ocenianej
C.	ocenianemu	ocenianemu	ocenianemu	ocenianemu	ocenianej
B.	ocenianego	ocenianego	oceniany	oceniane	ocenianą
N.	ocenianym	ocenianym	ocenianym	ocenianym	ocenianą
Ms.	ocenianym	ocenianym	ocenianym	ocenianym	ocenianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	oceniani	oceniani	oceniane	oceniane
D.	ocenianych	ocenianych	ocenianych	ocenianych
C.	ocenianym	ocenianym	ocenianym	ocenianym
B.	ocenianych	ocenianych	ocenianych	oceniane
N.	ocenianymi	ocenianymi	ocenianymi	ocenianymi
Ms.	ocenianych	ocenianych	ocenianych	ocenianych

odpowiednik aspektowy: ocenić

Składnia

Rz osobowy	+	oceniać	+	KOGO/CO
Rz osobowy	+	oceniać	+	MOWA WPROST

Pochodzenie

Zob. cenić