prosić - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

uprzejmie zwracać się do kogoś, aby coś uzyskać lub by kogoś do czegoś skłonić

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Zasady współżycia społecznego

zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

prosić łaski, pomocy, ratunku, zmiłowania
prosić Boga, kochankę, matkę, przyjaciela, sąsiada
proszę dokumenty, listę; drinka, dwa piwa, dwie kawy, herbatę, oranżadę, sok, wino
prosić o akceptację, o anonimowość, o autograf, o azyl, o błogosławieństwo, o cierpliwość, o głos, o jałmużnę, o konsultację, o kontakt, o litość, o modlitwę, o odpuszczenie, o opinię, o pomoc, o poradę, o przedłużenie, o przerwę, o przysługę, o rękę, o rozum, o sprostowanie, o szklankę wody, o ułaskawienie, o wskazówki, o wstawiennictwo, o wybaczenie, o wyjaśnienie, o wyrozumiałość, o wytłumaczenie, o zezwolenie
prosić za kimś
prosić bezskutecznie, grzecznie, listownie, pokornie, uprzejmie
proszę nas odwiedzić, nie rozmawiać, pokazać, powiedzieć, przygotować, przedstawić, sobie wyobrazić, sprawdzić
prosić i błagać

	Pani Anna prosi, aby nie wymieniać jej nazwiska. źródło: NKJP: Azyl, Trybuna, 2006
	Chciałbym cię prosić o przysługę. źródło: NKJP: Jacek Dukaj: Czarne oceany, 2001
	Kto nie występuje, niech się cofnie za kamery - prosi reżyser. źródło: NKJP: Krzysztof Strauchmann: Demolka wyszła bez dubla, prasa, 2006
	Profesorze, proszę chwilkę poczekać. źródło: NKJP: Marian Grześczak: Proza polska, prasa, 1984
	Sięgnął do kieszeni po papierowe pieniądze i wskazując na drewnianą skrzynkę, powiedział: - Proszę dwie oranżady. źródło: NKJP: Andrzej Anonimus: Andrzej Anonimus: Nie nadaje się, przecież to jeszcze szczeniak, 1999

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

bezosobnik: proszono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę prosił będę prosić	będę prosiła będę prosić	będę prosiło będę prosić	będziemy prosili będziemy prosić	będziemy prosiły będziemy prosić
2 os.	będziesz prosił będziesz prosić	będziesz prosiła będziesz prosić	będziesz prosiło będziesz prosić	będziecie prosili będziecie prosić	będziecie prosiły będziecie prosić
3 os.	będzie prosił będzie prosić	będzie prosiła będzie prosić	będzie prosiło będzie prosić	będą prosili będą prosić	będą prosiły będą prosić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		prośmy
2 os.	proś	proście

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	prosiłbym bym prosił	prosiłabym bym prosiła	prosiłobym bym prosiło	prosilibyśmy byśmy prosili	prosiłybyśmy byśmy prosiły
2 os.	prosiłbyś byś prosił	prosiłabyś byś prosiła	prosiłobyś byś prosiło	prosilibyście byście prosili	prosiłybyście byście prosiły
3 os.	prosiłby by prosił	prosiłaby by prosiła	prosiłoby by prosiło	prosiliby by prosili	prosiłyby by prosiły

bezosobnik: proszono by

bezokolicznik: prosić

imiesłów przysłówkowy współczesny: prosząc

gerundium: proszenie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: proszący

imiesłów przymiotnikowy bierny: proszony

odpowiednik aspektowy: poprosić

psł. *prositi 'prosić; pytać, zapytywać; żądać, wymagać'