-
1.
wydawać wysoki dźwięk przypominający gwizdanie, spowodowany szybkim i gwałtownym wydostawaniem się powietrza skądś lub wydostawaniem się powietrza z czegoś wąskiego -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
dźwięki -
- wiatr świszcze
-
– Dziadek z trudem łapie oddech. Coś mu tam świszcze w tchawicy.
źródło: NKJP: Dawid Bieńkowski: Biało-czerwony, 2007
Świsty, gwizdy, furczenia to określenia techniczne, z którymi zapoznaje się już na pierwszych latach student medycyny. A przecież to wiatr gwiżdże w kominie, furczy kogutkiem czy chorągiewką na dachu i śwista w burzy.
źródło: NKJP: Andrzej Szczeklik: Kore: o chorych, chorobach i poszukiwaniu duszy medycyny, 2007
[...] Pozwalał gwizdkowi gwizdać, świstać, chrypieć bez końca. Dławił się na ostatku gwizdek, a na dnie czajnika było pewnie nie więcej niż naparstek już nie wody, lecz cieczy bez zapachu i smaku [...].
źródło: NKJP: Marian Pilot: Na odchodnym, 2002
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. świszczę
rzadziej świstam
świszczemy
rzadziej świstamy
2 os. świszczesz
rzadziej świstasz
świszczecie
rzadziej świstacie
3 os. świszcze
rzadziej śwista
świszczą
rzadziej świstają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. świstałem
+(e)m świstał
świstałam
+(e)m świstała
świstałom
+(e)m świstało
świstaliśmy
+(e)śmy świstali
świstałyśmy
+(e)śmy świstały
2 os. świstałeś
+(e)ś świstał
świstałaś
+(e)ś świstała
świstałoś
+(e)ś świstało
świstaliście
+(e)ście świstali
świstałyście
+(e)ście świstały
3 os. świstał
świstała
świstało
świstali
świstały
bezosobnik: świstano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę świstał
będę świstać
będę świstała
będę świstać
będę świstało
będę świstać
będziemy świstali
będziemy świstać
będziemy świstały
będziemy świstać
2 os. będziesz świstał
będziesz świstać
będziesz świstała
będziesz świstać
będziesz świstało
będziesz świstać
będziecie świstali
będziecie świstać
będziecie świstały
będziecie świstać
3 os. będzie świstał
będzie świstać
będzie świstała
będzie świstać
będzie świstało
będzie świstać
będą świstali
będą świstać
będą świstały
będą świstać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. świszczmy
rzadziej świstajmy
2 os. świszcz
rzadziej świstaj
świszczcie
rzadziej świstajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. świstałbym
bym świstał
świstałabym
bym świstała
świstałobym
bym świstało
świstalibyśmy
byśmy świstali
świstałybyśmy
byśmy świstały
2 os. świstałbyś
byś świstał
świstałabyś
byś świstała
świstałobyś
byś świstało
świstalibyście
byście świstali
świstałybyście
byście świstały
3 os. świstałby
by świstał
świstałaby
by świstała
świstałoby
by świstało
świstaliby
by świstali
świstałyby
by świstały
bezosobnik: świstano by
bezokolicznik: świstać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
świszcząc
rzadziej świstając
gerundium: świstanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. świstanie
świstania
D. świstania
świstań
C. świstaniu
świstaniom
B. świstanie
świstania
N. świstaniem
świstaniami
Ms. świstaniu
świstaniach
W. świstanie
świstania
imiesłów przymiotnikowy czynny: świszczący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. świszczący
rzadziej świstający
świszczący
rzadziej świstający
świszczący
rzadziej świstający
świszczące
rzadziej świstające
świszcząca
rzadziej świstająca
D. świszczącego
rzadziej świstającego
świszczącego
rzadziej świstającego
świszczącego
rzadziej świstającego
świszczącego
rzadziej świstającego
świszczącej
rzadziej świstającej
C. świszczącemu
rzadziej świstającemu
świszczącemu
rzadziej świstającemu
świszczącemu
rzadziej świstającemu
świszczącemu
rzadziej świstającemu
świszczącej
rzadziej świstającej
B. świszczącego
rzadziej świstającego
świszczącego
rzadziej świstającego
świszczący
rzadziej świstający
świszczące
rzadziej świstające
świszczącą
rzadziej świstającą
N. świszczącym
rzadziej świstającym
świszczącym
rzadziej świstającym
świszczącym
rzadziej świstającym
świszczącym
rzadziej świstającym
świszczącą
rzadziej świstającą
Ms. świszczącym
rzadziej świstającym
świszczącym
rzadziej świstającym
świszczącym
rzadziej świstającym
świszczącym
rzadziej świstającym
świszczącej
rzadziej świstającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. świszczący
rzadziej świstający
świszczący
rzadziej świstający
świszczące
rzadziej świstające
świszczące
rzadziej świstające
D. świszczących
rzadziej świstających
świszczących
rzadziej świstających
świszczących
rzadziej świstających
świszczących
rzadziej świstających
C. świszczącym
rzadziej świstającym
świszczącym
rzadziej świstającym
świszczącym
rzadziej świstającym
świszczącym
rzadziej świstającym
B. świszczących
rzadziej świstających
świszczących
rzadziej świstających
świszczących
rzadziej świstających
świszczące
rzadziej świstające
N. świszczącymi
rzadziej świstającymi
świszczącymi
rzadziej świstającymi
świszczącymi
rzadziej świstającymi
świszczącymi
rzadziej świstającymi
Ms. świszczących
rzadziej świstających
świszczących
rzadziej świstających
świszczących
rzadziej świstających
świszczących
rzadziej świstających
imiesłów przymiotnikowy bierny: świstany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. świstany
świstany
świstany
świstane
świstana
D. świstanego
świstanego
świstanego
świstanego
świstanej
C. świstanemu
świstanemu
świstanemu
świstanemu
świstanej
B. świstanego
świstanego
świstany
świstane
świstaną
N. świstanym
świstanym
świstanym
świstanym
świstaną
Ms. świstanym
świstanym
świstanym
świstanym
świstanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. świstani
świstani
świstane
świstane
D. świstanych
świstanych
świstanych
świstanych
C. świstanym
świstanym
świstanym
świstanym
B. świstanych
świstanych
świstanych
świstane
N. świstanymi
świstanymi
świstanymi
świstanymi
Ms. świstanych
świstanych
świstanych
świstanych
odpowiednik aspektowy: zaświstać
-
+ świstać + (GDZIE) -
psł. *svistati 'wydawać świst, gwizd'
-
+ świstać + (GDZIE)