tężyzna
-
duża siła i wytrzymałość ciała lub psychiki danej osoby
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Określenia fizyczności człowieka
sprawność i wydolność organizmu
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Usposobienie człowieka
cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności -
- duża, niemała, spora; odpowiednia; męska tężyzna; tężyzna fizyczna; duchowa, moralna, psychiczna, umysłowa
- tężyzna ciała; ducha; narodu, żołnierza
- tężyzna i krzepa, tężyzna i siła, tężyzna i sprawność, tężyzna i zdrowie
- kult; rozwój tężyzny
- troska o tężyznę
- pełen, pełny tężyzny
- nabrać/nabierać tężyzny
- ćwiczyć, kształtować, poprawić/poprawiać, rozwijać; podkreślać; podziwiać tężyznę; podniesienie/podnoszenie tężyzny (fizycznej)
- popisywać się, wykazać się tężyzną
- dbać, troszczyć się o tężyznę
- pracować nad tężyzną
-
W dalszym ciągu wyszukiwał gniazd ptasich i czuł, że wraca dawna jego tężyzna i zdrowie. Tylko silny mógł zmierzyć się z życiem, które go czekało.
źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951
I tu praktycyzm w pierwszym rzędzie miał decydować o wyższości rolnictwa nad innymi zajęciami; tężyzna fizyczna rolników, ich chart ciała i ducha nabyty w walce z siłami natury - byłyby zasadniczymi argumentami na rzecz prymatu tej dziedziny gospodarki.
źródło: NKJP: Gedymin Spychalski: Myśl społeczno-ekonomiczna starożytności i średniowiecza, 2000
Harcerz - jak mi tłumaczono - winien odznaczać się tężyzną nie tylko ducha, ale i ciała. Musi chodzić w skarpetkach nawet w chłodne dni, brać udział w zbiórkach i alertach, po których ja z pewnością zapadałabym na kolejne katary i anginy.
źródło: NKJP: Jolanta Wachowicz-Makowska: Panienka w PRL-u, 2007
Pielęgnowano tężyznę fizyczną, duchową i moralną. Głównymi hasłami „Sokołów” były: wolność, równość, bohaterstwo, humanitaryzm.
źródło: NKJP: (MiR): Aktywne Sokoły, Nowiny Raciborskie, nr 28, 2007-07-10
W tym roku, w trakcie imprezy podgórska młodzież przekształciła się w m.in. w średniowiecznych rycerzy, którzy rywalizowali ze sobą w dyscyplinach sportowych, a także tych wymagających tężyzny umysłowej.
źródło: NKJP: (MF): Uczniowie w roli rycerzy, Gazeta Krakowska, 2002-09-24
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza liczba mnoga M. tężyzna
tężyzny
D. tężyzny
tężyzn
C. tężyźnie
tężyznom
B. tężyznę
tężyzny
N. tężyzną
tężyznami
Ms. tężyźnie
tężyznach
W. tężyzno
tężyzny
Inne uwagi
Zwykle lp
-
Zob. tęgi