-
1.
przesuwać delikatnie ręką po powierzchni czegoś -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego
zmysły
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Stany psychiczne człowieka
zachowania emocjonalne
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
cechy dotykowe -
synonimy: głaskać
-
- gładzić dziecko, psa; brodę, policzek, ramiona, skórę, wąsy, włosy
- gładzić dłonią, palcami, ręką; czułym, powolnym... ruchem
- gładzić po głowie, po plecach, po policzku, po twarzy
- gładzić czule, delikatnie, lekko, pieszczotliwie; w milczeniu, w zamyśleniu
- zacząć gładzić
- gładzić i całować, gładzić i tulić
-
Podejdzie bliżej i zdziwiona moim zachowaniem zacznie gładzić mnie po głowie mechanicznymi, szybkimi ruchami pozbawionymi czułości.
źródło: NKJP: Jacek Głębski: Droga do Ite, 2006
Ewelina tuliła ją, gładząc po głowie i po plecach, aż tamta zasnęła.
źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: czyściec, 1993
Lekko gładziła torebkę, w której przed chwilą schowała dyplom.
źródło: NKJP: Aleksander Kropiwnicki: Zajezdnia Londyn, 2007
Calmin siedział zapatrzony w płomienie, machinalnie gładząc zielony medalion.
źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005
Już po wszystkim, mówi i nie przerywa gładzenia.
źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. gładzę
gładzimy
2 os. gładzisz
gładzicie
3 os. gładzi
gładzą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. gładziłem
+(e)m gładził
gładziłam
+(e)m gładziła
gładziłom
+(e)m gładziło
gładziliśmy
+(e)śmy gładzili
gładziłyśmy
+(e)śmy gładziły
2 os. gładziłeś
+(e)ś gładził
gładziłaś
+(e)ś gładziła
gładziłoś
+(e)ś gładziło
gładziliście
+(e)ście gładzili
gładziłyście
+(e)ście gładziły
3 os. gładził
gładziła
gładziło
gładzili
gładziły
bezosobnik: gładzono
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę gładził
będę gładzić
będę gładziła
będę gładzić
będę gładziło
będę gładzić
będziemy gładzili
będziemy gładzić
będziemy gładziły
będziemy gładzić
2 os. będziesz gładził
będziesz gładzić
będziesz gładziła
będziesz gładzić
będziesz gładziło
będziesz gładzić
będziecie gładzili
będziecie gładzić
będziecie gładziły
będziecie gładzić
3 os. będzie gładził
będzie gładzić
będzie gładziła
będzie gładzić
będzie gładziło
będzie gładzić
będą gładzili
będą gładzić
będą gładziły
będą gładzić
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. gładźmy
2 os. gładź
gładźcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. gładziłbym
bym gładził
gładziłabym
bym gładziła
gładziłobym
bym gładziło
gładzilibyśmy
byśmy gładzili
gładziłybyśmy
byśmy gładziły
2 os. gładziłbyś
byś gładził
gładziłabyś
byś gładziła
gładziłobyś
byś gładziło
gładzilibyście
byście gładzili
gładziłybyście
byście gładziły
3 os. gładziłby
by gładził
gładziłaby
by gładziła
gładziłoby
by gładziło
gładziliby
by gładzili
gładziłyby
by gładziły
bezosobnik: gładzono by
bezokolicznik: gładzić
imiesłów przysłówkowy współczesny: gładząc
gerundium: gładzenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. gładzenie
gładzenia
D. gładzenia
gładzeń
C. gładzeniu
gładzeniom
B. gładzenie
gładzenia
N. gładzeniem
gładzeniami
Ms. gładzeniu
gładzeniach
W. gładzenie
gładzenia
imiesłów przymiotnikowy czynny: gładzący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. gładzący
gładzący
gładzący
gładzące
gładząca
D. gładzącego
gładzącego
gładzącego
gładzącego
gładzącej
C. gładzącemu
gładzącemu
gładzącemu
gładzącemu
gładzącej
B. gładzącego
gładzącego
gładzący
gładzące
gładzącą
N. gładzącym
gładzącym
gładzącym
gładzącym
gładzącą
Ms. gładzącym
gładzącym
gładzącym
gładzącym
gładzącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. gładzący
gładzący
gładzące
gładzące
D. gładzących
gładzących
gładzących
gładzących
C. gładzącym
gładzącym
gładzącym
gładzącym
B. gładzących
gładzących
gładzących
gładzące
N. gładzącymi
gładzącymi
gładzącymi
gładzącymi
Ms. gładzących
gładzących
gładzących
gładzących
imiesłów przymiotnikowy bierny: gładzony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. gładzony
gładzony
gładzony
gładzone
gładzona
D. gładzonego
gładzonego
gładzonego
gładzonego
gładzonej
C. gładzonemu
gładzonemu
gładzonemu
gładzonemu
gładzonej
B. gładzonego
gładzonego
gładzony
gładzone
gładzoną
N. gładzonym
gładzonym
gładzonym
gładzonym
gładzoną
Ms. gładzonym
gładzonym
gładzonym
gładzonym
gładzonej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. gładzeni
gładzeni
gładzone
gładzone
D. gładzonych
gładzonych
gładzonych
gładzonych
C. gładzonym
gładzonym
gładzonym
gładzonym
B. gładzonych
gładzonych
gładzonych
gładzone
N. gładzonymi
gładzonymi
gładzonymi
gładzonymi
Ms. gładzonych
gładzonych
gładzonych
gładzonych
odpowiednik aspektowy: pogładzić
-
Rzosobowy + gładzić + KOGO/CO + (CZYM) + (po CZYM) -
psł. *gladiti 'czynić gładkim, równym'