dominować
-
przewyższać pod względem znaczenia, siły, wielkości lub ilości
-
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
jakość i intensywność -
- dominować nad miastem, okolicą, otoczeniem, światem, uczuciami; nad mężczyznami, partnerem, rywalami
- dominować w branży, doktrynie, dyskusji, jakiejś dziedzinie; w gospodarce, przemyśle; w mediach, orzecznictwie, polityce, psychologii; w piśmiennictwie, poezji, prasie; w Europie, Polsce, Unii Europejskiej, USA...; w kraju, społeczeństwie, świecie; w krajobrazie; w komórkach; w grupie, spółce; w życiu; w jakichś latach
- dominujący akcent, kolor; czynnik, element, motyw, kierunek, trend; gatunek, podmiot; gracz; język, narząd; nastrój; sposób, stan, styl, system; temat; udział; wpływ; dominująca cecha; barwa, forma, część, grupa, kategoria, strategia, tendencja; postać; religia; rola, siłą; dominujące tło; uczucie; źródło; dominujące ubezpieczenia
-
Monumentalna sylweta gotyckiego kościoła, dominując wyraźnie nad miastem, przypomina wielkość i majestat Boga.
źródło: NKJP: Daniel Olszewski: Dzieje chrześcijaństwa w zarysie, 1996
Dopingowani przez ponad tysiąc osób Polacy nie mieli większych kłopotów z wygraniem trzech setów. Dominowali nad rywalami wzrostem.
źródło: NKJP: Ireneusz Klimczak: Siatkówka. Eliminacje mistrzostw Europy, Gazeta Wyborcza, 1997-04-24
Jako terytorialnie większa i zasobniejsza w ludzi i bogactwa Syria zwykle dominowała nad Izraelem, chociaż nigdy na dłużej nie zdołała go od siebie uzależnić.
źródło: NKJP: Jan Gać: Ziemia Święta Kulturowy przewodnik śladami Jezusa, 2009
Wśród drzew zakopiańskich zdecydowanie dominuje świerk oraz jesion, wykorzystywany od stuleci w celach gospodarczych.
źródło: NKJP: Maciej Pinkwart: Zakopane i Tatry: przewodnik, 1995
Język i mundury zaborców dominowały na ulicach naszych miast, prawa były dla nas wydawane w języku zaborców, nie wolno było posługiwać się ojczystym językiem w urzędach i sądach, dzieci były karane za rozmawianie w szkole po polsku.
źródło: NKJP: o. Jacek Salij: Patriotyzm dzisiaj (cz. 3), Wychowawca nr 165 , 2006-09
Gdybyś [...] nie miał wiary we własne siły, gdybyś czuł się tłumiony lub dominowany przez partnera – zastanów się i pomyśl – dlaczego tak się dzieje?
źródło: NKJP: EHWAZ, Trybuna Śląska, 2001-08-22
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. dominuję
dominujemy
2 os. dominujesz
dominujecie
3 os. dominuje
dominują
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. dominowałem
+(e)m dominował
dominowałam
+(e)m dominowała
dominowałom
+(e)m dominowało
dominowaliśmy
+(e)śmy dominowali
dominowałyśmy
+(e)śmy dominowały
2 os. dominowałeś
+(e)ś dominował
dominowałaś
+(e)ś dominowała
dominowałoś
+(e)ś dominowało
dominowaliście
+(e)ście dominowali
dominowałyście
+(e)ście dominowały
3 os. dominował
dominowała
dominowało
dominowali
dominowały
bezosobnik: dominowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę dominował
będę dominować
będę dominowała
będę dominować
będę dominowało
będę dominować
będziemy dominowali
będziemy dominować
będziemy dominowały
będziemy dominować
2 os. będziesz dominował
będziesz dominować
będziesz dominowała
będziesz dominować
będziesz dominowało
będziesz dominować
będziecie dominowali
będziecie dominować
będziecie dominowały
będziecie dominować
3 os. będzie dominował
będzie dominować
będzie dominowała
będzie dominować
będzie dominowało
będzie dominować
będą dominowali
będą dominować
będą dominowały
będą dominować
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. dominujmy
2 os. dominuj
dominujcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. dominowałbym
bym dominował
dominowałabym
bym dominowała
dominowałobym
bym dominowało
dominowalibyśmy
byśmy dominowali
dominowałybyśmy
byśmy dominowały
2 os. dominowałbyś
byś dominował
dominowałabyś
byś dominowała
dominowałobyś
byś dominowało
dominowalibyście
byście dominowali
dominowałybyście
byście dominowały
3 os. dominowałby
by dominował
dominowałaby
by dominowała
dominowałoby
by dominowało
dominowaliby
by dominowali
dominowałyby
by dominowały
bezosobnik: dominowano by
bezokolicznik: dominować
imiesłów przysłówkowy współczesny: dominując
gerundium: dominowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. dominowanie
dominowania
D. dominowania
dominowań
C. dominowaniu
dominowaniom
B. dominowanie
dominowania
N. dominowaniem
dominowaniami
Ms. dominowaniu
dominowaniach
W. dominowanie
dominowania
imiesłów przymiotnikowy czynny: dominujący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. dominujący
dominujący
dominujący
dominujące
dominująca
D. dominującego
dominującego
dominującego
dominującego
dominującej
C. dominującemu
dominującemu
dominującemu
dominującemu
dominującej
B. dominującego
dominującego
dominujący
dominujące
dominującą
N. dominującym
dominującym
dominującym
dominującym
dominującą
Ms. dominującym
dominującym
dominującym
dominującym
dominującej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. dominujący
dominujący
dominujące
dominujące
D. dominujących
dominujących
dominujących
dominujących
C. dominującym
dominującym
dominującym
dominującym
B. dominujących
dominujących
dominujących
dominujące
N. dominującymi
dominującymi
dominującymi
dominującymi
Ms. dominujących
dominujących
dominujących
dominujących
imiesłów przymiotnikowy bierny: dominowany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. dominowany
dominowany
dominowany
dominowane
dominowana
D. dominowanego
dominowanego
dominowanego
dominowanego
dominowanej
C. dominowanemu
dominowanemu
dominowanemu
dominowanemu
dominowanej
B. dominowanego
dominowanego
dominowany
dominowane
dominowaną
N. dominowanym
dominowanym
dominowanym
dominowanym
dominowaną
Ms. dominowanym
dominowanym
dominowanym
dominowanym
dominowanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. dominowani
dominowani
dominowane
dominowane
D. dominowanych
dominowanych
dominowanych
dominowanych
C. dominowanym
dominowanym
dominowanym
dominowanym
B. dominowanych
dominowanych
dominowanych
dominowane
N. dominowanymi
dominowanymi
dominowanymi
dominowanymi
Ms. dominowanych
dominowanych
dominowanych
dominowanych
odpowiednik aspektowy: zdominować
-
+ dominować + nad KIM/CZYM
+ dominować + GDZIE
+ dominować + KOGO/CO -
łac. domināri
-
Uznawane za niepoprawne w znaczeniu 'wygrywać w jakiejś rywalizacji', np.: W biegach krótkodystansowych dominowali Amerykanie oraz 'podporządkowywać sobie kogoś, coś, zniewalać', np.: Była ona osobą drapieżną, dominującą swoim egocentryzmem współlokatorkę
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP