-
2.
wydać w związku posiadanymi uprawnieniami polecenie mające na celu podjęcie przez kogoś określonego rodzaju aktywności -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Funkcjonowanie państwa
urzędy i ich funkcjonowanie
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Biznes
funkcjonowanie firm i przedsiębiorstw
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Praca
organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe -
- prokurator, sędzia; burmistrz, marszałek, premier, prezydent, starosta; komendant; szef; przewodniczący; sąd; organ zarządził; dyrekcja; prokuratura; komisja, rada; policja zarządziła; władze zarządziły
- zarządzić dogrywkę, rzut; postój, przerwę; alarm, ewakuację, kontrolę; likwidację; blokadę; mobilizację, odwrót, zbiórkę; głosowanie, posiedzenie, referendum, wybory; dyscyplinę klubową, partyjną; sekcję zwłok; poszukiwania; przeprowadzenie czegoś
- zarządzić w drodze czegoś
- zarządzić natychmiast
- móc zarządzić
-
- [...] zarządzono dyscyplinę klubową i ja się jej podporządkowałem. Uważam bowiem, że konkordat jest niezgodny z obecną konstytucją [...].
źródło: NKJP: Mikołaj Lizut: Kiedyś byłem ministrantem..., Gazeta Wyborcza, 1996-07-06
Bitwa o miasto trwała trzydzieści trzy dni i zdobyli je dopiero wtedy, gdy chcąc uniknąć strat, zarządziłem odwrót.
źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2002
Tymczasem trzy sekundy przed końcem spotkania Michał Sowa pokonał bramkarza gości po raz czwarty! Sędziowie zarządzili dogrywkę, w której celnym trafieniem popisali się goście i wygrali 5:4.
źródło: NKJP: (LES): Trzy sekudny Michała, Dziennik Zachodni, 2003-12-03
Papież bullą z dnia 24 lutego 1582 roku zarządził, że z kalendarza usuwa się 10 dni.
źródło: NKJP: Andrzej Górecki: Krótka historia kalendarza, Wiedza i Życie nr 12/1999
Wstał i podszedł do stolika z karafką. - Napijemy się dereniówki - zarządził, nie patrząc na mnie.
źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. zarządzę
zarządzimy
2 os. zarządzisz
zarządzicie
3 os. zarządzi
zarządzą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. zarządziłem
+(e)m zarządził
zarządziłam
+(e)m zarządziła
zarządziłom
+(e)m zarządziło
zarządziliśmy
+(e)śmy zarządzili
zarządziłyśmy
+(e)śmy zarządziły
2 os. zarządziłeś
+(e)ś zarządził
zarządziłaś
+(e)ś zarządziła
zarządziłoś
+(e)ś zarządziło
zarządziliście
+(e)ście zarządzili
zarządziłyście
+(e)ście zarządziły
3 os. zarządził
zarządziła
zarządziło
zarządzili
zarządziły
bezosobnik: zarządzono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. zarządźmy
2 os. zarządź
zarządźcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. zarządziłbym
bym zarządził
zarządziłabym
bym zarządziła
zarządziłobym
bym zarządziło
zarządzilibyśmy
byśmy zarządzili
zarządziłybyśmy
byśmy zarządziły
2 os. zarządziłbyś
byś zarządził
zarządziłabyś
byś zarządziła
zarządziłobyś
byś zarządziło
zarządzilibyście
byście zarządzili
zarządziłybyście
byście zarządziły
3 os. zarządziłby
by zarządził
zarządziłaby
by zarządziła
zarządziłoby
by zarządziło
zarządziliby
by zarządzili
zarządziłyby
by zarządziły
bezosobnik: zarządzono by
bezokolicznik: zarządzić
imiesłów przysłówkowy uprzedni: zarządziwszy
gerundium: zarządzenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. zarządzenie
zarządzenia
D. zarządzenia
zarządzeń
C. zarządzeniu
zarządzeniom
B. zarządzenie
zarządzenia
N. zarządzeniem
zarządzeniami
Ms. zarządzeniu
zarządzeniach
W. zarządzenie
zarządzenia
imiesłów przymiotnikowy bierny: zarządzony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. zarządzony
zarządzony
zarządzony
zarządzone
zarządzona
D. zarządzonego
zarządzonego
zarządzonego
zarządzonego
zarządzonej
C. zarządzonemu
zarządzonemu
zarządzonemu
zarządzonemu
zarządzonej
B. zarządzonego
zarządzonego
zarządzony
zarządzone
zarządzoną
N. zarządzonym
zarządzonym
zarządzonym
zarządzonym
zarządzoną
Ms. zarządzonym
zarządzonym
zarządzonym
zarządzonym
zarządzonej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. zarządzeni
zarządzeni
zarządzone
zarządzone
D. zarządzonych
zarządzonych
zarządzonych
zarządzonych
C. zarządzonym
zarządzonym
zarządzonym
zarządzonym
B. zarządzonych
zarządzonych
zarządzonych
zarządzone
N. zarządzonymi
zarządzonymi
zarządzonymi
zarządzonymi
Ms. zarządzonych
zarządzonych
zarządzonych
zarządzonych
odpowiednik aspektowy: zarządzać
-
+ zarządzić + CO+ zarządzić + że ZDANIE+ zarządzić + MOWA WPROST -
Zob. rządzić