ocknąć się - Wielki słownik języka polskiego PAN

2.

odzyskać poczucie rzeczywistości

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

czynności i stany fizjologiczne

synonimy:

oprzytomnieć

pacjent ocknął się
ocknąć się w szpitalu, w szpitalnym łóżku
ocknąć się z gorączki, z omdlenia, z narkozy, z rozmarzenia, ze śpiączki, ze wspomnień, z zadumy, z zamroczenia, z zamyślenia, z zapatrzenia
ocknąć się nagle, po chwili
ocknąć się i oprzytomnieć

	Jest parę takich miejsc w Nowym Jorku, gdzie człowiek, idąc ulicą, zamyśla się wyjątkowo głęboko, a kiedy się ocknie, widzi dookoła siebie już całkiem inny świat. źródło: NKJP: Kamila Sławińska: Nowy Jork. Przewodnik niepraktyczny, 2008
	Operowany pacjent, starszy mężczyzna z poparzoną twarzą, ocknął się z narkozy. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006
	Ocknął się z zamyślenia i chwycił ją za rękę. źródło: NKJP: Kinga Dunin: Obciach, 1999
	Z kolan zsunęła mu się książka i uderzyła głucho o posadzkę. Ocknął się raptownie i spojrzał na zegarek. źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Sanatorium, 2005
	Mężczyzna na chwilę stracił przytomność. Gdy się ocknął, napastnika już nie było. źródło: NKJP: K. Kowalski: Zatrzymany przez antyterrorystów, Tygodnik Ciechanowski , 2005-05-11

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ocknąłem się +(e)m się ocknął	ocknęłam się +(e)m się ocknęła	ocknęłom się +(e)m się ocknęło	ocknęliśmy się +(e)śmy się ocknęli	ocknęłyśmy się +(e)śmy się ocknęły
2 os.	ocknąłeś się +(e)ś się ocknął	ocknęłaś się +(e)ś się ocknęła	ocknęłoś się +(e)ś się ocknęło	ocknęliście się +(e)ście się ocknęli	ocknęłyście się +(e)ście się ocknęły
3 os.	ocknął się	ocknęła się	ocknęło się	ocknęli się	ocknęły się

bezosobnik: ocknięto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		ocknijmy się
2 os.	ocknij się	ocknijcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ocknąłbym się bym się ocknął	ocknęłabym się bym się ocknęła	ocknęłobym się bym się ocknęło	ocknęlibyśmy się byśmy się ocknęli	ocknęłybyśmy się byśmy się ocknęły
2 os.	ocknąłbyś się byś się ocknął	ocknęłabyś się byś się ocknęła	ocknęłobyś się byś się ocknęło	ocknęlibyście się byście się ocknęli	ocknęłybyście się byście się ocknęły
3 os.	ocknąłby się by się ocknął	ocknęłaby się by się ocknęła	ocknęłoby się by się ocknęło	ocknęliby się by się ocknęli	ocknęłyby się by się ocknęły

bezosobnik: ocknięto by się

bezokolicznik: ocknąć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ocknąwszy się

gerundium: ocknięcie się

rodzaj gramatyczny: dk

odpowiednik aspektowy: ocykać się

Rz _osobowy

+

ocknąć się

+

(z CZEGO)

psł. *otjьtnǫti 'zacząć przywracać zdolność odbierania wrażeń zmysłowych, odczuwania, spostrzegania, czynić przytomnym'

Pierwotna polska postać *octnąć przeszła w ocknąć ze zmianą grupy spółgłoskowej *-ctn- > -ckn-