-
19.
używane do zakomunikowania, że istnieje ktoś lub coś, kto/co sprawia, że wykonanie czynności wskazanej następującym czasownikiem w bezokoliczniku staje się możliwe -
ATEMATYCZNY
-
- mieć co robić
- mieć do kogo się odezwać
- mieć gdzie mieszkać, spać
- (nie) mieć jak wrócić do domu
- mieć o co się martwić
- mieć z kim porozmawiać; iść do kina, na koncert, na spacer;
-
[...] ludzie w gruncie rzeczy doskonale wymienialni, to ten, to tamten, to tamta, to ta, byleby mieć z kim pogadać, pokłócić się, kupić razem mieszkanie, uprawiać seks, zdradzać, jakoś wypełnić sobie czas.
źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski, Prąd zatokowy, 2003
Człowiek bowiem musi mieć gdzie mieszkać i nie wystarcza mu dach nad głową w sensie fizycznym, jego umysł potrzebuje odniesień i orientacji, pionowych oraz poziomych.
źródło: NKJP: Czesław Miłosz, Ziemia Ulro, 1994
Mężczyźni zbijali stoły z desek i kładli belki na płaskich kamieniach, by mieć na czym siedzieć.
źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Kamień na szczycie Kroniki Drugiego Kręgu Księga II, 2002
Pierwszego września okazało się, że autobus, który odjeżdżał kilka minut po siódmej, nie przyjedzie i moje dzieci nie mają jak dojechać do szkoły
źródło: NKJP: Małgorzata Moczulska: Autobusowy koszmar, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-09-05
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. mam
mamy
2 os. masz
macie
3 os. ma
mają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. miałem
+(e)m miał
miałam
+(e)m miała
miałom
+(e)m miało
mieliśmy
+(e)śmy mieli
miałyśmy
+(e)śmy miały
2 os. miałeś
+(e)ś miał
miałaś
+(e)ś miała
miałoś
+(e)ś miało
mieliście
+(e)ście mieli
miałyście
+(e)ście miały
3 os. miał
miała
miało
mieli
miały
bezosobnik: miano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę miał
będę mieć
będę miała
będę mieć
będę miało
będę mieć
będziemy mieli
będziemy mieć
będziemy miały
będziemy mieć
2 os. będziesz miał
będziesz mieć
będziesz miała
będziesz mieć
będziesz miało
będziesz mieć
będziecie mieli
będziecie mieć
będziecie miały
będziecie mieć
3 os. będzie miał
będzie mieć
będzie miała
będzie mieć
będzie miało
będzie mieć
będą mieli
będą mieć
będą miały
będą mieć
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. miejmy
2 os. miej
miejcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. miałbym
bym miał
miałabym
bym miała
miałobym
bym miało
mielibyśmy
byśmy mieli
miałybyśmy
byśmy miały
2 os. miałbyś
byś miał
miałabyś
byś miała
miałobyś
byś miało
mielibyście
byście mieli
miałybyście
byście miały
3 os. miałby
by miał
miałaby
by miała
miałoby
by miało
mieliby
by mieli
miałyby
by miały
bezosobnik: miano by
bezokolicznik: mieć
imiesłów przysłówkowy współczesny: mając
gerundium: mienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. mienie
mienia
D. mienia
mień
C. mieniu
mieniom
B. mienie
mienia
N. mieniem
mieniami
Ms. mieniu
mieniach
W. mienie
mienia
imiesłów przymiotnikowy czynny: mający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. mający
mający
mający
mające
mająca
D. mającego
mającego
mającego
mającego
mającej
C. mającemu
mającemu
mającemu
mającemu
mającej
B. mającego
mającego
mający
mające
mającą
N. mającym
mającym
mającym
mającym
mającą
Ms. mającym
mającym
mającym
mającym
mającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. mający
mający
mające
mające
D. mających
mających
mających
mających
C. mającym
mającym
mającym
mającym
B. mających
mających
mających
mające
N. mającymi
mającymi
mającymi
mającymi
Ms. mających
mających
mających
mających
-
Rzosobowy + mieć + BEZOKOLICZNIK -
psł. *jьměti 'mieć, posiadać'
Niektóre konstrukcje składniowe mogą być kalkami z innych języków