-
1.
mieć na tyle umiejętności, siły, środków lub jakiejś zdolności, żeby coś zrobić -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Usposobienie człowieka
cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Działalność intelektualna człowieka
nazwy działań intelektualnych człowieka -
- człowiek; ojciec; Polak potrafi
- potrafić wszystko; nic nie potrafić
- potrafić samodzielnie; długo; szybko; zawsze; jednocześnie; dokładnie; bezbłędnie, dobrze, poprawnie, właściwie; doskonale, świetnie; skutecznie; pięknie; naprawdę; nigdy; zupełnie; inaczej nie potrafi
- potrafić zrobić; odnaleźć, ukryć, wydobyć, zdobyć, znaleźć; ułożyć; zagrać; obronić, pokonać, utrzymać; dostrzec, odczytać, odróżnić, odtworzyć, określić, przewidzieć, rozpoznać, wskazać, wyjaśnić, wymyślić, wyrazić, wytłumaczyć; odmówić, odpowiedzieć, powiedzieć, powtórzyć; wzbudzić, zmusić; zrozumieć; skupić się; zapomnieć; wykorzystać; pogodzić; cieszyć się; docenić, kochać, ocenić, uszanować, zaakceptować; radzić sobie; wytrzymać, znieść; opanować, oprzeć, powstrzymać, przeciwstawić się; wznieść; dogadać się, rozmawiać; przystosować się; wyobrazić sobie; zapanować nad sobą, nad czymś; sprostać czemuś
- potrafić i umieć; chcieć i potrafić; wiedzieć i potrafić
-
Szkoleniowiec Skry Wiesław Czaja nie potrafił wytłumaczyć, dlaczego jego zespół zagrał tak słabo.
źródło: NKJP: (M): Skra nie zdobędzie medalu?, Express Ilustrowany, 2003-03-24
Wielu współczesnych urbanistów ciekawi, w jaki sposób starożytni potrafili tak doskonale łączyć przestrzeń mieszkalną, handlową, religijną i urzędową.
źródło: NKJP: Robert Gontarek: Tysiącletnie puzzle, Ozon, nr 21, 2005
A tak na marginesie, zadziwiające, jak wielu mężczyzn nie potrafi podrywać inaczej niż tym sposobem...
źródło: NKJP: Łukasz Kuncewicz, Bartłomiej Cieniewski: Poradnik podrywacza, 1997
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany lub niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. potrafię
potrafimy
2 os. potrafisz
potraficie
3 os. potrafi
potrafią
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. potrafiłem
+(e)m potrafił
potrafiłam
+(e)m potrafiła
potrafiłom
+(e)m potrafiło
potrafiliśmy
+(e)śmy potrafili
potrafiłyśmy
+(e)śmy potrafiły
2 os. potrafiłeś
+(e)ś potrafił
potrafiłaś
+(e)ś potrafiła
potrafiłoś
+(e)ś potrafiło
potrafiliście
+(e)ście potrafili
potrafiłyście
+(e)ście potrafiły
3 os. potrafił
potrafiła
potrafiło
potrafili
potrafiły
bezosobnik: potrafiono
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę potrafił
będę potrafić
będę potrafiła
będę potrafić
będę potrafiło
będę potrafić
będziemy potrafili
będziemy potrafić
będziemy potrafiły
będziemy potrafić
2 os. będziesz potrafił
będziesz potrafić
będziesz potrafiła
będziesz potrafić
będziesz potrafiło
będziesz potrafić
będziecie potrafili
będziecie potrafić
będziecie potrafiły
będziecie potrafić
3 os. będzie potrafił
będzie potrafiła
będzie potrafiło
będą potrafili
będą potrafiły
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. potrafmy
2 os. potraf
potrafcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. potrafiłbym
potrafiłabym
potrafiłobym
potrafilibyśmy
potrafiłybyśmy
2 os. potrafiłbyś
potrafiłabyś
potrafiłobyś
potrafilibyście
potrafiłybyście
3 os. potrafiłby
potrafiłaby
potrafiłoby
potrafiliby
potrafiłyby
bezosobnik: potrafiono by
bezokolicznik: potrafić
imiesłów przysłówkowy współczesny: potrafiąc
imiesłów przysłówkowy uprzedni: potrafiwszy
gerundium: potrafienie
rodzaj gramatyczny: dk, ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. potrafienie
potrafienia
D. potrafienia
potrafień
C. potrafieniu
potrafieniom
B. potrafienie
potrafienia
N. potrafieniem
potrafieniami
Ms. potrafieniu
potrafieniach
W. potrafienie
potrafienia
imiesłów przymiotnikowy czynny: potrafiący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. potrafiący
potrafiący
potrafiący
potrafiące
potrafiąca
D. potrafiącego
potrafiącego
potrafiącego
potrafiącego
potrafiącej
C. potrafiącemu
potrafiącemu
potrafiącemu
potrafiącemu
potrafiącej
B. potrafiącego
potrafiącego
potrafiący
potrafiące
potrafiącą
N. potrafiącym
potrafiącym
potrafiącym
potrafiącym
potrafiącą
Ms. potrafiącym
potrafiącym
potrafiącym
potrafiącym
potrafiącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. potrafiący
potrafiący
potrafiące
potrafiące
D. potrafiących
potrafiących
potrafiących
potrafiących
C. potrafiącym
potrafiącym
potrafiącym
potrafiącym
B. potrafiących
potrafiących
potrafiących
potrafiące
N. potrafiącymi
potrafiącymi
potrafiącymi
potrafiącymi
Ms. potrafiących
potrafiących
potrafiących
potrafiących
-
+ potrafić + BEZOKOLICZNIK -
Zob. trafić
-
W słownikach poprawnościowych twierdzi się, że czasownik POTRAFIĆ nie ma form czasu przyszłego z wyrazem BYĆ: formy będę potrafił, będziesz potrafił, będzie potrafił, będziemy potrafili itd., są niepoprawne. Poprawne są formy: potrafię albo będę umiała, będę umiał. Niepoprawne są również użycia imiesłowowe typu: Potrzebna kobieta potrafiąca opiekować się dzieckiem, poprawne: Potrzebna kobieta, która potrafi opiekować się dzieckiem albo: Potrzebna kobieta umiejąca opiekować się dzieckiem.