usiłować - Wielki słownik języka polskiego PAN

starać się coś zrobić, zwykle bezskutecznie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

usiłować ukraść, ukryć coś, włamać się, wyrwać (torebkę); przekonać kogoś do czegoś, przypomnieć sobie, zrozumieć, wyjaśnić, wyobrazić sobie; skontaktować się, sprzedać, ukryć coś, wstać

	Ojciec usiłuje rozmawiać z nami po francusku. Żebyśmy się nauczyli. Nie chcę rozmawiać po francusku. źródło: NKJP: Stanisław Dygat: Jezioro Bodeńskie, 1995
	Nie miał sobie zbyt wiele do wyrzucenia, bo przecież usiłował sprostać obowiązkom. źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Początek, 1990
	Wczoraj policjanci w jednym z banków zatrzymali 38-latka, który usiłował wyłudzić kredyt w kwocie 25 000 złotych. źródło: NKJP: Puls regionu, Dziennik Zachodni, 2010-08-27
	Usiłowała się uśmiechnąć, ale była chyba jeszcze zbyt przerażona i przemęczona. źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1987

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	usiłowałem +(e)m usiłował	usiłowałam +(e)m usiłowała	usiłowałom +(e)m usiłowało	usiłowaliśmy +(e)śmy usiłowali	usiłowałyśmy +(e)śmy usiłowały
2 os.	usiłowałeś +(e)ś usiłował	usiłowałaś +(e)ś usiłowała	usiłowałoś +(e)ś usiłowało	usiłowaliście +(e)ście usiłowali	usiłowałyście +(e)ście usiłowały
3 os.	usiłował	usiłowała	usiłowało	usiłowali	usiłowały

bezosobnik: usiłowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę usiłował będę usiłować	będę usiłowała będę usiłować	będę usiłowało będę usiłować	będziemy usiłowali będziemy usiłować	będziemy usiłowały będziemy usiłować
2 os.	będziesz usiłował będziesz usiłować	będziesz usiłowała będziesz usiłować	będziesz usiłowało będziesz usiłować	będziecie usiłowali będziecie usiłować	będziecie usiłowały będziecie usiłować
3 os.	będzie usiłował będzie usiłować	będzie usiłowała będzie usiłować	będzie usiłowało będzie usiłować	będą usiłowali będą usiłować	będą usiłowały będą usiłować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		usiłujmy
2 os.	usiłuj	usiłujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	usiłowałbym bym usiłował	usiłowałabym bym usiłowała	usiłowałobym bym usiłowało	usiłowalibyśmy byśmy usiłowali	usiłowałybyśmy byśmy usiłowały
2 os.	usiłowałbyś byś usiłował	usiłowałabyś byś usiłowała	usiłowałobyś byś usiłowało	usiłowalibyście byście usiłowali	usiłowałybyście byście usiłowały
3 os.	usiłowałby by usiłował	usiłowałaby by usiłowała	usiłowałoby by usiłowało	usiłowaliby by usiłowali	usiłowałyby by usiłowały

bezosobnik: usiłowano by

bezokolicznik: usiłować

imiesłów przysłówkowy współczesny: usiłując

gerundium: usiłowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: usiłujący

Rz_osobowy

+

usiłować

+

BZEZOKOLICZNIK

Zob. siła