-
2.
trafnie przewidywać lub domyślać się czegoś -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Działalność intelektualna człowieka
nazwy działań intelektualnych człowieka -
synonimy: odgadywać
-
- zgadywać przyszłość; czyjś nastrój, czyjeś myśli, zamiary, życzenia
- zgadywać po doborze słów, po gestach, po głosie, po wyrazie twarzy, po jakichś symptomach, po wyglądzie
- zgadywać z ruchu warg, ze spojrzeń
- zgadywać intuicyjnie
- próbować, umieć zgadywać
-
Wiem, co czujesz - rzekł, jakby zgadując jej myśli. - Ale nie wolno ci działać pochopnie.
źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: zdrada, 1993
[...] była trochę głucha i słowa zgadywała więcej po ruchu ust, niż je słyszała.
źródło: NKJP: Edward Stachura: Cała jaskrawość, 2006
Kiedy milkły uderzenia w klawisze maszyny, słyszał głosy z korytarza, rozmawiali jeszcze. Zgadywał, że mówią o nim. Lewe ucho go piekło.
źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966
Ponieważ nie wychowałam go od najwcześniejszego szczenięctwa, Perszing zawsze był dla mnie tajemnicą. Z jego odruchów zgadywałam, jacy byli dla niego poprzedni właściciele.
źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006
Pan się, jeżeli dobrze zgaduję, obraził na nas za moje wczorajsze uwagi przy kolacji.
źródło: NKJP: Tadeusz Breza: Urząd, 1960
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. zgaduję
zgadujemy
2 os. zgadujesz
zgadujecie
3 os. zgaduje
zgadują
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. zgadywałem
+(e)m zgadywał
zgadywałam
+(e)m zgadywała
zgadywałom
+(e)m zgadywało
zgadywaliśmy
+(e)śmy zgadywali
zgadywałyśmy
+(e)śmy zgadywały
2 os. zgadywałeś
+(e)ś zgadywał
zgadywałaś
+(e)ś zgadywała
zgadywałoś
+(e)ś zgadywało
zgadywaliście
+(e)ście zgadywali
zgadywałyście
+(e)ście zgadywały
3 os. zgadywał
zgadywała
zgadywało
zgadywali
zgadywały
bezosobnik: zgadywano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę zgadywał
będę zgadywać
będę zgadywała
będę zgadywać
będę zgadywało
będę zgadywać
będziemy zgadywali
będziemy zgadywać
będziemy zgadywały
będziemy zgadywać
2 os. będziesz zgadywał
będziesz zgadywać
będziesz zgadywała
będziesz zgadywać
będziesz zgadywało
będziesz zgadywać
będziecie zgadywali
będziecie zgadywać
będziecie zgadywały
będziecie zgadywać
3 os. będzie zgadywał
będzie zgadywać
będzie zgadywała
będzie zgadywać
będzie zgadywało
będzie zgadywać
będą zgadywali
będą zgadywać
będą zgadywały
będą zgadywać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. zgadujmy
2 os. zgaduj
zgadujcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. zgadywałbym
bym zgadywał
zgadywałabym
bym zgadywała
zgadywałobym
bym zgadywało
zgadywalibyśmy
byśmy zgadywali
zgadywałybyśmy
byśmy zgadywały
2 os. zgadywałbyś
byś zgadywał
zgadywałabyś
byś zgadywała
zgadywałobyś
byś zgadywało
zgadywalibyście
byście zgadywali
zgadywałybyście
byście zgadywały
3 os. zgadywałby
by zgadywał
zgadywałaby
by zgadywała
zgadywałoby
by zgadywało
zgadywaliby
by zgadywali
zgadywałyby
by zgadywały
bezosobnik: zgadywano by
bezokolicznik: zgadywać
imiesłów przysłówkowy współczesny: zgadując
gerundium: zgadywanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. zgadywanie
zgadywania
D. zgadywania
zgadywań
C. zgadywaniu
zgadywaniom
B. zgadywanie
zgadywania
N. zgadywaniem
zgadywaniami
Ms. zgadywaniu
zgadywaniach
W. zgadywanie
zgadywania
imiesłów przymiotnikowy czynny: zgadujący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. zgadujący
zgadujący
zgadujący
zgadujące
zgadująca
D. zgadującego
zgadującego
zgadującego
zgadującego
zgadującej
C. zgadującemu
zgadującemu
zgadującemu
zgadującemu
zgadującej
B. zgadującego
zgadującego
zgadujący
zgadujące
zgadującą
N. zgadującym
zgadującym
zgadującym
zgadującym
zgadującą
Ms. zgadującym
zgadującym
zgadującym
zgadującym
zgadującej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. zgadujący
zgadujący
zgadujące
zgadujące
D. zgadujących
zgadujących
zgadujących
zgadujących
C. zgadującym
zgadującym
zgadującym
zgadującym
B. zgadujących
zgadujących
zgadujących
zgadujące
N. zgadującymi
zgadującymi
zgadującymi
zgadującymi
Ms. zgadujących
zgadujących
zgadujących
zgadujących
imiesłów przymiotnikowy bierny: zgadywany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. zgadywany
zgadywany
zgadywany
zgadywane
zgadywana
D. zgadywanego
zgadywanego
zgadywanego
zgadywanego
zgadywanej
C. zgadywanemu
zgadywanemu
zgadywanemu
zgadywanemu
zgadywanej
B. zgadywanego
zgadywanego
zgadywany
zgadywane
zgadywaną
N. zgadywanym
zgadywanym
zgadywanym
zgadywanym
zgadywaną
Ms. zgadywanym
zgadywanym
zgadywanym
zgadywanym
zgadywanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. zgadywani
zgadywani
zgadywane
zgadywane
D. zgadywanych
zgadywanych
zgadywanych
zgadywanych
C. zgadywanym
zgadywanym
zgadywanym
zgadywanym
B. zgadywanych
zgadywanych
zgadywanych
zgadywane
N. zgadywanymi
zgadywanymi
zgadywanymi
zgadywanymi
Ms. zgadywanych
zgadywanych
zgadywanych
zgadywanych
odpowiednik aspektowy: zgadnąć
-
Rzosobowy + zgadywać + CORzosobowy + zgadywać + że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE -
Zob. gadać