spać - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

być pogrążonym we śnie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Świat zwierząt

budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

synonimy:

chrapać
kimać
lulać
lulu
spaciać
spaćkać

spać na boku, na brzuchu; na łóżku, na kanapie, na karimacie, na materacu, na pryczy, na sianie, na styropianie; na dworcu, na dworze, na ławce, na plaży
spać po obiedzie
spać pod kołdrą, pod kocem
spać w piżamie; w hamaku, w namiocie, w śpiworze
spać długo, dobrze, głęboko, kamieniem, kamiennym snem, krótko, lekko, mocno, słodko, spokojnie, twardo, źle; na wznak; na waleta, pokotem; nago; pod gołym niebem
spać jak aniołek, jak dziecko, jak kamień, jak kłoda, jak niemowlę, jak suseł, jak zabity, jak zając (pod miedzą), jak zarżnięty
kłaść się, położyć się spać; nie dawać komuś spać; nie móc spać; komuś chce się spać
spać i śnić, spać i spać; jeść, pić i spać

	Kiedy Marek skończył czytać, Marta już spała. źródło: NKJP: Cezary Michalski: Siła odpychania, 2002
	Od dawna nie spała tak mocno i tak spokojnie. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Wielką miłość tanio sprzedam, 2003
	Udając, że śpi, obserwował spod rzęs jej spokojny profil, zwrócony ku sufitowi. źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Światło i lęk. Opowiadania starej daty, 2003
	Wśród antycznych ruin powstało miasteczko pielgrzymów. Większość spała pod gołym niebem w śpiworach, niektórzy rozstawili namioty. źródło: NKJP: M. Barwicka: Ostatnia pielgrzymka Jana Pawła II. Długie pożegnanie, Tygodnik Ciechanowski, 2005-04-08
	W czasie rejsów spał w ubraniu i w butach, zawsze gotowy do wyjścia na pokład w momencie zagrożenia. źródło: NKJP: Mariusz Zaruski, Wojciech Szatkowski: Mariusz Zaruski - szkic do portretu człowieka (cz. 2), Tygodnik Podhalański, nr 22, 1999

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

bezosobnik: spano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę spał będę spać	będę spała będę spać	będę spało będę spać	będziemy spali będziemy spać	będziemy spały będziemy spać
2 os.	będziesz spał będziesz spać	będziesz spała będziesz spać	będziesz spało będziesz spać	będziecie spali będziecie spać	będziecie spały będziecie spać
3 os.	będzie spał będzie spać	będzie spała będzie spać	będzie spało będzie spać	będą spali będą spać	będą spały będą spać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		śpijmy
2 os.	śpij	śpijcie

Tryb warunkowy

bezosobnik: spano by

bezokolicznik: spać

imiesłów przysłówkowy współczesny: śpiąc

gerundium: spanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: śpiący

Rz _żywotny

+

spać

+

psł. *sъpati, *sъp'ǫ