pęcznieć - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

zwiększać swoją objętość, wypełniając się cieczą

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

stan skupienia, trwałość materii

synonimy:

nabrzmiewać

	Błonnik pęcznieje w żołądku, dając uczucie sytości, a także wiąże tłuszcze. źródło: NKJP: Cosmodieta, Cosmopolitan, 2001, nr 03
	Góra ziemi zaczęła pęcznieć od wody jak gąbka, pękać i osuwać się. źródło: NKJP: Anna Szulc: Narodowy placek, Polityka, 2002, nr 2345
	Małżeństwo Helena i Seweryn Krzemieniewscy [...] wsławili się pionierskimi pracami nad oddychaniem nasion (wykazali wpływ potasu na proces kiełkowania i stwierdzili, że wartość oddychania wzrasta od chwili pęcznienia nasion). źródło: NKJP: Piotr Köhler: Botanika w Towarzystwie Naukowym Krakowskim, Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Umiejętności (1815-1952, 2002
	Węże i pająki aż pęczniały od jadu. źródło: NKJP: Mieczysław Czuma: Kanikuła albo Psia Gwiazda, Dziennik Polski - Pejzaż, 2001-08-04

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pęczniałem +(e)m pęczniał	pęczniałam +(e)m pęczniała	pęczniałom +(e)m pęczniało	pęcznieliśmy +(e)śmy pęcznieli	pęczniałyśmy +(e)śmy pęczniały
2 os.	pęczniałeś +(e)ś pęczniał	pęczniałaś +(e)ś pęczniała	pęczniałoś +(e)ś pęczniało	pęcznieliście +(e)ście pęcznieli	pęczniałyście +(e)ście pęczniały
3 os.	pęczniał	pęczniała	pęczniało	pęcznieli	pęczniały

bezosobnik: pęczniano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę pęczniał będę pęcznieć	będę pęczniała będę pęcznieć	będę pęczniało będę pęcznieć	będziemy pęcznieli będziemy pęcznieć	będziemy pęczniały będziemy pęcznieć
2 os.	będziesz pęczniał będziesz pęcznieć	będziesz pęczniała będziesz pęcznieć	będziesz pęczniało będziesz pęcznieć	będziecie pęcznieli będziecie pęcznieć	będziecie pęczniały będziecie pęcznieć
3 os.	będzie pęczniał będzie pęcznieć	będzie pęczniała będzie pęcznieć	będzie pęczniało będzie pęcznieć	będą pęcznieli będą pęcznieć	będą pęczniały będą pęcznieć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		pęczniejmy
2 os.	pęczniej	pęczniejcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pęczniałbym bym pęczniał	pęczniałabym bym pęczniała	pęczniałobym bym pęczniało	pęcznielibyśmy byśmy pęcznieli	pęczniałybyśmy byśmy pęczniały
2 os.	pęczniałbyś byś pęczniał	pęczniałabyś byś pęczniała	pęczniałobyś byś pęczniało	pęcznielibyście byście pęcznieli	pęczniałybyście byście pęczniały
3 os.	pęczniałby by pęczniał	pęczniałaby by pęczniała	pęczniałoby by pęczniało	pęcznieliby by pęcznieli	pęczniałyby by pęczniały

bezosobnik: pęczniano by

bezokolicznik: pęcznieć

imiesłów przysłówkowy współczesny: pęczniejąc

gerundium: pęcznienie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: pęczniejący

odpowiednik aspektowy: napęcznieć

Rz_nieżywotny

+

pęcznieć

+

(od CZEGO)

psł. *pǫčnǫti 'zacząć się nadymać, wzdymać, nabrzmiewać'

Prawdopodobnie z pierwotnego *pęcznąć z psł. *pǫčnǫti; wtórna postać pęcznieć analogicznie do gęstnieć, rzednieć