koncentrować - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

1.

kierować wszystkie myśli lub wysiłki na coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:

skupiać
ześrodkowywać

Połączenia

koncentrować działalność, działania, energię, myśli, rozważania, siły, spojrzenie, uczucia, uwagę, wysiłki, wzrok, zainteresowania
koncentrować na gestach, na jakiejś kwestii, na słowach, na pracy, na problemie, na sprawach doraźnych, na rozwiązywaniu problemów
koncentrować wokół jakiejś osoby, wokół jakiejś sprawy, wokół jakiegoś zagadnienia

Cytaty

	[…] wbiłam wzrok w policjanta, ze wszelkich sił próbując koncentrować uwagę na tym, co mówi. źródło: NKJP: Tomasz Bochiński: Bardzo zły, Esensja, 2007, nr 8
	Czytałem przez godzinę, z trudem koncentrując wzrok na zawiłych literach, starając się rozszyfrować archaiczny język, który właściwie poznawałem od nowa. źródło: NKJP: Objawienie, Esensja, 2006, nr 4
	Całą myśl koncentrował na jednym. Jak okiełznać strach, wytrzymać na przesłuchaniu tak długo, jak się da? źródło: NKJP: Marcin Wolski: Alterland, 2003
	[…] historiografia obca XIX w. koncentrowała swe rozważania najczęściej na zewnętrznym położeniu Polski, na okolicznościach i samym przebiegu rozbiorów. źródło: NKJP: Marian Henryk Serejski: Europa a rozbiory Polski, 2009
	Swoje zainteresowania naukowe koncentruje wokół zagadnień socjologii organizacji, ekonomicznej socjologii i teorii organizacji. źródło: NKJP: Kryspin Karczmarczuk: Adaptacja przedsiębiorstw NFI do warunków otoczenia, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	koncentruję	koncentrujemy
2 os.	koncentrujesz	koncentrujecie
3 os.	koncentruje	koncentrują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	koncentrowałem +(e)m koncentrował	koncentrowałam +(e)m koncentrowała	koncentrowałom +(e)m koncentrowało	koncentrowaliśmy +(e)śmy koncentrowali	koncentrowałyśmy +(e)śmy koncentrowały
2 os.	koncentrowałeś +(e)ś koncentrował	koncentrowałaś +(e)ś koncentrowała	koncentrowałoś +(e)ś koncentrowało	koncentrowaliście +(e)ście koncentrowali	koncentrowałyście +(e)ście koncentrowały
3 os.	koncentrował	koncentrowała	koncentrowało	koncentrowali	koncentrowały

bezosobnik: koncentrowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę koncentrował będę koncentrować	będę koncentrowała będę koncentrować	będę koncentrowało będę koncentrować	będziemy koncentrowali będziemy koncentrować	będziemy koncentrowały będziemy koncentrować
2 os.	będziesz koncentrował będziesz koncentrować	będziesz koncentrowała będziesz koncentrować	będziesz koncentrowało będziesz koncentrować	będziecie koncentrowali będziecie koncentrować	będziecie koncentrowały będziecie koncentrować
3 os.	będzie koncentrował będzie koncentrować	będzie koncentrowała będzie koncentrować	będzie koncentrowało będzie koncentrować	będą koncentrowali będą koncentrować	będą koncentrowały będą koncentrować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		koncentrujmy
2 os.	koncentruj	koncentrujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	koncentrowałbym bym koncentrował	koncentrowałabym bym koncentrowała	koncentrowałobym bym koncentrowało	koncentrowalibyśmy byśmy koncentrowali	koncentrowałybyśmy byśmy koncentrowały
2 os.	koncentrowałbyś byś koncentrował	koncentrowałabyś byś koncentrowała	koncentrowałobyś byś koncentrowało	koncentrowalibyście byście koncentrowali	koncentrowałybyście byście koncentrowały
3 os.	koncentrowałby by koncentrował	koncentrowałaby by koncentrowała	koncentrowałoby by koncentrowało	koncentrowaliby by koncentrowali	koncentrowałyby by koncentrowały

bezosobnik: koncentrowano by

bezokolicznik: koncentrować

imiesłów przysłówkowy współczesny: koncentrując

gerundium: koncentrowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	koncentrowanie	koncentrowania
D.	koncentrowania	koncentrowań
C.	koncentrowaniu	koncentrowaniom
B.	koncentrowanie	koncentrowania
N.	koncentrowaniem	koncentrowaniami
Ms.	koncentrowaniu	koncentrowaniach
W.	koncentrowanie	koncentrowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: koncentrujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	koncentrujący	koncentrujący	koncentrujący	koncentrujące	koncentrująca
D.	koncentrującego	koncentrującego	koncentrującego	koncentrującego	koncentrującej
C.	koncentrującemu	koncentrującemu	koncentrującemu	koncentrującemu	koncentrującej
B.	koncentrującego	koncentrującego	koncentrujący	koncentrujące	koncentrującą
N.	koncentrującym	koncentrującym	koncentrującym	koncentrującym	koncentrującą
Ms.	koncentrującym	koncentrującym	koncentrującym	koncentrującym	koncentrującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	koncentrujący	koncentrujący	koncentrujące	koncentrujące
D.	koncentrujących	koncentrujących	koncentrujących	koncentrujących
C.	koncentrującym	koncentrującym	koncentrującym	koncentrującym
B.	koncentrujących	koncentrujących	koncentrujących	koncentrujące
N.	koncentrującymi	koncentrującymi	koncentrującymi	koncentrującymi
Ms.	koncentrujących	koncentrujących	koncentrujących	koncentrujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: koncentrowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	koncentrowany	koncentrowany	koncentrowany	koncentrowane	koncentrowana
D.	koncentrowanego	koncentrowanego	koncentrowanego	koncentrowanego	koncentrowanej
C.	koncentrowanemu	koncentrowanemu	koncentrowanemu	koncentrowanemu	koncentrowanej
B.	koncentrowanego	koncentrowanego	koncentrowany	koncentrowane	koncentrowaną
N.	koncentrowanym	koncentrowanym	koncentrowanym	koncentrowanym	koncentrowaną
Ms.	koncentrowanym	koncentrowanym	koncentrowanym	koncentrowanym	koncentrowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	koncentrowani	koncentrowani	koncentrowane	koncentrowane
D.	koncentrowanych	koncentrowanych	koncentrowanych	koncentrowanych
C.	koncentrowanym	koncentrowanym	koncentrowanym	koncentrowanym
B.	koncentrowanych	koncentrowanych	koncentrowanych	koncentrowane
N.	koncentrowanymi	koncentrowanymi	koncentrowanymi	koncentrowanymi
Ms.	koncentrowanych	koncentrowanych	koncentrowanych	koncentrowanych

odpowiednik aspektowy: skoncentrować

Składnia

Rz_osobowy

+

koncentrować

+

CO + na KIM/CZYM | wokół KOGO/CZEGO

Pochodzenie

fr. concentrer 'skupiać'

niem. konzentrieren 'skupiać'