przemijać

  • książk.  stopniowo kończyć się, przestając istnieć
  • KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości czasu

    • czas, świat; miłość, uroda, życie; moda; wszystko przemija; przemija dzień za dniem; chwała, postać świata
    • bezpowrotnie, szybko przemijać
    • poczucie, symbol przemijania
  • Stary sztambuch (czyt. pamiętnik), powiedział: Wszystko na świecie przemija powoli, pamięć o szczęściu, o tym co boli... Wszystko przemija, tak chce przeznaczenie, i tylko jedno zostaje, wspomnienie.

    źródło: NKJP: Barbara Wierzbicka: Groch z kapustą, czyli baby w kuchni rozmyślania, 2005

    Z esejów Eustachego Rylskiego płynie kilka niezbyt wesołych wniosków. Jeden z nich jest taki, że zachwyt literaturą, podobnie jak młodość, bezpowrotnie przemija.

    źródło: NKJP: Michał Foerster: Smutno jest czytać, Esensja, 2009-11-08

    Nie mogłem także przy tym nie zadumać się smętnie, jak szybko przemija chwała tego świata.

    źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Ogród miłości, 2006

    Podobne przemijające zaburzenia występują również na skutek znużenia, niedoboru snu lub innych czynników działających astenizująco (osłabiająco, od greckiego słowa astheneia - słabość).

    źródło: NKJP: Marek Jarosz: Nasze zdrowie - Co Każdy powinien wiedzieć o chorobach psychicznych, 2004

    Ich jedyną ambicją jest potwierdzanie się w licznych romansach z młodymi kobietami. W ten sposób walczą z własnym strachem, poczuciem przemijania i nadchodzącą śmiercią.

    źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. przemijam
    przemijamy
    2 os. przemijasz
    przemijacie
    3 os. przemija
    przemijają

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. przemijałem
    +(e)m przemijał
    przemijałam
    +(e)m przemijała
    przemijałom
    +(e)m przemijało
    przemijaliśmy
    +(e)śmy przemijali
    przemijałyśmy
    +(e)śmy przemijały
    2 os. przemijałeś
    +(e)ś przemijał
    przemijałaś
    +(e)ś przemijała
    przemijałoś
    +(e)ś przemijało
    przemijaliście
    +(e)ście przemijali
    przemijałyście
    +(e)ście przemijały
    3 os. przemijał
    przemijała
    przemijało
    przemijali
    przemijały

    bezosobnik: przemijano

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę przemijał
    będę przemijać
    będę przemijała
    będę przemijać
    będę przemijało
    będę przemijać
    będziemy przemijali
    będziemy przemijać
    będziemy przemijały
    będziemy przemijać
    2 os. będziesz przemijał
    będziesz przemijać
    będziesz przemijała
    będziesz przemijać
    będziesz przemijało
    będziesz przemijać
    będziecie przemijali
    będziecie przemijać
    będziecie przemijały
    będziecie przemijać
    3 os. będzie przemijał
    będzie przemijać
    będzie przemijała
    będzie przemijać
    będzie przemijało
    będzie przemijać
    będą przemijali
    będą przemijać
    będą przemijały
    będą przemijać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. przemijajmy
    2 os. przemijaj
    przemijajcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. przemijałbym
    bym przemijał
    przemijałabym
    bym przemijała
    przemijałobym
    bym przemijało
    przemijalibyśmy
    byśmy przemijali
    przemijałybyśmy
    byśmy przemijały
    2 os. przemijałbyś
    byś przemijał
    przemijałabyś
    byś przemijała
    przemijałobyś
    byś przemijało
    przemijalibyście
    byście przemijali
    przemijałybyście
    byście przemijały
    3 os. przemijałby
    by przemijał
    przemijałaby
    by przemijała
    przemijałoby
    by przemijało
    przemijaliby
    by przemijali
    przemijałyby
    by przemijały

    bezosobnik: przemijano by

    bezokolicznik: przemijać

    imiesłów przysłówkowy współczesny: przemijając

    gerundium: przemijanie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: przemijający

    odpowiednik aspektowy: przeminąć

  • Zob. mijać

CHRONOLOGIZACJA:
SStp
SPXVI
SKN
SJPXVII
STR
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 14.12.2011