-
1.
decydować się na zrobienie czegoś, pokonując jakieś obawy, łamiąc jakieś zasady
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
synonimy: odważać się
-
- ośmielać się apelować do kogoś, atakować, bronić czegoś, krytykować coś, myśleć, odpowiadać, postawić pytanie, tezę..., powiedzieć, prosić, protestować, przypomnieć, sądzić, stwierdzić, twierdzić, wyrazić pogląd, zabierać głos, zaapelować, zauważyć, zwrócić uwagę
-
[...] w Albanii nie tylko nie mówiło się o Kosowie, ale wręcz prześladowano tych, którzy ośmielali się protestować przeciwko serbskim zbrodniom.
źródło: NKJP: Ismail Kadare; (z Francuskiego Tłumaczył Adam Luft: Dramat domu Szehu, Gazeta Wyborcza, 1993-09-11
Niech nasza demonstracja będzie ostrzeżeniem dla wszystkich polityków ośmielających się manipulować społeczeństwem poprzez składanie deklaracji, których później nie zamierzają realizować.
źródło: NKJP: Piotr Najsztub; Paweł Smoleński: Parada blagierów, Gazeta Wyborcza, 1993-02-04
Przyzwyczaił się, że każda osoba, która podczas postoju w Nowym Jorku trafiała do jego baru, była spragniona polskich wódek. Innych napojów nigdy nie ośmielał się nawet proponować.
źródło: NKJP: Karol Olgierd Borchardt: Szaman morski, 1985
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. ośmielam się
ośmielamy się
2 os. ośmielasz się
ośmielacie się
3 os. ośmiela się
ośmielają się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. ośmielałem się
+(e)m się ośmielał
ośmielałam się
+(e)m się ośmielała
ośmielałom się
+(e)m się ośmielało
ośmielaliśmy się
+(e)śmy się ośmielali
ośmielałyśmy się
+(e)śmy się ośmielały
2 os. ośmielałeś się
+(e)ś się ośmielał
ośmielałaś się
+(e)ś się ośmielała
ośmielałoś się
+(e)ś się ośmielało
ośmielaliście się
+(e)ście się ośmielali
ośmielałyście się
+(e)ście się ośmielały
3 os. ośmielał się
ośmielała się
ośmielało się
ośmielali się
ośmielały się
bezosobnik: ośmielano się
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę się ośmielał
będę się ośmielać
będę się ośmielała
będę się ośmielać
będę się ośmielało
będę się ośmielać
będziemy się ośmielali
będziemy się ośmielać
będziemy się ośmielały
będziemy się ośmielać
2 os. będziesz się ośmielał
będziesz się ośmielać
będziesz się ośmielała
będziesz się ośmielać
będziesz się ośmielało
będziesz się ośmielać
będziecie się ośmielali
będziecie się ośmielać
będziecie się ośmielały
będziecie się ośmielać
3 os. będzie się ośmielał
będzie się ośmielać
będzie się ośmielała
będzie się ośmielać
będzie się ośmielało
będzie się ośmielać
będą się ośmielali
będą się ośmielać
będą się ośmielały
będą się ośmielać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. ośmielajmy się
2 os. ośmielaj się
ośmielajcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. ośmielałbym się
bym się ośmielał
ośmielałabym się
bym się ośmielała
ośmielałobym się
bym się ośmielało
ośmielalibyśmy się
byśmy się ośmielali
ośmielałybyśmy się
byśmy się ośmielały
2 os. ośmielałbyś się
byś się ośmielał
ośmielałabyś się
byś się ośmielała
ośmielałobyś się
byś się ośmielało
ośmielalibyście się
byście się ośmielali
ośmielałybyście się
byście się ośmielały
3 os. ośmielałby się
by się ośmielał
ośmielałaby się
by się ośmielała
ośmielałoby się
by się ośmielało
ośmielaliby się
by się ośmielali
ośmielałyby się
by się ośmielały
bezosobnik: ośmielano by się
bezokolicznik: ośmielać się
imiesłów przysłówkowy współczesny: ośmielając się
gerundium: ośmielanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. ośmielanie się
ośmielania się
D. ośmielania się
ośmielań się
C. ośmielaniu się
ośmielaniom się
B. ośmielanie się
ośmielania się
N. ośmielaniem się
ośmielaniami się
Ms. ośmielaniu się
ośmielaniach się
W. ośmielanie się
ośmielania się
imiesłów przymiotnikowy czynny: ośmielający się
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. ośmielający się
ośmielający się
ośmielający się
ośmielające się
ośmielająca się
D. ośmielającego się
ośmielającego się
ośmielającego się
ośmielającego się
ośmielającej się
C. ośmielającemu się
ośmielającemu się
ośmielającemu się
ośmielającemu się
ośmielającej się
B. ośmielającego się
ośmielającego się
ośmielający się
ośmielające się
ośmielającą się
N. ośmielającym się
ośmielającym się
ośmielającym się
ośmielającym się
ośmielającą się
Ms. ośmielającym się
ośmielającym się
ośmielającym się
ośmielającym się
ośmielającej się
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. ośmielający się
ośmielający się
ośmielające się
ośmielające się
D. ośmielających się
ośmielających się
ośmielających się
ośmielających się
C. ośmielającym się
ośmielającym się
ośmielającym się
ośmielającym się
B. ośmielających się
ośmielających się
ośmielających się
ośmielające się
N. ośmielającymi się
ośmielającymi się
ośmielającymi się
ośmielającymi się
Ms. ośmielających się
ośmielających się
ośmielających się
ośmielających się
odpowiednik aspektowy: ośmielić się
-
+ ośmielać się + BEZOKOLICZNIK -
Zob. śmiały