Jak korzystać ze słownika?

przeniknąć

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

4. ciemność wzrokiem

  • Definicja

    4.

    dostrzec coś, co jest ukryte
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

    Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

    zmysły

  • Połączenia
    • przeniknąć ciemność
    • przeniknąć coś wzrokiem
  • Cytaty

    [...] wytężoną uwagę skierował na zarośla, jakie się kłębiły po obu stronach szosy. Bystrym wzrokiem starał się przeniknąć gęstwinę.

    źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Dzikie banany, 1960

    Porucznik tymczasem rozglądał się dokoła, próżno usiłując przeniknąć ciemności.

    źródło: NKJP: Wacław Gąsiorowski: Huragan, 2000

    Psychiatrę skłonni jesteśmy widzieć jako człowieka, który potrafi nas przeniknąć na wskroś i dostrzec nasze problemy.

    źródło: NKJP: Marek Jarosz: Wspomnienia psychiatry, 2001
  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. przeniknę
    		 przenikniemy
    2 os. przenikniesz
    		 przenikniecie
    3 os. przeniknie
    		 przenikną

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. przeniknąłem
    +(e)m przeniknął
    		 przeniknęłam
    +(e)m przeniknęła
    		 przeniknęłom
    +(e)m przeniknęło
    		 przeniknęliśmy
    +(e)śmy przeniknęli
    		 przeniknęłyśmy
    +(e)śmy przeniknęły
    2 os. przeniknąłeś
    +(e)ś przeniknął
    		 przeniknęłaś
    +(e)ś przeniknęła
    		 przeniknęłoś
    +(e)ś przeniknęło
    		 przeniknęliście
    +(e)ście przeniknęli
    		 przeniknęłyście
    +(e)ście przeniknęły
    3 os. przeniknął
    		 przeniknęła
    		 przeniknęło
    		 przeniknęli
    		 przeniknęły

    bezosobnik: przeniknięto

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. przeniknijmy
    2 os. przeniknij
    		 przeniknijcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. przeniknąłbym
    bym przeniknął
    		 przeniknęłabym
    bym przeniknęła
    		 przeniknęłobym
    bym przeniknęło
    		 przeniknęlibyśmy
    byśmy przeniknęli
    		 przeniknęłybyśmy
    byśmy przeniknęły
    2 os. przeniknąłbyś
    byś przeniknął
    		 przeniknęłabyś
    byś przeniknęła
    		 przeniknęłobyś
    byś przeniknęło
    		 przeniknęlibyście
    byście przeniknęli
    		 przeniknęłybyście
    byście przeniknęły
    3 os. przeniknąłby
    by przeniknął
    		 przeniknęłaby
    by przeniknęła
    		 przeniknęłoby
    by przeniknęło
    		 przeniknęliby
    by przeniknęli
    		 przeniknęłyby
    by przeniknęły

    bezosobnik: przeniknięto by

    bezokolicznik: przeniknąć

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeniknąwszy

    gerundium: przeniknięcie

    imiesłów przymiotnikowy bierny: przeniknięty

    odpowiednik aspektowy: przenikać

  • Składnia
    Rzosobowy + przeniknąć +
    (CZYM) + CO
  • Pochodzenie

    Czasownik z przedrostkiem prze- od psł. *niknǫti 'wydostawać się na powierzchnię, wynurzać się; wyrastać, wschodzić, kiełkować; pojawiać się'