przysięgać - Wielki słownik języka polskiego PAN

uroczyście obiecywać lub zapewniać o prawdziwości czegoś, odwołując się do wartości sakralnych lub innych, cennych dla danej osoby

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Tradycja

zwyczaje i obyczaje

hiperonimy:

obiecywać
przyrzekać

przysięgać miłość, posłuszeństwo, uczciwość małżeńską, wierność, zemstę
przysięgać cesarzowi, królowi, mężowi, papieżowi, sobie w duchu, żonie
przysięgać na Biblię, na Boga, na ewangelię, na krucyfiks, na krzyż, na medalik Matki Boskiej, na śmierć, na zdrowie matki
przysięgać na wszystkie świętości

	Przysięgałem braterstwo obcemu człowiekowi i dzisiaj spłacam tę przysięgę jego dzieciom. źródło: KWSJP: Joanna Szymczyk: Ewa i złoty kot, 2004
	Ja nic nie wiedziałam. Przysięgam... przysięgam, że mówię prawdę! źródło: KWSJP: Zygmunt Zeydler-Zborowski: Czarny mercedes, 1958
	Kiedyśmy sobie przysięgali na stopniach ołtarza, nie słyszałem ani naszych słów, ani błogosławiącego nas księdza. źródło: KWSJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996
	Przysięgaliśmy bronić konstytucji i przysiędze pozostaniemy wierni. źródło: KWSJP: Grzegorz Mathea: IV Rzeczpospolita, 2005
	To wszystko plotki, przysięgam na Boga. źródło: KWSJP: Jewhen Hucało: Domowe ognisko, 1978

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przysięgałem +(e)m przysięgał	przysięgałam +(e)m przysięgała	przysięgałom +(e)m przysięgało	przysięgaliśmy +(e)śmy przysięgali	przysięgałyśmy +(e)śmy przysięgały
2 os.	przysięgałeś +(e)ś przysięgał	przysięgałaś +(e)ś przysięgała	przysięgałoś +(e)ś przysięgało	przysięgaliście +(e)ście przysięgali	przysięgałyście +(e)ście przysięgały
3 os.	przysięgał	przysięgała	przysięgało	przysięgali	przysięgały

bezosobnik: przysięgano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przysięgał będę przysięgać	będę przysięgała będę przysięgać	będę przysięgało będę przysięgać	będziemy przysięgali będziemy przysięgać	będziemy przysięgały będziemy przysięgać
2 os.	będziesz przysięgał będziesz przysięgać	będziesz przysięgała będziesz przysięgać	będziesz przysięgało będziesz przysięgać	będziecie przysięgali będziecie przysięgać	będziecie przysięgały będziecie przysięgać
3 os.	będzie przysięgał będzie przysięgać	będzie przysięgała będzie przysięgać	będzie przysięgało będzie przysięgać	będą przysięgali będą przysięgać	będą przysięgały będą przysięgać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przysięgajmy
2 os.	przysięgaj	przysięgajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przysięgałbym bym przysięgał	przysięgałabym bym przysięgała	przysięgałobym bym przysięgało	przysięgalibyśmy byśmy przysięgali	przysięgałybyśmy byśmy przysięgały
2 os.	przysięgałbyś byś przysięgał	przysięgałabyś byś przysięgała	przysięgałobyś byś przysięgało	przysięgalibyście byście przysięgali	przysięgałybyście byście przysięgały
3 os.	przysięgałby by przysięgał	przysięgałaby by przysięgała	przysięgałoby by przysięgało	przysięgaliby by przysięgali	przysięgałyby by przysięgały

bezosobnik: przysięgano by

bezokolicznik: przysięgać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przysięgając

gerundium: przysięganie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: przysięgający

imiesłów przymiotnikowy bierny: przysięgany

Zob. przysiąc