powstrzymać się - Wielki słownik języka polskiego PAN

z wysiłkiem zrezygnować ze zrobienia, okazania lub wypowiedzenia czegoś

[pofstszymać sie] lub pot. [pofsszczymać sie], lub pot. [pofszczszymać sie]

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

	synonimy:	pohamować się
	hiperonimy:	opanować się

powstrzymać się od działania, od komentarzy, od łez, od ocen, od odpowiedzi, od palenia, od picia, od płaczu, od pytania, od pracy, od przemocy, od śmiechu, od udziału w czymś
powstrzymać się przed agresją, przed zrobieniem czegoś
powstrzymać się z trudem
musieć, nie móc, nie potrafić, nie umieć, woleć powstrzymać się

	Starał się otwarcie nie gapić na jej nogi, ale nie mógł powstrzymać się przed zerkaniem. źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008
	Z trudem powstrzymał się, by nie zejść do hotelowego baru i nie wrócić na górę z dwoma oszronionymi czteropakami piwa. źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010
	Ojcowie soborowi powstrzymali się od wypowiedzi na temat miejsca i czasu trwania czyśćca oraz natury cierpień czyśćcowych. źródło: NKJP: Kinga Helena Szczurek: Katolicka nauka o czyśćcu i formy niesienia pomocy zmarłym, 2008
	Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z przykrością spoglądam na puste ławy rządowe... no, ale już powstrzymajmy się od złośliwości. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 19.10.1994
	Bardzo ważną zasadą było powstrzymanie się od walki w czasie świątecznym. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Historia i fantastyka, 2005

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	powstrzymałem się +(e)m się powstrzymał	powstrzymałam się +(e)m się powstrzymała	powstrzymałom się +(e)m się powstrzymało	powstrzymaliśmy się +(e)śmy się powstrzymali	powstrzymałyśmy się +(e)śmy się powstrzymały
2 os.	powstrzymałeś się +(e)ś się powstrzymał	powstrzymałaś się +(e)ś się powstrzymała	powstrzymałoś się +(e)ś się powstrzymało	powstrzymaliście się +(e)ście się powstrzymali	powstrzymałyście się +(e)ście się powstrzymały
3 os.	powstrzymał się	powstrzymała się	powstrzymało się	powstrzymali się	powstrzymały się

bezosobnik: powstrzymano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		powstrzymajmy się
2 os.	powstrzymaj się	powstrzymajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	powstrzymałbym się bym się powstrzymał	powstrzymałabym się bym się powstrzymała	powstrzymałobym się bym się powstrzymało	powstrzymalibyśmy się byśmy się powstrzymali	powstrzymałybyśmy się byśmy się powstrzymały
2 os.	powstrzymałbyś się byś się powstrzymał	powstrzymałabyś się byś się powstrzymała	powstrzymałobyś się byś się powstrzymało	powstrzymalibyście się byście się powstrzymali	powstrzymałybyście się byście się powstrzymały
3 os.	powstrzymałby się by się powstrzymał	powstrzymałaby się by się powstrzymała	powstrzymałoby się by się powstrzymało	powstrzymaliby się by się powstrzymali	powstrzymałyby się by się powstrzymały

bezosobnik: powstrzymano by się

bezokolicznik: powstrzymać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: powstrzymawszy się

gerundium: powstrzymanie się

rodzaj gramatyczny: dk

odpowiednik aspektowy: powstrzymywać się

+

powstrzymać się

+

przed CZYM | od CZEGO + (by) BEZOKOLICZNIK

Zob. trzymać