Jak korzystać ze słownika?

radość

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1.a stan psychiczny

  • Definicja

    1.a

    stan psychiczny wywołany tym, co bardzo lubimy, co jest dla nas dobre i sprawia nam ogromną przyjemność, charakteryzujący się silnymi i widocznymi reakcjami, np. okrzykami czy podskokami
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Stany psychiczne człowieka

    emocje i uczucia

  • Relacje znaczeniowe
    synonimy:  radocha
    antonimy:  smutek
    hiperonimy:  uczucie
  • Połączenia
    • autentyczna, dzika, głęboka, prawdziwa, szalona, szczególna, szczera, wewnętrzna; duża, największa, ogromna, wielka; nieopisana, nieukrywana, niezmącona; nagła, niespodziewana, spontaniczna, świąteczna, wieczna; powszechna, wspólna; dziecięca, dziecinna, ludzka radość
    • radość dzieci, dziecka; gospodarzy, gości, kibiców, piłkarzy; bycia kimś, istnienia; czytania, dawania, malowania, muzykowania, pisania, seksu, tworzenia
    • radość bez końca; radość dla dzieci; z choinki, z dzieci, z gry, z sukcesu; z faktu, że zdanie, z powodu czegoś; z bycia kimś/gdzieś, z narodzin kogoś, z odzyskania czegoś, z powrotu, z życia; ze spotkania, ze zwycięstwa
    • radość na myśl o czymś, na widok kogoś, na wieść o czymś; przez łzy
    • radość na trybunach; na twarzy; w głosie, w oczach, w sercu; w domu, w rodzinie, w życiu
    • radość i cierpienie, radość i duma, radość i miłość, radość i nadzieja, radość i przyjemność, radość i satysfakcja, radość i szczęście, radość i śmiech, radość i uśmiech, radość i wdzięczność, radość i wzruszenie, radość i zadowolenie; radości i smutki, radości i troski
    • poczucie, uczucie; eksplozja, krzyk, łzy, objaw, okrzyk, szał, wybuch; atmosfera, gest, symbol, święto, taniec, źródło; chwila, czas, odrobina radości
    • okazja, powody, prawo do radości
    • czas na radość
    • pieśni, wiersze o radości
    • pełen, pełny radości
    • opętany, pijany, przejęty radością
    • daleki od radości; nieprzytomny z radości
    • radość ogarnęła/ogarnia kogoś; opanowała kogoś, panowała gdzieś, zapanowała gdzieś;
    • wraca; trwa; wypełnia kogoś; kipi, tryska
    • doświadczać, doznawać; dostarczać; pozbawić/pozbawiać; (nie) kryć radości; życzyć radości
    • czuć, mieć, odczuwać, przeżywać; budzić, wzbudzić/wzbudzać; dać/dawać, nieść, przynosić, sprawić/sprawiać; odebrać komuś, tracić; odzyskać, przywrócić; budować, czerpać skądś; okazywać, manifestować, wyrazić/wyrażać radość; dzielić radości (i smutki, troski...)
    • eksplodować, wybuchać; cieszyć się; promienieć, promieniować, tryskać; napawać kogoś, napełnić/napełniać radością; dzielić się, podzielić się radością
    • nie posiadać się; podskoczyć/podskakiwać, skakać, tańczyć; (oczy) błyszczą komuś, chichotać, krzyknąć/krzyczeć, piszczeć, płakać, szaleć, wrzeszczeć, zacierać ręce; eksplodować, oszaleć z radości
    • czekać na kogoś/coś, patrzeć, robić coś; mówić, oznajmić, powitać kogoś, witać kogoś, zawołać; odebrać coś, przyjąć coś z radością
    • żyć w radości
  • Cytaty

    Ilekroć myślę o tym spotkaniu, czuję wzruszenie, ciepło i radość w sercu - wspomina. - Kiedy wspominam, że miałam okazję dotykać jego dłoni i spojrzeć mu w oczy, przechodzi mnie dreszcz. To było cudowne i niesamowite.

    źródło: NKJP: Jaromir Kwiatkowski: Papież był taki nasz, Nowiny, 2006

    Po przybyciu na miejsce nie poczuła goryczy, choć – pomyślała teraz – może powinna: wypełniła ją radość, że Kazimierz żyje, że wita ją z czułością i podziwem.

    źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003

    W snach powracają do nas wszelkie obawy i lęki, nadzieje, pragnienia i oczekiwania. Na nowo przeżywamy radości i smutki, nawiedza nas strach, ale także uczucie zadowolenia.

    źródło: NKJP: Bogna Wernichowska: Skąd się biorą sny?, Dziennik Polski, 2005-09-29

    Niepodległość! Wolność! Zmartwychwstanie! – krzyczymy, płaczemy, obejmujemy się, całujemy opętani radością.

    źródło: NKJP: Henryk Rozpędowski: Charleston, 2002

    I stary wiarus promieniał z radości, ściskał wyciągniętą rękę generała. To była dla niego pamiątka na całe życie.

    źródło: NKJP: Maria Nurowska: Anders, 2008
  • Odmiana

    część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: ż

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. radość
    		 radości
    D. radości
    		 radości
    C. radości
    		 radościom
    B. radość
    		 radości
    N. radością
    		 radościami
    Ms. radości
    		 radościach
    W. radości
    		 radości

    Inne uwagi

    Zwykle lp

  • Składnia
    bez ograniczeń + radość +
    (z CZEGO/KOGO)
    bez ograniczeń + radość +
    (że ZDANIE)
  • Pochodzenie

    psł. radostь

    Zob. rad II