oświadczać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

1.

informować oficjalnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Funkcjonowanie państwa

urzędy i ich funkcjonowanie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

informować

Połączenia

oświadczać pracodawcom; dziennikarzom
oświadczać gotowość do czegoś, wolę czegoś; nieprawdę
ktoś oświadcza, że głosuje za czymś, że popiera coś; że odstępuje od umowy; że coś jest kłamstwem, nieprawdą

Cytaty

Otóż oświadczam, iż nie zamierzam być Pana konkurentem w przyszłym wyścigu prezydenckim, a fakt, że te ważne kwestie poruszane są dziś, a nie na trzy miesiące przed wyborami, obala tezę politycznego wystąpienia.

źródło: NKJP: Robert J. Myśliwy: Myśliwy do Lenka, Nowiny Raciborskie - List do redakcji, 2008-09-16

[...] wystąpili o pieniądze na dożywianie dzieci, oświadczając równocześnie, że samorząd nie jest w stanie uczestniczyć w kosztach.

źródło: NKJP: Dorota Stec-Fus: Szklanki mleka nie widać, Dziennik Polski, 2002-02-04

A przecież wielokrotnie oświadczaliśmy: Tak, chcemy ustawy lustracyjnej, ale takiej, która zapewni bezpieczeństwo państwa.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 06.03.1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	oświadczam	oświadczamy
2 os.	oświadczasz	oświadczacie
3 os.	oświadcza	oświadczają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oświadczałem +(e)m oświadczał	oświadczałam +(e)m oświadczała	oświadczałom +(e)m oświadczało	oświadczaliśmy +(e)śmy oświadczali	oświadczałyśmy +(e)śmy oświadczały
2 os.	oświadczałeś +(e)ś oświadczał	oświadczałaś +(e)ś oświadczała	oświadczałoś +(e)ś oświadczało	oświadczaliście +(e)ście oświadczali	oświadczałyście +(e)ście oświadczały
3 os.	oświadczał	oświadczała	oświadczało	oświadczali	oświadczały

bezosobnik: oświadczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę oświadczał będę oświadczać	będę oświadczała będę oświadczać	będę oświadczało będę oświadczać	będziemy oświadczali będziemy oświadczać	będziemy oświadczały będziemy oświadczać
2 os.	będziesz oświadczał będziesz oświadczać	będziesz oświadczała będziesz oświadczać	będziesz oświadczało będziesz oświadczać	będziecie oświadczali będziecie oświadczać	będziecie oświadczały będziecie oświadczać
3 os.	będzie oświadczał będzie oświadczać	będzie oświadczała będzie oświadczać	będzie oświadczało będzie oświadczać	będą oświadczali będą oświadczać	będą oświadczały będą oświadczać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oświadczajmy
2 os.	oświadczaj	oświadczajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oświadczałbym bym oświadczał	oświadczałabym bym oświadczała	oświadczałobym bym oświadczało	oświadczalibyśmy byśmy oświadczali	oświadczałybyśmy byśmy oświadczały
2 os.	oświadczałbyś byś oświadczał	oświadczałabyś byś oświadczała	oświadczałobyś byś oświadczało	oświadczalibyście byście oświadczali	oświadczałybyście byście oświadczały
3 os.	oświadczałby by oświadczał	oświadczałaby by oświadczała	oświadczałoby by oświadczało	oświadczaliby by oświadczali	oświadczałyby by oświadczały

bezosobnik: oświadczano by

bezokolicznik: oświadczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: oświadczając

gerundium: oświadczanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	oświadczanie	oświadczania
D.	oświadczania	oświadczań
C.	oświadczaniu	oświadczaniom
B.	oświadczanie	oświadczania
N.	oświadczaniem	oświadczaniami
Ms.	oświadczaniu	oświadczaniach
W.	oświadczanie	oświadczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: oświadczający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	oświadczający	oświadczający	oświadczający	oświadczające	oświadczająca
D.	oświadczającego	oświadczającego	oświadczającego	oświadczającego	oświadczającej
C.	oświadczającemu	oświadczającemu	oświadczającemu	oświadczającemu	oświadczającej
B.	oświadczającego	oświadczającego	oświadczający	oświadczające	oświadczającą
N.	oświadczającym	oświadczającym	oświadczającym	oświadczającym	oświadczającą
Ms.	oświadczającym	oświadczającym	oświadczającym	oświadczającym	oświadczającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	oświadczający	oświadczający	oświadczające	oświadczające
D.	oświadczających	oświadczających	oświadczających	oświadczających
C.	oświadczającym	oświadczającym	oświadczającym	oświadczającym
B.	oświadczających	oświadczających	oświadczających	oświadczające
N.	oświadczającymi	oświadczającymi	oświadczającymi	oświadczającymi
Ms.	oświadczających	oświadczających	oświadczających	oświadczających

odpowiednik aspektowy: oświadczyć

Składnia

Rz_osobowy	+	oświadczać	+	(KOMU) + że ZDANIE
Rz_osobowy	+	oświadczać	+	(KOMU) + MOWA WPROST

Pochodzenie

Zob. świadek