poprzedzać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

3.

umieszczać coś lub znajdować się przed czymś w jakimś tekście

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Język

pisanie

Relacje znaczeniowe

antonimy:

nastąpić

Połączenia

poprzedzać wstępem, przedmową

Cytaty

Jakub Górski obok gratulacji dla Henryka Walezego i Stefana Batorego pisał rozprawy teologiczne, poprzedzał przedmowami pisma Orzechowskiego, między innymi osławionego Friciusa.

źródło: NKJP Jerzy Ziomek: Renesans, 1973

W tym czasie popularyzował niektóre nowele Prusa, poprzedzając wstępami ich przeróbki sceniczne, wydawane w warsz. B-tece Świetlicowej [...].

źródło: NKJP: Jerzy Starnawski (red.): Słownik badaczy literatury polskiej - tom IV, 2001

Moją książkę poprzedzają dwa motta. Jedno z Woltera, twierdzącego, że legenda jest siostrzycą historii, drugie z ojca Klimuszki, uważającego, iż czakramy nie mieszczą się w kategoriach europejskiego myślenia.

źródło: NKJP: Ognisko tajemnych sił, Dziennik Polski, 2000-12-22

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	poprzedzam	poprzedzamy
2 os.	poprzedzasz	poprzedzacie
3 os.	poprzedza	poprzedzają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poprzedzałem +(e)m poprzedzał	poprzedzałam +(e)m poprzedzała	poprzedzałom +(e)m poprzedzało	poprzedzaliśmy +(e)śmy poprzedzali	poprzedzałyśmy +(e)śmy poprzedzały
2 os.	poprzedzałeś +(e)ś poprzedzał	poprzedzałaś +(e)ś poprzedzała	poprzedzałoś +(e)ś poprzedzało	poprzedzaliście +(e)ście poprzedzali	poprzedzałyście +(e)ście poprzedzały
3 os.	poprzedzał	poprzedzała	poprzedzało	poprzedzali	poprzedzały

bezosobnik: poprzedzano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę poprzedzał będę poprzedzać	będę poprzedzała będę poprzedzać	będę poprzedzało będę poprzedzać	będziemy poprzedzali będziemy poprzedzać	będziemy poprzedzały będziemy poprzedzać
2 os.	będziesz poprzedzał będziesz poprzedzać	będziesz poprzedzała będziesz poprzedzać	będziesz poprzedzało będziesz poprzedzać	będziecie poprzedzali będziecie poprzedzać	będziecie poprzedzały będziecie poprzedzać
3 os.	będzie poprzedzał będzie poprzedzać	będzie poprzedzała będzie poprzedzać	będzie poprzedzało będzie poprzedzać	będą poprzedzali będą poprzedzać	będą poprzedzały będą poprzedzać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		poprzedzajmy
2 os.	poprzedzaj	poprzedzajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poprzedzałbym bym poprzedzał	poprzedzałabym bym poprzedzała	poprzedzałobym bym poprzedzało	poprzedzalibyśmy byśmy poprzedzali	poprzedzałybyśmy byśmy poprzedzały
2 os.	poprzedzałbyś byś poprzedzał	poprzedzałabyś byś poprzedzała	poprzedzałobyś byś poprzedzało	poprzedzalibyście byście poprzedzali	poprzedzałybyście byście poprzedzały
3 os.	poprzedzałby by poprzedzał	poprzedzałaby by poprzedzała	poprzedzałoby by poprzedzało	poprzedzaliby by poprzedzali	poprzedzałyby by poprzedzały

bezosobnik: poprzedzano by

bezokolicznik: poprzedzać

imiesłów przysłówkowy współczesny: poprzedzając

gerundium: poprzedzanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	poprzedzanie	poprzedzania
D.	poprzedzania	poprzedzań
C.	poprzedzaniu	poprzedzaniom
B.	poprzedzanie	poprzedzania
N.	poprzedzaniem	poprzedzaniami
Ms.	poprzedzaniu	poprzedzaniach
W.	poprzedzanie	poprzedzania

imiesłów przymiotnikowy czynny: poprzedzający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	poprzedzający	poprzedzający	poprzedzający	poprzedzające	poprzedzająca
D.	poprzedzającego	poprzedzającego	poprzedzającego	poprzedzającego	poprzedzającej
C.	poprzedzającemu	poprzedzającemu	poprzedzającemu	poprzedzającemu	poprzedzającej
B.	poprzedzającego	poprzedzającego	poprzedzający	poprzedzające	poprzedzającą
N.	poprzedzającym	poprzedzającym	poprzedzającym	poprzedzającym	poprzedzającą
Ms.	poprzedzającym	poprzedzającym	poprzedzającym	poprzedzającym	poprzedzającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	poprzedzający	poprzedzający	poprzedzające	poprzedzające
D.	poprzedzających	poprzedzających	poprzedzających	poprzedzających
C.	poprzedzającym	poprzedzającym	poprzedzającym	poprzedzającym
B.	poprzedzających	poprzedzających	poprzedzających	poprzedzające
N.	poprzedzającymi	poprzedzającymi	poprzedzającymi	poprzedzającymi
Ms.	poprzedzających	poprzedzających	poprzedzających	poprzedzających

imiesłów przymiotnikowy bierny: poprzedzany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	poprzedzany	poprzedzany	poprzedzany	poprzedzane	poprzedzana
D.	poprzedzanego	poprzedzanego	poprzedzanego	poprzedzanego	poprzedzanej
C.	poprzedzanemu	poprzedzanemu	poprzedzanemu	poprzedzanemu	poprzedzanej
B.	poprzedzanego	poprzedzanego	poprzedzany	poprzedzane	poprzedzaną
N.	poprzedzanym	poprzedzanym	poprzedzanym	poprzedzanym	poprzedzaną
Ms.	poprzedzanym	poprzedzanym	poprzedzanym	poprzedzanym	poprzedzanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	poprzedzani	poprzedzani	poprzedzane	poprzedzane
D.	poprzedzanych	poprzedzanych	poprzedzanych	poprzedzanych
C.	poprzedzanym	poprzedzanym	poprzedzanym	poprzedzanym
B.	poprzedzanych	poprzedzanych	poprzedzanych	poprzedzane
N.	poprzedzanymi	poprzedzanymi	poprzedzanymi	poprzedzanymi
Ms.	poprzedzanych	poprzedzanych	poprzedzanych	poprzedzanych

odpowiednik aspektowy: poprzedzić

Składnia

Rz_nieżywotny	+	poprzedzać	+	CO
Rz_osobowy	+	poprzedzać	+	CO + CZYM

Pochodzenie

Zob. przód