przeprosić - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

poprosić o wybaczenie za wyrządzone zło lub niestosowne zachowanie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Zasady współżycia społecznego

zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

przeprosić Boga; czytelników, katolików, muzułmanów, pokrzywdzonego, Polaków, wyborców, Żydów; brata, matkę, ojca
przeprosić na antenie, na łamach prasy
przeprosić w czyimś imieniu
przeprosić za awanturę, za błędy, za grzechy, za hałasy, za incydent, za kłamstwo, za najście, za nieobecność, za opóźnienie, za pomówienie, za spóźnienie, za swoje zachowanie, za zamieszanie, za zbrodnie
przeprosić publicznie, oficjalnie, serdecznie, gorąco, pięknie, osobiście
ktoś chce, jest gotów, musi, powinien; kazał przeprosić; wypada, umieć przeprosić
przeprosić i obiecać poprawę, przeprosić i wytłumaczyć, przeprosić i żałować; przyznać się i przeprosić

	Musiał przeprosić ojca, ale poprzysiągł sobie, że to ostatni raz. źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Kisielewscy: Jan August, Zygmunt, Stefan, Wacek, 2006
	Po incydencie przyjechał do niej i przeprosił ją za zachowanie w lokalu. źródło: NKJP: Małgorzata Goździalska: Proces Gołoty, Gazeta Wyborcza, 1997-01-09
	[...] choć prezydent szybko przeprosił za ten wybuch, zapewniając, że szanuje dziennikarzy i wolność słowa, niesmak pozostał. źródło: NKJP: Marcin Wojciechowski: Pomarańczowy majdan, 2006
	Przeprosił, że nie był obecny na pierwszej lekcji, i wyjaśnił to kłopotami z samochodem. źródło: NKJP: Leszek K. Talko: Człowiek, który chciał być Michaelem, Gazeta Wyborcza, 1996-02-16
	- Proszę wybaczyć - przeprosili. - Omyliliśmy się. To mieszkanie, które mamy opróżnić, znajduje się na drugim piętrze. źródło: KWSJP: Marian Turwid: Dwie strony drogi, 1983

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przeprosiłem +(e)m przeprosił	przeprosiłam +(e)m przeprosiła	przeprosiłom +(e)m przeprosiło	przeprosiliśmy +(e)śmy przeprosili	przeprosiłyśmy +(e)śmy przeprosiły
2 os.	przeprosiłeś +(e)ś przeprosił	przeprosiłaś +(e)ś przeprosiła	przeprosiłoś +(e)ś przeprosiło	przeprosiliście +(e)ście przeprosili	przeprosiłyście +(e)ście przeprosiły
3 os.	przeprosił	przeprosiła	przeprosiło	przeprosili	przeprosiły

bezosobnik: przeproszono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przeprośmy
2 os.	przeproś	przeproście

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przeprosiłbym bym przeprosił	przeprosiłabym bym przeprosiła	przeprosiłobym bym przeprosiło	przeprosilibyśmy byśmy przeprosili	przeprosiłybyśmy byśmy przeprosiły
2 os.	przeprosiłbyś byś przeprosił	przeprosiłabyś byś przeprosiła	przeprosiłobyś byś przeprosiło	przeprosilibyście byście przeprosili	przeprosiłybyście byście przeprosiły
3 os.	przeprosiłby by przeprosił	przeprosiłaby by przeprosiła	przeprosiłoby by przeprosiło	przeprosiliby by przeprosili	przeprosiłyby by przeprosiły

bezosobnik: przeproszono by

bezokolicznik: przeprosić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeprosiwszy

gerundium: przeproszenie

rodzaj gramatyczny: dk

imiesłów przymiotnikowy bierny: przeproszony

odpowiednik aspektowy: przepraszać

Zob. prosić