przeczyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

twierdzić, że to, co wcześniej ktoś powiedział, nie jest prawdziwe

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

	synonimy:	zaprzeczać
	antonimy:	potwierdzać

premier, prezydent; oskarżony, podejrzany przeczy; mieszkańcy, urzędnicy przeczą
przeczyć faktom, jakimś informacjom, istnieniu czegoś, plotkom, pogłoskom, czyimś słowom, jakimś twierdzeniom, zarzutom; wszystkiemu
przeczyć ruchem głowy
przeczyć gwałtownie, kategorycznie, stanowczo, stale, uparcie, zdecydowanie; publicznie
chcieć, próbować, usiłować; nie sposób, trudno przeczyć
przeczyć i twierdzić,że..., przeczyć i utrzymywać, że...

	Przeczył wszystkim zarzutom i odmówił składania wyjaśnień. źródło: NKJP: Fikcyjna kolizja, Dziennik Polski, 2002-03-08
	W tym pomieszaniu plątał się i przeczył sam sobie. źródło: NKJP: Jacek Bocheński: Tabu, 1965
	Nie przeczę, że szereg wyroków było fałszywych i może gdyby wydawali je inni sędziowie, zapobieglibyśmy wielu pomyłkom. źródło: NKJP: Torańska Teresa: Oni, 1997
	Rząd iracki przeczy, jakoby prowadzone były prace nad bronią bakteriologiczną. źródło: NKJP: Jacek Kalabiński: Sankcje wobec Iraku pozostaną, Gazeta Wyborcza, 1995-04-12
	- Absolutnie nie chodziło tutaj o wykorzystywanie kogoś do darmowej pracy - przeczy współwłaścicielka. źródło: NKJP: (MPA): Sprytni pracodawcy, Dziennik Polski, 2003-11-29

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przeczyłem +(e)m przeczył	przeczyłam +(e)m przeczyła	przeczyłom +(e)m przeczyło	przeczyliśmy +(e)śmy przeczyli	przeczyłyśmy +(e)śmy przeczyły
2 os.	przeczyłeś +(e)ś przeczył	przeczyłaś +(e)ś przeczyła	przeczyłoś +(e)ś przeczyło	przeczyliście +(e)ście przeczyli	przeczyłyście +(e)ście przeczyły
3 os.	przeczył	przeczyła	przeczyło	przeczyli	przeczyły

bezosobnik: przeczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przeczył będę przeczyć	będę przeczyła będę przeczyć	będę przeczyło będę przeczyć	będziemy przeczyli będziemy przeczyć	będziemy przeczyły będziemy przeczyć
2 os.	będziesz przeczył będziesz przeczyć	będziesz przeczyła będziesz przeczyć	będziesz przeczyło będziesz przeczyć	będziecie przeczyli będziecie przeczyć	będziecie przeczyły będziecie przeczyć
3 os.	będzie przeczył będzie przeczyć	będzie przeczyła będzie przeczyć	będzie przeczyło będzie przeczyć	będą przeczyli będą przeczyć	będą przeczyły będą przeczyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przeczmy
2 os.	przecz	przeczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przeczyłbym bym przeczył	przeczyłabym bym przeczyła	przeczyłobym bym przeczyło	przeczylibyśmy byśmy przeczyli	przeczyłybyśmy byśmy przeczyły
2 os.	przeczyłbyś byś przeczył	przeczyłabyś byś przeczyła	przeczyłobyś byś przeczyło	przeczylibyście byście przeczyli	przeczyłybyście byście przeczyły
3 os.	przeczyłby by przeczył	przeczyłaby by przeczyła	przeczyłoby by przeczyło	przeczyliby by przeczyli	przeczyłyby by przeczyły

bezosobnik: przeczono by

bezokolicznik: przeczyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: przecząc

gerundium: przeczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: przeczący

odpowiednik aspektowy: zaprzeczyć

psł. *perčiti 'sprzeciwiać się, nie zgadzać się, przeszkadzać'

Forma prasłowiańska to czasownik odprzymiotnikowy od psł. *perkъ 'poprzeczny, leżący w poprzek, naprzeciwko czegoś'