uchronić - Wielki słownik języka polskiego PAN

nie dopuścić do tego, by komuś stało się coś złego lub by coś uległo uszkodzeniu bądź zniszczeniu

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

synonimy:

ochronić
ustrzec

uchronić córkę, dziecko, ludzi, mieszkańców, młodzież, rodzinę, społeczeństwo; budżet, domostwo, Europę, firmę, kraj, państwo
uchronić od błędu, od cierpienia, od grzechu, od odpowiedzialności, od zguby
uchronić przed bankructwem, przed cierpieniem, przed degradacją, przed niebezpieczeństwem, przed nieszczęściem, przed utratą, przed zagładą, przed zalaniem, przed zniszczeniem

	Iftael i brat jego nie dorośli jeszcze, by uchronić matkę przed niesławą. źródło: KWSJP: Tadeusz Kudliński: Gniew o Szoszannę, 1963
	Zrobiliśmy chyba wszystko, co można, aby ją uchronić przed nieszczęściem. źródło: KWSJP: Ewa Kozierkiewicz-Widermańska: Jeźdźcy Apokalipsy, 1999
	Na polanach rozpalano ogniska, wrzucano do nich święcone ziele i przepędzano przez nie bydło. Wszystkie te czynności miały uchronić dobytek od zarazy i zapewnić dobry chów. źródło: KWSJP: Jolanta Flach: Matki Boskiej Zielnej, Tygodnik Podhalański, 1996, nr 33
	Leżał wtulony w wykrot przy wielkim świerku, przesłonięty jego gałęziami, dającymi ochronę od wiatru i śniegu. Ciepłe ubranie uchroniło od przemarznięcia, ale był nieprzytomny, a głowa nabrzmiewała potężnym, krwawym guzem. źródło: KWSJP: Eugeniusz Paukszta: Po burzy jest pogoda, 1966

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uchroniłem +(e)m uchronił	uchroniłam +(e)m uchroniła	uchroniłom +(e)m uchroniło	uchroniliśmy +(e)śmy uchronili	uchroniłyśmy +(e)śmy uchroniły
2 os.	uchroniłeś +(e)ś uchronił	uchroniłaś +(e)ś uchroniła	uchroniłoś +(e)ś uchroniło	uchroniliście +(e)ście uchronili	uchroniłyście +(e)ście uchroniły
3 os.	uchronił	uchroniła	uchroniło	uchronili	uchroniły

bezosobnik: uchroniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		uchrońmy
2 os.	uchroń	uchrońcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uchroniłbym bym uchronił	uchroniłabym bym uchroniła	uchroniłobym bym uchroniło	uchronilibyśmy byśmy uchronili	uchroniłybyśmy byśmy uchroniły
2 os.	uchroniłbyś byś uchronił	uchroniłabyś byś uchroniła	uchroniłobyś byś uchroniło	uchronilibyście byście uchronili	uchroniłybyście byście uchroniły
3 os.	uchroniłby by uchronił	uchroniłaby by uchroniła	uchroniłoby by uchroniło	uchroniliby by uchronili	uchroniłyby by uchroniły

bezosobnik: uchroniono by

bezokolicznik: uchronić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uchroniwszy

gerundium: uchronienie

rodzaj gramatyczny: dk

imiesłów przymiotnikowy bierny: uchroniony

odpowiednik aspektowy: chronić

+

uchronić

+

KOGO/CO + przed KIM/CZYM | od CZEGO

Zob. chronić