unikać - Wielki słownik języka polskiego PAN

starać się nie doświadczyć czegoś, np. nie uczestniczyć w czymś, nie robić czegoś lub nie kontaktować się z kimś

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

unikać alkoholu, błędów, ciosów, konfliktów, konfrontacji, kontaktu z kimś, niebezpieczeństw, (jednoznacznej) odpowiedzi, odpowiedzialności, płacenia (podatków), podejmowania decyzji, pokus, rozgłosu, rozmów, ryzyka, skrajności, spotkań, stresów, jakichś sytuacji, towarzystwa, wysiłku, zagrożeń; patrzenia na coś, czyjegoś spojrzenia, wzroku; dziennikarzy, ludzi
konsekwentnie, skutecznie, starannie, szczęśliwie, świadomie, wyraźnie, zdecydowanie, zręcznie; cudem unikać czegoś
unikać czegoś jak ognia, jak zarazy
należy; ktoś powinien; radzić, woleć unikać czegoś

	Osoby ze schorzeniami kardiologicznymi powinny unikać słońca. źródło: NKJP: Anna Adamczyk: Żar się leje, Dziennik Bałtycki, 2005-07-13
	Postawiony przed Świętym Trybunałem za szerzenie herezji i czary cudem unika wyroku śmierci. źródło: NKJP: Marcin Nowak: Różnice czasów, Gazeta Wyborcza, 1999-01-09
	Rada by poplotkować nieco, ale Marta unika zwierzeń. źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996
	Ludzie wyraźnie mnie unikają. Gdy idę korytarzem, albo odwracają się do okien, albo wchodzą w pierwsze drzwi, jakie mają pod ręką. źródło: NKJP: Stanisław Dygat: Jezioro Bodeńskie, 1946
	[...] Piłsudski wypowiedział się wyraźnie: „Polska [...] musi unikać ryzykownych eksperymentów”. źródło: NKJP: Krzysztof Burnetko: Gwałt i ratunek, Polityka, 2006-02-18

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

bezosobnik: unikano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę unikał będę unikać	będę unikała będę unikać	będę unikało będę unikać	będziemy unikali będziemy unikać	będziemy unikały będziemy unikać
2 os.	będziesz unikał będziesz unikać	będziesz unikała będziesz unikać	będziesz unikało będziesz unikać	będziecie unikali będziecie unikać	będziecie unikały będziecie unikać
3 os.	będzie unikał będzie unikać	będzie unikała będzie unikać	będzie unikało będzie unikać	będą unikali będą unikać	będą unikały będą unikać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		unikajmy
2 os.	unikaj	unikajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	unikałbym bym unikał	unikałabym bym unikała	unikałobym bym unikało	unikalibyśmy byśmy unikali	unikałybyśmy byśmy unikały
2 os.	unikałbyś byś unikał	unikałabyś byś unikała	unikałobyś byś unikało	unikalibyście byście unikali	unikałybyście byście unikały
3 os.	unikałby by unikał	unikałaby by unikała	unikałoby by unikało	unikaliby by unikali	unikałyby by unikały

bezosobnik: unikano by

bezokolicznik: unikać

imiesłów przysłówkowy współczesny: unikając

gerundium: unikanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: unikający

imiesłów przymiotnikowy bierny: unikany

odpowiednik aspektowy: uniknąć

+

unikać

+

KOGO/CZEGO

Zob. niknąć