ujrzeć

  • książk.  zobaczyć kogoś lub coś
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

    Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

    zmysły


    CZŁOWIEK I PRZYRODA

    Świat zwierząt

    budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

  • synonimy:  zobaczyć
    • ujrzeć ducha, dziewczynę, matkę, jakąś postać, znajomą; drzewo, gwiazdy, las, morze, napis, niebo, zarys czegoś
    • ujrzeć na ekranie
    • ujrzeć kogoś przez okno
    • ujrzeć coś w lustrze; kogoś w drzwiach, w oknie; coś w czyichś oczach; we mgle
    • ujrzeć coś ze zdumieniem, ze zdziwieniem
    • nagle, nieoczekiwanie; w oddali ujrzeć kogoś/coś; naraz, wtem ktoś ujrzał kogoś/coś
    • ujrzeć coś jak przez mgłę
    • mieć okazję, pragnąć ujrzeć
  • Usłyszał pukanie w okno. [...] Szybko otworzył drzwi. W drzwiach ujrzał Handzię. Chwilę stali tak naprzeciwko siebie.

    źródło: NKJP: Włodzimierz Pawluczuk: Judasz, 2004

    Trzeciego dnia pobytu powiózł mnie gdzieś [...], nie mówiąc, jaki jest cel naszej wycieczki [...]. Ze zdziwieniem ujrzałem nad bramą polski napis. To był cmentarz polskich żołnierzy [...].

    źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Podróże do Włoch, 1977

    W miarę jak zamek robił się coraz większy, dostrzegła, że coś jest nie tak. Cały pokryty był śniegiem [...]. Po chwili ujrzała, że także przepływająca przez miasto rzeka, port i morze są skute lodem.

    źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Góry Żmijowe, 2006

    Był w piżamie, gdy nagle usłyszał brzęk tłuczonej szyby i ujrzał, jak z okna lecą kawałki szkła.

    źródło: NKJP: Ręce precz od złodzieja, Dziennik Polski, 1999-01-22

    Dla wyklutych piskląt [...] matką staje się pierwsze ujrzane stworzenie. Jeśli nie jest to ich rodzicielka właściwa, akceptują inną.

    źródło: NKJP: Stefan Maciejewski: Skrzydlate macierzyństwo, Przekrój, 1995, nr 27

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. ujrzę
    ujrzymy
    2 os. ujrzysz
    ujrzycie
    3 os. ujrzy
    ujrzą

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. ujrzałem
    +(e)m ujrzał
    ujrzałam
    +(e)m ujrzała
    ujrzałom
    +(e)m ujrzało
    ujrzeliśmy
    +(e)śmy ujrzeli
    ujrzałyśmy
    +(e)śmy ujrzały
    2 os. ujrzałeś
    +(e)ś ujrzał
    ujrzałaś
    +(e)ś ujrzała
    ujrzałoś
    +(e)ś ujrzało
    ujrzeliście
    +(e)ście ujrzeli
    ujrzałyście
    +(e)ście ujrzały
    3 os. ujrzał
    ujrzała
    ujrzało
    ujrzeli
    ujrzały

    bezosobnik: ujrzano

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. ujrzyjmy
    2 os. ujrzyj
    ujrzyjcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. ujrzałbym
    bym ujrzał
    ujrzałabym
    bym ujrzała
    ujrzałobym
    bym ujrzało
    ujrzelibyśmy
    byśmy ujrzeli
    ujrzałybyśmy
    byśmy ujrzały
    2 os. ujrzałbyś
    byś ujrzał
    ujrzałabyś
    byś ujrzała
    ujrzałobyś
    byś ujrzało
    ujrzelibyście
    byście ujrzeli
    ujrzałybyście
    byście ujrzały
    3 os. ujrzałby
    by ujrzał
    ujrzałaby
    by ujrzała
    ujrzałoby
    by ujrzało
    ujrzeliby
    by ujrzeli
    ujrzałyby
    by ujrzały

    bezosobnik: ujrzano by

    bezokolicznik: ujrzeć

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: ujrzawszy

    gerundium: ujrzenie

    imiesłów przymiotnikowy bierny: ujrzany

  • Rzżywotny + ujrzeć +
    KOGO/CO
    Rzżywotny + ujrzeć +
    że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
  • Zob. dojrzeć (we mgle), spojrzeć