-
2.
niechętnie dawać, poświęcać lub przeznaczać na coś albo w ogóle nie robić tego -
Zwykle z przeczeniem.
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Finanse
czynności, przedmioty związane z pieniędzmi -
- żałować chleba, jedzenia, pieniędzy; czasu, pochwał, pomocy, starań
- żałować na jedzenie, na przyjemności, na stroje
-
Podróż była przyjemna, nie żałowali pieniędzy [...] na wykwintne jedzenie.
źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Kisielewscy: Jan August, Zygmunt, Stefan, Wacek, 2006
Wsiadł w pociąg do Warszawy. Do trzeciej klasy oczywiście - na lepszą żałował pieniędzy.
źródło: NKJP: Joanna Siedlecka: Jaśnie Panicz: o Witoldzie Gombrowiczu, 1987
Nie żałował chleba Żydom i innym ukrywającym się ludziom.
źródło: NKJP: Zofia Solarzowa: Mój pamiętnik, 1985
O wszystkim opowiedziała, nie żałując różnych barwnych słów.
źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Wieża Jaskółki, 1997
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. żałuję
żałujemy
2 os. żałujesz
żałujecie
3 os. żałuje
żałują
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. żałowałem
+(e)m żałował
żałowałam
+(e)m żałowała
żałowałom
+(e)m żałowało
żałowaliśmy
+(e)śmy żałowali
żałowałyśmy
+(e)śmy żałowały
2 os. żałowałeś
+(e)ś żałował
żałowałaś
+(e)ś żałowała
żałowałoś
+(e)ś żałowało
żałowaliście
+(e)ście żałowali
żałowałyście
+(e)ście żałowały
3 os. żałował
żałowała
żałowało
żałowali
żałowały
bezosobnik: żałowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę żałował
będę żałować
będę żałowała
będę żałować
będę żałowało
będę żałować
będziemy żałowali
będziemy żałować
będziemy żałowały
będziemy żałować
2 os. będziesz żałował
będziesz żałować
będziesz żałowała
będziesz żałować
będziesz żałowało
będziesz żałować
będziecie żałowali
będziecie żałować
będziecie żałowały
będziecie żałować
3 os. będzie żałował
będzie żałować
będzie żałowała
będzie żałować
będzie żałowało
będzie żałować
będą żałowali
będą żałować
będą żałowały
będą żałować
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. żałujmy
2 os. żałuj
żałujcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. żałowałbym
bym żałował
żałowałabym
bym żałowała
żałowałobym
bym żałowało
żałowalibyśmy
byśmy żałowali
żałowałybyśmy
byśmy żałowały
2 os. żałowałbyś
byś żałował
żałowałabyś
byś żałowała
żałowałobyś
byś żałowało
żałowalibyście
byście żałowali
żałowałybyście
byście żałowały
3 os. żałowałby
by żałował
żałowałaby
by żałowała
żałowałoby
by żałowało
żałowaliby
by żałowali
żałowałyby
by żałowały
bezosobnik: żałowano by
bezokolicznik: żałować
imiesłów przysłówkowy współczesny: żałując
gerundium: żałowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. żałowanie
żałowania
D. żałowania
żałowań
C. żałowaniu
żałowaniom
B. żałowanie
żałowania
N. żałowaniem
żałowaniami
Ms. żałowaniu
żałowaniach
W. żałowanie
żałowania
imiesłów przymiotnikowy czynny: żałujący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. żałujący
żałujący
żałujący
żałujące
żałująca
D. żałującego
żałującego
żałującego
żałującego
żałującej
C. żałującemu
żałującemu
żałującemu
żałującemu
żałującej
B. żałującego
żałującego
żałujący
żałujące
żałującą
N. żałującym
żałującym
żałującym
żałującym
żałującą
Ms. żałującym
żałującym
żałującym
żałującym
żałującej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. żałujący
żałujący
żałujące
żałujące
D. żałujących
żałujących
żałujących
żałujących
C. żałującym
żałującym
żałującym
żałującym
B. żałujących
żałujących
żałujących
żałujące
N. żałującymi
żałującymi
żałującymi
żałującymi
Ms. żałujących
żałujących
żałujących
żałujących
imiesłów przymiotnikowy bierny: żałowany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. żałowany
żałowany
żałowany
żałowane
żałowana
D. żałowanego
żałowanego
żałowanego
żałowanego
żałowanej
C. żałowanemu
żałowanemu
żałowanemu
żałowanemu
żałowanej
B. żałowanego
żałowanego
żałowany
żałowane
żałowaną
N. żałowanym
żałowanym
żałowanym
żałowanym
żałowaną
Ms. żałowanym
żałowanym
żałowanym
żałowanym
żałowanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. żałowani
żałowani
żałowane
żałowane
D. żałowanych
żałowanych
żałowanych
żałowanych
C. żałowanym
żałowanym
żałowanym
żałowanym
B. żałowanych
żałowanych
żałowanych
żałowane
N. żałowanymi
żałowanymi
żałowanymi
żałowanymi
Ms. żałowanych
żałowanych
żałowanych
żałowanych
odpowiednik aspektowy: pożałować
-
Rzosobowy + żałować + (KOMU) + (CZEGO) + (na CO) -
psł. *žalovati 'odczuwać żal'
Zob. żal