poić - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

1.

przygotowywać i podawać napój

Wymowa

[po-ić] lub pot. [pojić]

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Jedzenie i jego przygotowanie

czynności związane z jedzeniem

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Świat zwierząt

hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

sycić
zaspokajać

Połączenia

poić dziecko, chorego, gości, niemowlęta; spragnionych; cielęta, gęsi, konie, kozy, krowy, kury, owce, świnie, wielbłądy; zwierzęta
poić alkoholem, glukozą, herbatą, mlekiem, piwem, rumiankiem, sokiem, szampanem, winem, wodą, wódką; naparem, wywarem z czegoś, ziółkami
poić cierpliwie, obficie, ostrożnie, rzadko, spokojnie, troskliwie; raz po raz
poić przy studni
poić jak dziecko
chcieć, móc, musieć, próbować, zacząć poić
poić i doić, poić i wyprowadzać na pastwisko; czyścić i poić, karmić i poić, żywić i poić

Cytaty

	Nie wiem, co byśmy poczęli bez wody, gdyby nie ta stara żelazna pompa na ulicy przed naszym domem. Przez całe lata tylko furmani i przejezdni chłopi poili przy niej swoje konie. źródło: KWSJP: Witold Szołginia: Dom pod Żelaznym Lwem, 1989
	Pani Barbara znalazła go dwa tygodnie temu na strychu [...]. Od tego czasu opiekuje się nim jak dzieckiem. Poi go mlekiem ze strzykawki, z kawałka lisiego ogona zrobiła mu przytulankę. źródło: NKJP: Mirosława Książek: Położna wśród dalii, Dziennik Zachodni, 2003-10-03
	Podniosłem go, a ona poiła chorego łyżeczką, zanurzaną w szklance z rubinowym płynem. źródło: KWSJP: Władysław Ogrodziński: Ulica zwana Bystrą, 1985
	Przewoźnik okpił nas nielicho, podczas gdy na Thirassii przyjęto obcych ludzi jak swoich, karmiono i pojono. źródło: KWSJP: Jan Mar: Powrót do kolebki, 1976
	Cały ten krajobraz przypominał mu gospodarstwo jednego z dalszych krewnych tam, gdzie, [...] spędzał dwukrotnie wakacje. Ten sam ryk bydła, skrzypienie żurawi i krzątanie się służby przy pojeniu bydła. źródło: KWSJP: Włodzimierz Kowalski: Zakręt '44, 1985

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	poję	poimy
2 os.	poisz	poicie
3 os.	poi	poją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poiłem +(e)m poił	poiłam +(e)m poiła	poiłom +(e)m poiło	poiliśmy +(e)śmy poili	poiłyśmy +(e)śmy poiły
2 os.	poiłeś +(e)ś poił	poiłaś +(e)ś poiła	poiłoś +(e)ś poiło	poiliście +(e)ście poili	poiłyście +(e)ście poiły
3 os.	poił	poiła	poiło	poili	poiły

bezosobnik: pojono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę poił będę poić	będę poiła będę poić	będę poiło będę poić	będziemy poili będziemy poić	będziemy poiły będziemy poić
2 os.	będziesz poił będziesz poić	będziesz poiła będziesz poić	będziesz poiło będziesz poić	będziecie poili będziecie poić	będziecie poiły będziecie poić
3 os.	będzie poił będzie poić	będzie poiła będzie poić	będzie poiło będzie poić	będą poili będą poić	będą poiły będą poić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		pójmy
2 os.	pój	pójcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poiłbym bym poił	poiłabym bym poiła	poiłobym bym poiło	poilibyśmy byśmy poili	poiłybyśmy byśmy poiły
2 os.	poiłbyś byś poił	poiłabyś byś poiła	poiłobyś byś poiło	poilibyście byście poili	poiłybyście byście poiły
3 os.	poiłby by poił	poiłaby by poiła	poiłoby by poiło	poiliby by poili	poiłyby by poiły

bezosobnik: pojono by

bezokolicznik: poić

imiesłów przysłówkowy współczesny: pojąc

gerundium: pojenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pojenie	pojenia
D.	pojenia	pojeń
C.	pojeniu	pojeniom
B.	pojenie	pojenia
N.	pojeniem	pojeniami
Ms.	pojeniu	pojeniach
W.	pojenie	pojenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: pojący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pojący	pojący	pojący	pojące	pojąca
D.	pojącego	pojącego	pojącego	pojącego	pojącej
C.	pojącemu	pojącemu	pojącemu	pojącemu	pojącej
B.	pojącego	pojącego	pojący	pojące	pojącą
N.	pojącym	pojącym	pojącym	pojącym	pojącą
Ms.	pojącym	pojącym	pojącym	pojącym	pojącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pojący	pojący	pojące	pojące
D.	pojących	pojących	pojących	pojących
C.	pojącym	pojącym	pojącym	pojącym
B.	pojących	pojących	pojących	pojące
N.	pojącymi	pojącymi	pojącymi	pojącymi
Ms.	pojących	pojących	pojących	pojących

imiesłów przymiotnikowy bierny: pojony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pojony	pojony	pojony	pojone	pojona
D.	pojonego	pojonego	pojonego	pojonego	pojonej
C.	pojonemu	pojonemu	pojonemu	pojonemu	pojonej
B.	pojonego	pojonego	pojony	pojone	pojoną
N.	pojonym	pojonym	pojonym	pojonym	pojoną
Ms.	pojonym	pojonym	pojonym	pojonym	pojonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pojeni	pojeni	pojone	pojone
D.	pojonych	pojonych	pojonych	pojonych
C.	pojonym	pojonym	pojonym	pojonym
B.	pojonych	pojonych	pojonych	pojone
N.	pojonymi	pojonymi	pojonymi	pojonymi
Ms.	pojonych	pojonych	pojonych	pojonych

odpowiednik aspektowy: napoić

Składnia

Rz_osobowy

+

poić

+

KOGO + (CZYM)

Pochodzenie

psł. *pojiti 'powodować, że ktoś lub coś pije, dawać pić'