przełożony

  • osoba zajmująca wyższe miejsce w hierarchii służbowej lub instytucjonalnej i z tego względu mogąca wydawać polecenia osobom znajdującym się niżej w tej hierarchii
  • W odniesieniu do kobiet używa się wyrazu przełożona.

  • CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

    Praca

    organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

  • synonimy:  zwierzchnik
    antonimy:  podwładny
    • bezpośredni, wyższy przełożony; przełożony dyscyplinarny, kościelny, wojskowy, zakonny
    • przełożony klasztoru, zakonu; policjanta, pracowników; przełożona pielęgniarek
    • polecenie, uznanie, wniosek, zaufanie, zgoda, żądanie przełożonego
    • przełożony decyduje, pyta
    • powiadomić, słuchać, zawiadomić przełożonego
    • zgłosić przełożonemu
    • siostra przełożona
  • Nie był właściwie przełożonym Klossa, tylko szefem grupy, z którą Kloss współpracował.

    źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967

    Swoją myśl przekazała wychowawczyni i koleżankom w klasztorze. Mimo że pomysł od razu przypadł wszystkim do gustu, najważniejsze było słowo przełożonej klasztoru.

    źródło: NKJP: Monotonia ma sens, Dziennik Bałtycki, 2003-06-29

    Człowiek nie radzi sobie z emocjami, staje się agresywny albo zbyt lękliwy, nie może odnaleźć się w rodzinie. Pytanie: co z nim zrobić? Ukrywać jego lęki przed nim samym i jego przełożonymi?

    źródło: NKJP: Zuzanna Kucharska: Poparzone dusze, Ozon, nr 2, 2005

    Nowicjat w zakonie jezuitów trwał dwa lata, ale Skardze ten okres nadzwyczajnie skrócono do sześciu miesięcy. Przekonał bowiem przełożonych, że dokonał świadomego wyboru, ujawnił nieprzeciętne zdolności, a poza tym nie był już młodzieńcem, więc skierowano go na studia do rzymskiego kolegium jezuickiego.

    źródło: NKJP: Marek Borucki: Polacy w Rzymie: od czasów Mieszka I do Jana Pawła II, 1995

    Bezpośredni przełożony pracownika jest obowiązany na jego żądanie lub na żądanie strony albo z urzędu wyłączyć go od udziału w postępowaniu, jeżeli zostanie uprawdopodobnione istnienie okoliczności nie wymienionych w § 1, które mogą wywołać wątpliwości co do bezstronności pracownika.

    źródło: NKJP: Kodeks Postepowania Administracyjnego

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m1

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. przełożony
    przełożeni
    ndepr
    przełożone
    depr
    D. przełożonego
    przełożonych
    C. przełożonemu
    przełożonym
    B. przełożonego
    przełożonych
    N. przełożonym
    przełożonymi
    Ms. przełożonym
    przełożonych
    W. przełożony
    przełożeni
    ndepr
    przełożone
    depr

    Inne uwagi

    Zwykle lm

  • bez ograniczeń + przełożony +
    (KOGO/CZEGO)
    bez ograniczeń + przełożony +
    (CZYJ)
  • Pierwotnie imiesłów bierny od przełożyć w dawnym znaczeniu 'uczynić zwierzchnikiem, powierzyć władzę, urząd, obowiązek, sprawę do wykonania'; zob. przełożyć (z szuflady na półkę), łożyć

CHRONOLOGIZACJA:
1 połowa XV w., Bańk
XV w., Bor
Zob. przełożyć
Data ostatniej modyfikacji: 19.04.2015